Thép HRC khổ rộng Trung Quốc ồ ạt vào Việt Nam

Hình ảnh thép HRC khổ rộng thường được nhập về Việt Nam. Ảnh: VGP.

Theo số liệu hải quan, trong tháng 5 vừa qua, sản lượng nhập khẩu thép cuộn cán nóng (HRC) khổ rộng từ 1.900 mm trở lên từ Trung Quốc ở mức 181.000 tấn, tăng hơn 25 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, giá nhập khẩu là 534 USD/tấn, giảm 6% so với tháng 5/2024.

Lũy kế 5 tháng đầu năm nay, sản lượng nhập khẩu lên tới 430.000 tấn, cao gấp 12 lần so với 5 tháng đầu năm 2024. Trong đó, loại thép khổ rộng 2.000 mm chiếm 86,7%.

Đây chủ yếu là các mác thép thông dụng như Q235B, Q355B, SAE 1006, SS400, A36... được dùng sản xuất tôn, ống thép, kết cấu xây dựng, tương tự thép HRC thông thường đang bị áp thuế chống bán phá giá, gây lo ngại về hành vi lẩn tránh thuế chống bán phá giá, cạnh tranh không lành mạnh.

Trước đó, ngày 21/2, Bộ Công Thương đã ban hành quyết định áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời đối với một số sản phẩm thép cán nóng có xuất xứ từ Trung Quốc và Ấn Độ.

Hàng hóa bị áp thuế là một số sản phẩm sắt hoặc thép hợp kim hoặc không hợp kim được cán phẳng; được cán nóng; độ dày từ 1,2 đến 25,4 mm; chiều rộng không quá 1.880 mm; chưa được gia công quá mức cán nóng.

Ngay sau đó, Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) ghi nhận hiện tượng tăng nhanh lượng thép khổ rộng nhập khẩu từ Trung Quốc. Thị trường ghi nhận xu hướng dịch chuyển mạnh sang nhập khẩu thép HRC khổ rộng 1.900-2.000 mm, tức vượt ranh giới áp thuế một cách vừa đủ để không bị điều chỉnh, nhưng vẫn giữ nguyên bản chất, mục đích sử dụng và kênh phân phối.

Theo quy định tại Điều 73 và Điều 78 Nghị định 10/2018/NĐ-CP, mới nhất là Nghị định 86/2025/NĐ-CP, hành vi cố ý điều chỉnh thông số kỹ thuật hàng hóa để né tránh biện pháp phòng vệ thương mại là vi phạm pháp luật.

Bộ Công Thương đã có văn bản gửi Tổng cục Hải quan đề nghị tăng cường giám sát và kiểm tra kỹ lưỡng hoạt động nhập khẩu nhóm hàng thép HRC có khổ lớn hơn 1.880 mm, tránh tình trạng khai báo không chính xác hoặc lách luật.

Nhiều chuyên gia cảnh báo nếu không có biện pháp chặn đứng kịp thời, xu hướng nhập khẩu thép khổ rộng từ Trung Quốc sẽ còn lan rộng sang các khổ lớn hơn 2.000 mm, tiếp tục làm suy giảm hiệu quả chính sách chống bán phá giá đã được thiết lập để bảo vệ sản xuất trong nước.

Anh Nguyễn