Thép Posco VST 'kêu oan' vì phạt thuế 304 tỷ đồng?

Công ty chỉ thiếu sót trong việc chưa kê khai chuyển đổi mục đích sử dụng

Ngày 16/9, trao đổi với báo chí, đại diện Công ty TNHH Posco VST (gọi tắt Công ty Posco) phản ánh, bị thiệt hại hơn 304 tỷ đồng do quyết định ấn định thuế và xử phạt hành chính từ Tổng cục Hải quan (nay là Cục Hải quan).

Vụ việc bắt đầu từ năm 2023, khi Đoàn Kiểm tra sau thông quan của Tổng cục Hải quan cho rằng POSCO VST đã chuyển đổi 28.277,59 tấn nguyên liệu nhập khẩu nhưng chưa kê khai chuyển đổi mục đích bán nội địa theo quy định của pháp luật và chưa nộp thuế GTGT cho lô nguyên liệu này.

Tổng cục Hải quan sau đó đã ban hành Quyết định số 2511/QĐ-TCHQ ngày 09/10/2023 và Quyết định số 77/QĐ-TCHQ ngày 20/1/2025, ấn định tổng số tiền 121,2 tỷ đồng đối với 28.277,59 tấn thép nói trên.

Ngoài ra, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan đã ban hành Quyết định xử phạt hành chính số 87/QĐ-XPHC (“Quyết định XPHC số 87”) ngày 22/01/2025, xử phạt hành vi “trốn thuế” với số tiền 117,2 tỷ đồng.

Đại diện POSCO VST cho biết, đã giải trình và cung cấp các tài liệu chứng minh không có hành vi trốn thuế hoặc chiếm đoạt thuế của Nhà nước. Cụ thể, thuế GTGT đối với 28.277,59 tấn nguyên liệu thép mà Hải quan cho rằng Công ty chưa kê khai nộp, thực tế đã được POSCO VST kê khai và nộp thuế đầy đủ cho Cục Thuế tỉnh Đồng Nai khi bán nội địa toàn bộ lô hàng.

Doanh nghiệp POSCO VST cho rằng do thiếu sót kê khai chuyển đổi mục đích sử dụng của số lượng thép nguyên liệu nhập khẩu cho sản xuất xuất khẩu, không có hành vi trốn thuế.

Ngoài ra, đại diện POSCO VST cũng cho biết thêm rằng trước thời điểm Tổng cục Hải quan ban hành Quyết định Ấn định thuế, POSCO VST đã tự kê khai chuyển đổi và nộp thuế GTGT đối với 29 tờ khai tại Chi cục Hải quan Nhơn Trạch, với tổng số tiền 65,6 tỷ đồng (29 tờ khai này nằm trong số các tờ khai mà Đoàn Kiểm tra của Tổng cục Hải quan đang xem xét).

POSCO VST đã thông báo tới Tổng cục Hải quan về việc công ty đã kê khai, nộp thuế GTGT của 29 tờ khai nói trên. Tuy nhiên, Tổng cục Hải quan vẫn ban hành Quyết định Ấn định thuế, truy thu lần nữa số tiền 65,6 tỷ đồng đã được nộp tại Chi cục Hải quan Nhơn Trạch.

Như vậy, đại diện POSCO VST khẳng định, tổng số tiền mà POSCO VST bị thiệt hại trong vụ việc này là 304 tỷ đồng.

Công ty Posco cho biết, đã giải trình, cung cấp tài liệu chứng minh không có hành vi trốn thuế hoặc chiếm đoạt thuế. Công ty này phản ánh, việc ấn định, xử phạt của cơ quan hải quan gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản của doanh nghiệp, với tổng số tiền 304 tỷ đồng. Công ty Posco VST đề nghị cơ quan chức năng hoàn trả bộ số thuế nộp thừa. Công ty Posco chỉ thiếu sót trong việc chưa kê khai chuyển đổi mục đích sử dụng của số lượng thép nguyên liệu nhập khẩu cho sản xuất xuất khẩu, không có hành vi trốn thuế.

Hải quan nói gì?

Tối 16/9, Cục Hải quan thông tin liên quan vụ việc này. Theo đó, thực hiện Quyết định số 2098/QĐ-TCHQ ngày 17/8/2023 và Quyết định số 2213/QĐ-TCHQ ngày 06/9/2023 của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan về việc kiểm tra sau thông quan tại trụ sở người khai hải quan và gia hạn thời gian kiểm tra sau thông quan đối với Công ty TNHH POSCO VST, phạm vi kiểm tra bao gồm các hoạt động của Công ty liên quan đến việc xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa đã được thông quan trong giai đoạn từ ngày 1/7/2020 đến ngày 17/8/2023 (ngày ký Quyết định kiểm tra sau thông quan, theo nguyên tắc quản lý rủi ro).

Công ty TNHH POSCO VST là Doanh nghiệp FDI 95,65% vốn của Tập đoàn POSCO Hàn Quốc. Tại thời điểm kiểm tra, Công ty đã được công nhận là doanh nghiệp ưu tiên từ năm 2017, hoạt động trong lĩnh vực sản xuất thép không gỉ cán nguội.

Quá trình kiểm tra sau thông quan tại trụ sở người khai hải quan, Đoàn kiểm tra của Tổng cục Hải quan đã phát hiện: từ ngày 01/1/2020 đến 17/8/2023, Công ty TNHH POSCO VST đã có hành vi tự ý tiêu thụ nội địa một lượng thép không gỉ cấu thành từ 28.277,59 tấn thép không gỉ cán nóng thuộc các tờ khai nhập khẩu để sản xuất xuất khẩu (loại hình E31) mà không kê khai chuyển mục đích sử dụng theo các quy định của pháp luật Việt Nam (Công ty đã bán cho một số đối tác trong nước và đã xuất hóa đơn giá trị gia tăng đầu ra trong khoảng thời gian từ ngày 6/1/2020 đến ngày 21/7/2023).

Hành vi sử dụng hàng hóa thuộc đối tượng không chịu thuế, miễn thuế không đúng mục đích sử dụng mà không khai báo việc chuyển đổi mục đích sử dụng với cơ quan Hải quan của Công ty đã vi phạm các quy định tại: Khoản 5 Điều 25 Nghị định số 08/2015/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung tại khoản 12 Điều 1 Nghị định số 59/2018/NĐ-CP; Điều 21 Thông tư số 38/2015/TT-BTC được sửa đổi, bổ sung tại khoản 10 Điều 1 Thông tư số 39/2015/TT-BTC; Điểm d khoản 26 Điều 5 Thông tư số 219/2013/TT-BTC ngày 31/12/2013 của Bộ Tài chính.

Căn cứ khoản 1 Điều 52 Luật Quản lý thuế năm 2019; điểm k khoản 4 Điều 17 Nghị định 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế; Điều 21 Thông tư 38/2015/TT-BTC ngày 25/3/2015 được sửa đổi, bổ sung tại khoản 10 Điều 1 Thông tư 39/2018/TT-BTC ngày 20/4/2018, cơ quan Hải quan đã thực hiện ấn định thuế theo quy định, theo đó, ngày 9/10/2023, Tổng cục Hải quan đã ban hành Quyết định số 2511/QĐ-TCHQ ấn định số tiền thuế phải nộp là 127 tỷ đồng đồng; đến ngày ngày 20/1/2025, sau quá trình kiểm tra, xác minh làm rõ, Tổng cục Hải quan tiếp tục ban hành Quyết định số 77/QĐ-TCHQ ấn định số tiền 132,6 tỷ đồng (trong đó bao gồm 127 tỷ đồng đã được ấn định tại Quyết định số 2511/QĐ-TCHQ)

Căn cứ Khoản 10 Điều 1 Nghị định số 45/2016/NĐ-CP ngày 26 tháng 5 năm 2016 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 127/2013/NĐ-CP ngày 15/10/2013 của Chính phủ và cưỡng chế thi hành quyết định hành chính trong lĩnh vực hải quan; và tiết g khoản 1 Điều 14 Nghị định số 128/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan, ngày 22/01/2025, Tổng cục Hải quan đã ban hành Quyết định số 87/QĐ-XPHC xử phạt vi phạm hành chính số tiền 117,2 tỷ đồng.

Quá trình kiểm tra, xử lý, ấn định và xử phạt vi phạm hành chính của cơ quan Hải quan đã thực hiện đúng quy định pháp luật có liên quan.

Theo Cục Hải quan, thời gian qua, Công ty TNHH Posco SVT đã có đơn khiếu nại lần 1 (đến Tổng cục Hải quan) và lần 2 (đến Bộ Tài chính) đối với Quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Ngày 9/7, Cục Hải quan giải quyết khiếu nại (lần đầu), giữ nguyên quyết định ấn định thuế trước đó. Đối với khiếu nại lần 2, Bộ Tài chính (Cục Hải quan) đã có phiếu hướng dẫn công ty bổ sung thông tin, tài liệu.

Theo Cục Hải quan, Công ty Posco mở 29 tờ khai A42 chuyển đổi mục đích sử dụng cho một số các tờ khai nhập khẩu sản xuất xuất khẩu và nộp thuế VAT sau khi được Đoàn kiểm tra chỉ ra sai phạm. Việc Đoàn kiểm tra xác định hành vi, ấn định số tiền thuế phải nộp tại thời điểm năm 2023 đúng quy định pháp luật Hải quan. Hiện nay, Công ty đang trình bày lượng nguyên liệu của 29 tờ khai A42 nêu trên trùng với lượng nguyên liệu bị ấn định thuế tại các Quyết định số 2511/QĐ-TCHQ, 77/QĐ-TCHQ. Tuy nhiên, trên thực tế lượng nguyên liệu bị ấn định thuế này Công ty đã chuyển tiêu thụ nội địa (theo thời gian xuất hóa đơn giá trị gia tăng đầu ra trong khoảng thời gian từ ngày 06/01/2020 đến ngày 21/7/2023) tức là trước khi mở tờ khai A42 để thay đổi mục đích sử dụng (ngày 14-15/9/2023).

Công ty Posco đang tiếp tục cung cấp hồ sơ, tài liệu có liên quan để chứng minh số tiền thuế GTGT nộp thừa (nếu có) của 29 tờ khai A42. Cục Hải quan đã thụ lý vụ việc và đang tiến hành xử lý hồ sơ vụ việc theo quy định pháp luật. Sau khi có kết quả xử lý khiếu nại lần hai, Cục Hải quan sẽ công bố thông tin.

Công ty Posco là một trong những doanh nghiệp FDI đầu tiên đến Việt Nam từ năm 1991, theo lời kêu gọi hợp tác của hai Chính phủ Việt Nam – Hàn Quốc. Hiện công ty có 95,65% vốn từ Tập đoàn Posco Hàn Quốc, hoạt động tại Khu công nghiệp Nhơn Trạch 1 (Đồng Nai), chuyên sản xuất thép cán nguội phục vụ xuất khẩu và thị trường nội địa.

Lưu Hiệp