Thép Việt được miễn trừ thuế tự vệ tại Nam Phi

Sản phẩm thép cuộn. Ảnh: BNEWS/TTXVN

Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) cho biết: Phái đoàn Việt Nam tại Geneva thông tin về việc Ủy ban Quản lý Thương mại quốc tế Nam Phi (ITAC) đã ban hành thông báo áp dụng biện pháp tự vệ tạm thời đối với sản phẩm thép cuộn chống ăn mòn (còn được gọi là Corrosion resistant steel coil) nhập khẩu vào Khối Liên minh hải quan Nam Phi (SACU). Đáng lưu ý, Việt Nam được loại trừ khỏi biện pháp do là quốc gia đang phát triển có thị phần nhập khẩu dưới 3% và tổng nhập khẩu từ các quốc gia tương tự không lớn hơn.

Sản phẩm bị điều tra là thép cuộn chống ăn mòn (Corrosion resistant steel coil) được phân loại theo mã hàng hóa nhập khẩu của Nam Phi 7210.61.20, 7210.61.30, 7225.92.25 và 7225.92.35. Ngày khởi xướng điều tra: 17/1/2025 (vụ việc đã được khởi xướng ngày 27/12/2024 trước đó, nhưng sau đó đã được chấm dứt và khởi xướng lại cùng ngày). Giai đoạn điều tra từ tháng 5/2021 đến tháng 4/2024.

Trong thông báo Kết luận sơ bộ, Ủy ban Quản lý Thương mại quốc tế Nam Phi cho rằng lượng nhập khẩu có sự gia tăng mạnh, đột ngột, rõ nét và gần trong giai đoạn điều tra, với mức gia tăng 17,16% từ năm 2022 đến 2023. Lượng nhập khẩu chủ yếu đến từ Trung Quốc. Ngoài ra Ủy ban Quản lý Thương mại quốc tế Nam Phi sơ bộ kết luận rằng ngành sản xuất của SACU đã phải đối mặt với thiệt hại nghiêm trọng trong thời kỳ điều tra. Các chỉ tiêu như sản lượng, doanh số bán hàng trong nước, lợi nhuận, thị phần, tỷ lệ sử dụng công suất và nhân công đều suy giảm đáng kể trong giai đoạn điều tra.

Mặc dù có một số nguyên nhân khác góp phần gây ra thiệt hại, như việc suy giảm cầu đối với thép, giảm đầu tư cơ sở hạ tầng, gia tăng chi phí đầu vào, hạn chế về logistics và cung cấp năng lượng… nhưng đây không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra thiệt hại của ngành sản xuất trong nước.

Cùng đó, ITAC cho rằng một số yếu tố sau đã dẫn tới sự gia tăng hàng nhập khẩu đột ngột vào Nam Phi như dư thừa công suất và suy thoái kinh tế ở Trung Quốc kể từ năm 2021 đã dẫn tới việc gia tăng xuất khẩu vào Nam Phi.

Thuế quan mà các quốc gia sử dụng áp dụng để bảo vệ ngành sản xuất thép trong nước dẫn đến hoạt động xuất khẩu thép của Trung Quốc đã được chuyển hướng sang các quốc gia có mức thuế thấp hơn. Căn cứ nội dung trên, ITAC đề xuất áp dụng mức thuế tự vệ tạm thời ở mức 52,34% trong thời gian 200 ngày cho đến khi có kết luận cuối cùng của vụ việc.

Quy định của WTO nêu rõ, các quốc gia đang phát triển có thị phần nhập khẩu dưới 3% và tổng lượng nhập khẩu của các quốc gia này không lớn hơn 9% có thể được loại trừ khỏi biện pháp tự vệ. Việt Nam nằm trong danh sách các nước được loại trừ do thỏa mãn tiêu chí có lượng nhập khẩu dưới 3% vào Nam Phi.

Trước đó, Cục Phòng vệ thương mại đã có Thư gửi ITAC để nêu một số ý kiến đối với vụ việc trên và đề nghị loại trừ Việt Nam khỏi biện pháp tự vệ. Ngày 11/ 4/ 2025, ITAC đã phản hồi Việt Nam trong đó cam kết sẽ xem xét thận trọng quan điểm của Việt Nam trong quá trình ban hành Kết luận sơ bộ.

Theo Cục Phòng vệ thương mại, kết quả sơ bộ trên góp phần hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam tiếp tục duy trì xuất khẩu sản phẩm thép chống ăn mòn sang khối SACU trong thời gian tới. Vì vậy, doanh nghiệp và hiệp hội cần tiếp tục theo dõi diễn biến vụ việc cho đến khi có kết luận cuối cùng.

Uyên Hương/Bnews/vnanet.vn