Thị thực Hoa Kỳ cho sinh viên Trung Quốc giảm 99% khi căng thẳng gia tăng

Một số sinh viên Trung Quốc đang thay đổi kế hoạch học tập ở Mỹ khi Washington tăng cường sàng lọc những người xin thị thực. Ảnh: Reuters

Số lượng thị thực sinh viên F-1 được cấp cho những người nộp đơn ở Trung Quốc đại lục chỉ còn 808 trong sáu tháng tính đến tháng 9, giảm 99% so với 90.410 trong cùng kỳ năm trước, theo dữ liệu do Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ công bố. Sinh viên Trung Quốc chiếm tỷ lệ lớn nhất trong số sinh viên quốc tế ở Hoa Kỳ, với khoảng 30%.

Sự sụt giảm mạnh cho thấy căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh đang ảnh hưởng đến kế hoạch nghề nghiệp của sinh viên Trung Quốc cũng như trao đổi học thuật giữa hai nước. Khó khăn trong việc xin thị thực Mỹ có thể khiến một số sinh viên Trung Quốc hướng đến các điểm đến khác, chẳng hạn như Úc, Canada và Nhật Bản.

"Tôi lo lắng liệu visa du học của mình có được cấp không", một sinh viên 20 tuổi học luật tại một trường đại học ở vùng Nội Mông, Trung Quốc cho biết. Cô ấy đang nộp đơn cho một trường luật ở Hoa Kỳ, với kế hoạch khai giảng vào tháng 9 tới, nhưng nói rằng, "Tôi chỉ có thể chờ xem".

Mặc dù đại dịch đã ảnh hưởng đến các chương trình du học trên khắp thế giới, nhưng sự sụt giảm ở Trung Quốc rõ ràng cao hơn so với mức trung bình toàn cầu 88%. Trong số các quốc gia khác mà Mỹ là điểm đến phổ biến, mức giảm là 88% đối với Ấn Độ, 87% đối với Nhật Bản, 75% đối với Hàn Quốc và 60% đối với Mexico.

Chính quyền Trump cho rằng sinh viên và nhà nghiên cứu Trung Quốc ăn cắp công nghệ, tài sản trí tuệ và nghiên cứu của Mỹ. Nước này đã thắt chặt các quy định về thị thực, chẳng hạn như rút ngắn thời hạn thị thực cấp cho sinh viên Trung học tốt nghiệp nghiên cứu trong các lĩnh vực công nghệ cao từ năm năm xuống còn một năm vào năm 2018.

Vào tháng 9, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết họ đã thu hồi thị thực của hơn 1.000 sinh viên và nhà nghiên cứu Trung Quốc, với lý do họ có quan hệ với quân đội Trung Quốc. Các nhà quan sát tin rằng Washington đã gây áp lực khi Trung Quốc thông qua luật an ninh quốc gia có liên quan đến quan hệ Hong Kong ngày càng căng thẳng.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Zhao Lijian cho biết: “Điều này đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động trao đổi văn hóa và nhân sự bình thường giữa hai nước”. "Chúng tôi kêu gọi Hoa Kỳ ngừng sử dụng nhiều lý do khác nhau để cố ý hạn chế và đàn áp sinh viên Trung Quốc ở Hoa Kỳ, đồng thời rút lại động thái này ngay lập tức."

Những người đang học ở Mỹ đã thấy môi trường trở nên thù địch hơn. Một phụ nữ 23 tuổi người Trung Quốc họ Li kể lại việc một phụ nữ da trắng đã la mắng và đuổi cô rời khỏi Mỹ.

Li hiện đang chuẩn bị bước vào chương trình tiến sĩ, đã nhận được bằng thạc sĩ luật sau khi đến Mỹ năm ngoái. Cô cho biết kể từ tháng 8, các thủ tục kéo dài hơn do nhà chức trách Mỹ tăng số lượng tài liệu cần phải nộp. Li nghe từ một người bạn đang tìm việc làm ở Mỹ rằng việc xin thị thực lao động cũng trở nên khó khăn.

Nhiều chuyên gia tin rằng ngay cả khi ứng cử viên đảng Dân chủ Joe Biden thắng cử, một số biện pháp trừng phạt chống lại Trung Quốc do chính quyền Trump áp đặt có thể sẽ được duy trì, tờ Wall Street Journal viết vào tuần trước. Biden đã ám chỉ rằng ông sẽ cứng rắn với Trung Quốc, vì vậy tình trạng khó khăn của sinh viên Trung Quốc dường như sẵn sàng tiếp tục.

Các trường hợp COVID-19 tăng cao của Hoa Kỳ đang làm tăng thêm mối quan tâm của người nộp đơn. Sang Peng, chủ tịch Hiệp hội Dịch vụ Du học Bắc Kinh, nói rằng các bậc phụ huynh rất lo lắng về virus Corona và điều này đã khiến số lượng học sinh theo học ở Mỹ ngày càng ít.

Một thanh niên 24 tuổi đến từ tỉnh Giang Tô nói rằng anh đã thay đổi điểm đến của mình từ Mỹ sang Nhật Bản. Anh đang học nghệ thuật tại một trường cao đẳng ở California nhưng trở về Trung Quốc vì lo ngại về COVID-19 và vì những nhận xét phân biệt đối xử của giáo sư giảng dạy. Anh ấy hiện đang nộp đơn vào một trường ngôn ngữ ở Nhật Bản với mục đích thực hiện chuyến đi vào khoảng tháng 3.

Theo số liệu của cơ quan thống kê Trung Quốc, có khoảng 660.000 người Trung Quốc mới đi du học trong năm 2018, cao hơn gấp ba lần so với một thập kỷ trước. Những động thái mới nhất của Washington có thể thay đổi thứ hạng các điểm đến hàng đầu. Năm 2019, Hoa Kỳ là quốc gia phổ biến nhất, tiếp theo là Úc, Canada, Anh và Nhật Bản.