Thị trường dầu ở châu Âu và châu Phi bắt đầu thiếu cung
Theo các nhà giao dịch, dữ liệu và nhà phân tích của LSEG, sự chậm trễ vận chuyển trên Biển Đỏ và cắt giảm nguồn cung của OPEC+ đang thắt chặt thị trường dầu mỏ vật chất ở châu Âu và châu Phi.
Giá dầu thô tăng liên tục sẽ làm tăng chi phí năng lượng, vận chuyển và sản xuất, đồng thời đe dọa làm giảm bớt sự sụt giảm gần đây của lạm phát toàn cầu, như các ngân hàng trung ương lớn dự kiến sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất.
Nhà phân tích James Davis của FGE cho biết: “Có vẻ như sự chuyển hướng của tàu chở dầu đã tăng lên, điều này làm cho cung cầu ngày càng lệch pha”. Ngoài ra, nhu cầu dầu thô cao do lợi nhuận từ lọc dầu tăng mạnh, bất chấp việc bảo trì các nhà máy lọc dầu, cũng là yếu tố đẩy giá dầu tăng.
Tính toán của Reuters cho thấy, lợi nhuận lọc dầu trung bình trong tháng 1/2024 đối với dầu diesel và xăng ở châu Âu đã tăng lên mức cao nhất trong nhiều tháng lần lượt là 34,3 USD và 11,6 USD/thùng.
Cả dầu Brent và dầu WTI của Mỹ đều đang trong tình trạng backwardation (bù hoãn bán). Điều này khiến thị trường bất ngờ sau những dự đoán rằng nguồn cung sẽ vượt cầu vào đầu năm.
Thị trường mạnh hơn là kết quả của việc cắt giảm sản lượng của Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ và các đồng minh (OPEC+). Tổ chức này đã cắt giảm nguồn cung trong hai năm qua nhưng thường gặp khó khăn để duy trì mức giá trên 80 USD/thùng – mức tối thiểu mà hầu hết các nhà sản xuất cần để cân bằng ngân sách. Giá dầu Brent đang giao dịch quanh mức gần 84 USD/thùng và đã tăng 9% trong năm nay.
Các nhà lãnh đạo OPEC+ cho biết, tình trạng bù hoãn bán là một xu hướng thị trường tích cực vì nó không khuyến khích các nhà giao dịch giữ hàng tồn kho để bán lại với giá cao sau đó, lượng tồn kho thấp cũng tạo ra tâm lý thị trường tăng giá.
JPMorgan cho biết trong một báo cáo rằng, tồn kho dầu thô trên đất liền đang ở mức 4,4 tỷ thùng, mức thấp nhất kể từ đầu năm 2017 khi công ty tình báo Kpler bắt đầu theo dõi dữ liệu.
Gary Ross, Giám đốc điều hành của Black Gold Investor cho biết: “Thị trường dầu thô ngọt vật chất rất khan hiếm”. Ông cho biết, tình trạng mất điện ở Libya, đợt rét đậm của Mỹ làm cắt giảm sản lượng và các vấn đề thanh toán đối với một số nguồn cung cấp của Nga là một trong những lý do.
Các nguồn tin của OPEC+ cho biết vào đầu tháng 3, tổ chức này sẽ quyết định xem có nên gia hạn cắt giảm sản lượng dầu sang quý II năm nay hay bắt đầu đưa nguồn cung trở lại thị trường.
“Thị trường đã tìm thấy chỗ đứng vững chắc hơn với giá dầu Brent giao dịch trên 80 USD trong một thời gian, được hỗ trợ bởi triển vọng nhu cầu tốt hơn mong đợi cùng với sự chuyển hướng của tàu chở dầu khiến hàng triệu thùng tồn kho lâu hơn”, Ole Hansen, người đứng đầu chiến lược hàng hóa của Ngân hàng Saxo cho biết.
Trên thị trường dầu thô Biển Bắc, chênh lệch giữa dầu thô Forties và dầu Brent chuẩn đã đạt mức cao nhất kể từ cuối tháng 11/2023 và giá của một số loại dầu khác được xem là lựa chọn thay thế cho dầu thô Trung Đông đã tăng vọt.
Trong tháng 10/2023, dữ liệu của Kpler cho thấy khoảng 1,07 triệu thùng dầu thô Trung Đông đã đến châu Âu, và khối lượng đã giảm trong những tháng tiếp theo trong bối cảnh các cuộc tấn công ở Biển Đỏ và dự kiến đạt trung bình khoảng 606.000 thùng/ngày trong tháng 2/2024.
Một nhà kinh doanh dầu thô ở châu Âu cho biết: “Sự chậm trễ trong các chuyến hàng từ Kênh đào Suez...đang khiến dầu thô gần nhà trở nên hấp dẫn hơn… Các đề nghị mua dầu thô Tây Phi và Biển Bắc phản ánh điều đó… Lợi nhuận lọc dầu ở châu Âu đối với dầu thô Angola rất thuận lợi và Nigeria đang bán hàng nhanh hơn so với nhiều tháng qua”.
Dầu thô Forcados của Nigeria được chào bán trong tuần này với giá cao hơn giá dầu Brent 6 USD/thùng, mức cao nhất kể từ tháng 10/2024. Các loại dầu Qua Iboe và Bonny Light của Nigeria đã được xác định cho đến nay là cao hơn lần lượt là 3,8 USD và 3 USD so với dầu Brent.
Tại châu Á, giá dầu thô chuẩn của Trung Đông vẫn khá ổn định so với tháng trước, điều này cho thấy dầu thô châu Âu và châu Phi đang tăng mạnh hơn.
Trong khi đó, dầu thô WTI của Mỹ lại có một số xáo trộn. Về mặt tích cực, đã có một số nguồn cung bị thắt chặt do đợt lạnh tháng trước ảnh hưởng đến sản xuất ở lưu vực Permian, trong khi lượng hàng xuất sang châu Á trong tháng 3 sẽ tăng sau tháng 1 và tháng 2 sụt giảm.
Sự cố ngừng hoạt động ngoài kế hoạch tại nhà máy lọc dầu Whiting của Tập đoàn BP đã đưa một số dầu thô nặng của Canada vào trung tâm lưu trữ Cushing và do đó hiện tại nguồn cung hầu như không bị thắt chặt.
