Thị trường diesel chặt chẽ có thể làm tăng thêm tai ương lạm phát

Sự cố ngừng hoạt động của nhà máy lọc dầu, dòng chảy thương mại dầu toàn cầu thay đổi, thị trường vận tải hàng hóa lạc quan một cách thận trọng ở Mỹ và tồn kho ở mức thấp nhất trong nhiều năm đã thắt chặt thị trường dầu diesel và có khả năng sẽ thắt chặt hơn nữa trong những tháng tới.

Giá dầu diesel tương lai ở Mỹ đang tăng trong khi Bờ Đông đang tranh giành nhiên liệu chưng cất trước mùa đông khi các nhà máy lọc dầu tiến hành bảo trì theo kế hoạch.

Nguồn cung khan hiếm trên thị trường sản phẩm chưng cất có thể làm tăng áp lực lạm phát vào mùa thu này. Ảnh: Oilprice.

Thị trường dầu diesel toàn cầu cũng đang thắt chặt, tồn kho giảm và nguồn cung dầu thô bị hạn chế bởi liên minh OPEC+ thông qua việc cắt giảm sản lượng liên tục của họ.

Giá dầu diesel tăng dự kiến sẽ lan rộng vào nền kinh tế rộng lớn hơn với chi phí sản xuất và vận tải đường bộ tăng, có khả năng dẫn đến áp lực lạm phát nhiều hơn mức mà Fed và các ngân hàng trung ương khác mong muốn.

Nếu lãi suất duy trì ở mức cao lâu hơn, mối lo ngại về nền kinh tế Mỹ và toàn cầu sẽ ngày càng gia tăng.

Phục hồi chậm trong ngành vận tải đường bộ ở Mỹ

Các giám đốc điều hành cho biết, ngành vận tải đường bộ ở Mỹ dường như đã vượt qua “cuộc suy thoái vận tải hàng hóa” từ đầu năm nay. Điều này có thể dẫn đến nhu cầu dầu diesel cao hơn cho hoạt động kinh doanh vận tải đường bộ vào thời điểm tồn kho thấp và nhà máy lọc dầu ngừng hoạt động.

J.B. Hunt Transport Services cho biết tại một hội nghị tuần này rằng thị trường đang “vượt ra khỏi thời kỳ suy thoái vận tải hàng hóa”.

Chủ tịch Shelley Simpson của J.B. Hunt cho biết, kế hoạch nội bộ của công ty hiện giả định rằng quỹ đạo của thị trường sẽ “chậm và ổn định”.

Theo ước tính của Bloomberg, do nhu cầu cao hơn và tồn kho thấp, giá dầu diesel kỳ hạn ở New York đã đạt mức cao nhất kể từ tháng 1. Dữ liệu của AAA cũng cho thấy giá dầu diesel bán lẻ hiện cao hơn 30% so với mức trung bình 5 năm, mặc dù không cao như kỷ lục được thấy vào tháng 6 năm 2022.

Hàng tồn kho thấp, chênh lệch giá cao

Báo cáo tồn kho hàng tuần mới nhất của EIA cho thấy tồn kho nhiên liệu chưng cất ở Mỹ tăng 3,9 triệu thùng trong tuần tính đến ngày 8 tháng 9, nhưng tồn kho vẫn thấp hơn khoảng 13% so với mức trung bình 5 năm tại thời điểm này trong năm.

EIA cho biết trong báo cáo Triển vọng Năng lượng Ngắn hạn (STEO) mới nhất vào đầu tuần này rằng các kho dự trữ sẽ giảm nhiều hơn mức trung bình theo mùa thông thường do bảo trì nhà máy lọc dầu vào mùa thu.

Việc bảo trì tại nhà máy lọc dầu Irving Oil ở St. John, New Brunswick và tại nhà máy lọc dầu Monroe Energy ở Trainer, Pennsylvania, được thiết lập để giảm nguồn cung cấp dầu nhiên liệu chưng cất cho Bờ Đông, nơi tiêu thụ nhiều dầu sưởi nhất để sưởi ấm trong nhà vào mùa đông.

EIA dự đoán tồn kho sản phẩm chưng cất của Mỹ sẽ giảm khoảng 11 triệu thùng trong tháng 10, nhiều hơn mức giảm trung bình trong tháng 10 từ năm 2018-2022 là gần 8 triệu thùng, phần lớn là do việc bảo trì. Chênh lệch giá crack động cơ diesel cao hơn dự kiến trong tháng 8 và sẽ tăng trong suốt tháng 10.

EIA lưu ý: “Nhu cầu sản phẩm chưng cất ở Bờ Đông có xu hướng tăng trong những tháng mùa đông vì nhiều hộ gia đình ở Đông Bắc Mỹ sử dụng dầu sưởi chưng cất, trong khi nhu cầu sản phẩm chưng cất ở Trung Tây có xu hướng tăng trong tháng 9 và tháng 10 do nhu cầu nông nghiệp liên quan đến mùa thu hoạch”.

Quan điểm của chính quyền về chênh lệch giá crack sản phẩm chưng cất cao hơn cũng phản ánh lượng tồn kho sản phẩm chưng cất toàn cầu thấp.

Tồn kho toàn cầu cũng ở mức thấp

Trên toàn cầu, tồn kho dầu hiện đang giảm 600.000 thùng/ngày (bpd) trong quý 3 và các mô hình chỉ ra mức giảm vừa phải xuống 200.000 thùng/ngày trong quý 4.

“Nhưng việc cắt giảm sản lượng dầu của OPEC+ khiến sản lượng dầu toàn cầu thấp hơn nhu cầu dầu toàn cầu,” EIA cho biết, đồng thời lưu ý rằng họ kỳ vọng giá dầu thô Brent sẽ duy trì trên 90 USD/thùng cho đến quý đầu tiên của năm 2024.

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho biết trong báo cáo hàng tháng mới nhất trong tuần này, lợi nhuận của nhà máy lọc dầu đạt mức cao nhất trong 8 tháng trong tháng 8, do các nhà máy lọc dầu đang vật lộn để theo kịp tốc độ tăng trưởng nhu cầu dầu, đặc biệt là đối với các sản phẩm chưng cất cỡ trung.

“Sự rạn nứt và lợi nhuận của sản phẩm đạt mức gần kỷ lục do ngừng hoạt động ngoài kế hoạch, vấn đề về chất lượng nguyên liệu, tắc nghẽn trong chuỗi cung ứng và tồn kho thấp”, cơ quan nhận định.

IEA lưu ý, bất chấp sự rạn nứt của sản phẩm dầu và tỷ suất lợi nhuận của nhà máy lọc dầu tăng vọt, sản lượng lọc dầu ở các nền kinh tế phát triển vẫn thấp hơn so với một năm trước do sự thay đổi nguồn cung sau lệnh cấm vận đối với dầu thô và các sản phẩm của Nga cũng như việc cắt giảm nguồn cung của OPEC+.

Việc cắt giảm của OPEC+ đã làm giảm nguồn cung dầu thô từ Trung Đông, nơi có sản lượng dầu diesel và nhiên liệu chưng cất khác cao hơn.

Ngay cả khi Saudi Arabia và Nga quyết định bắt đầu dỡ bỏ thỏa thuận cắt giảm vào đầu năm 2024, tồn kho dầu toàn cầu “sẽ ở mức thấp khó chịu, làm tăng nguy cơ xảy ra một đợt biến động gia tăng khác mà cả nhà sản xuất lẫn người tiêu dùng đều không có lợi, do tình hình kinh tế mong manh”, IEA cảnh báo trong báo cáo của mình.

Với lượng sản phẩm chưng cất dự kiến giảm nhiều hơn bình thường ở Mỹ trong những tuần tới và sự phục hồi dự kiến trong ngành vận tải đường bộ, giá dầu diesel sẽ tăng, có khả năng phá hỏng dự báo lạm phát hiện tại và dẫn đến lãi suất cao hơn trong thời gian dài hơn.

Khánh Vy (Theo Oilprice)