Thị trường nội địa khởi sắc, cơ hội để doanh nghiệp phục hồi

Theo Tổng cục Thống kê, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 2 tháng đầu năm nay đạt trên 1 triệu tỷ đồng, tăng 8,1% so với cùng kỳ năm trước. Với mức tăng của doanh thu bán lẻ như trên, thị trường bán lẻ Việt Nam được đánh giá có sự khởi sắc ngay từ đầu năm.

Nhà đầu tư mở rộng quy mô thị trường bán lẻ

Theo báo cáo của một số tổ chức quốc tế, thị trường tiêu dùng bán lẻ của Việt Nam kỳ vọng cải thiện trong năm nay, động lực là dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng và động thái mở rộng của một số tập đoàn bán lẻ lớn.

Tại cuộc Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 2/2024 vừa diễn ra, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho biết, hai tháng đầu năm, tình hình thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của nước ta đạt kết quả rất tích cực khi vốn đầu tư đăng ký đạt 4,29 tỷ USD, tăng 38,6 so với cùng kỳ năm trước.

Một điểm đáng chú ý khác về FDI là có tỷ lệ về vốn mới và dự án mới rất cao. Đây là một tín hiệu tốt và kỳ vọng về lượng vốn mới này sẽ tác động đến tăng trưởng của Việt Nam trong năm 2024, cũng như năm 2025.

Sức mua tăng là cơ hội để doanh nghiệp phục hồi sản xuất, kinh doanh.

Ông Matthieu Francois - Giám đốc Hợp danh, McKinsey Việt Nam nhận định: "Trong khu vực châu Á, Việt Nam nằm trong số các thị trường bán lẻ nhiều triển vọng lạc quan nhất mà chúng tôi quan sát, dù trong bối cảnh khó khăn đi nữa. Thu nhập của người tiêu dùng Việt ngày càng tăng, đặc biệt ở các khu vực ngoài các thành phố lớn vẫn còn nhiều dư địa tăng trưởng, chỉ là chúng ta sẽ phải chờ đợi lâu hơn để thị trường bật tăng trở lại".

Giới chuyên gia cho rằng dòng vốn ngoại về Việt Nam tăng do các doanh nghiệp nhìn thấy tiềm năng của thị trường bán lẻ nội địa. Ông Takeuchi Takashi, Phó Tổng Giám đốc phụ trách khối văn phòng, AEON Việt Nam cho biết: "Chúng tôi xác định Việt Nam là thị trường nước ngoài quan trọng nhất của tập đoàn. Không chỉ vì dân số và thu nhập của Việt Nam tiếp tục gia tăng, mà tầng lớp trung lưu cũng hứa hẹn sẽ trở thành thị trường tiêu thụ tiềm năng. Chúng tôi dự kiến sẽ mở rộng thêm nữa cụ thể là trong năm 2024 mở mới 4 trung tâm bán lẻ tại Việt Nam".

Tháng 2 vừa qua, Central Pattana - thương hiệu bất động sản bán lẻ lớn của Thái Lan đã lập pháp nhân tại Việt Nam. Động thái được đánh giá là bước mở rộng đầu tư sau khi tập đoàn mẹ thông báo sẽ rót thêm gần 1,5 tỷ đô la Mỹ vào thị trường bán lẻ Việt Nam trong giai đoạn đến năm 2027.

Sự tích cực từ vốn ngoại được các chuyên gia dự báo sẽ mang lại sự sôi động cho ngành bán lẻ. Nhìn vào số liệu kinh tế 2 tháng đầu năm mới nhất được Tổng Cục Thống kê công bố, tình hình tiêu dùng chưa phải quá lạc quan khi mà tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng có tăng hơn 8% so với cùng kỳ năm trước. Mức tăng này thấp hơn đáng kể so với mức 14,7% của 2 tháng đầu năm 2023, và so với mức tăng 2 con số thường thấy của chỉ số này trong giai đoạn trước. Cho thấy sức mua vẫn còn chịu thách thức.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, sức mua tăng ngay trong những ngày đầu năm trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động, cho thấy thị trường nội địa lại chính là nơi có nhiều tiềm năng để phát triển, với dân số gần 100 triệu người, trong đó 50% là dân số trẻ có nhu cầu tiêu dùng đa dạng và luôn thay đổi. Đây là một “mỏ vàng tiêu thụ” mà các nhà đầu tư trong và ngoài nước đang tiếp tục mở rộng chuỗi phân phối của mình để khai thác triệt để.

Cơ hội để doanh nghiệp phục hồi

Đóng góp lớn vào tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đó là cấu phần dịch vụ lưu trú, ăn uống tăng 14%, đặc biệt là dịch vụ lữ hành tăng gần 36% so với cùng kỳ 2 tháng năm ngoái. Đây là một trong những chỉ báo được giới phân tích kỳ vọng là sức tiêu dùng sẽ có cải thiện trong năm nay.

Báo cáo tháng 2 của ngân hàng HSBC đánh giá: ngành du lịch Việt Nam sau năm 2023 vượt mục tiêu về lượng khách quốc tế, năm nay đang hướng đến mức tổng doanh thu 840.000 tỷ đồng - tức 8% GDP, vượt kết quả năm trước dịch. Nếu triển khai các giải pháp thành công, đây sẽ là động lực quan trọng phục hồi sức tiêu dùng. Bên cạnh đó, các dấu hiệu phục hồi của thương mại toàn cầu, xuất khẩu cũng là yếu tố hỗ trợ.

Bà Nguyễn Thị Phương Lam, Giám đốc Phân tích, Công ty Chứng khoán Rồng Việt nhận định: "Theo đà phục hồi của kinh tế vĩ mô thế giới, cũng như khi chính sách kích thích tiêu dùng sẽ phát huy tác dụng tốt hơn thì sức mua của người tiêu dùng sẽ cải thiện. Qua đó tiêu thụ của các doanh nghiệp bán lẻ cũng sẽ cải thiện".

Đối với các doanh nghiệp, sức mua tăng là tín hiệu rất khả quan để mạnh dạn đầu tư, thúc đẩy phân phối hàng hóa qua nền tảng số, thương mại điện tử để mở rộng tiêu dùng, phục hồi sản xuất kinh doanh.

Một thông tin cũng đáng quan tâm, đó là trong 2 tháng đầu năm có trên 22.100 doanh nghiệp thành lập mới, tăng 12,4% và có 19.000 doanh nghiệp hoạt động trở lại, tăng 4,4%; nâng tổng số doanh nghiệp gia nhập thị trường lên hơn 41.000 doanh nghiệp, tăng 8,5% so với cùng kỳ.

Tăng trưởng kinh tế cũng đã cho thấy sự bứt phá ngay trong 2 tháng đầu năm như: sản xuất công nghiệp tăng 5,7% so với cùng kỳ (cùng kỳ giảm 2,9%). Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu tăng 18,6%, trong đó xuất khẩu tăng 19,2% (khu vực trong nước tăng 33,3%, cao hơn nhiều khu vực FDI (14,7%); nhập khẩu tăng 18%; xuất siêu 4,72 tỷ USD.

Rõ ràng, thị trường trong nước ấm lên tác động nhiều mặt, tạo niềm tin để doanh nghiệp vững vàng hơn trong quá trình khôi phục mạnh mẽ kinh tế.

Giới chuyên gia nhận định vẫn có một số rủi ro để cải thiện sức mua. Như tình trạng phục hồi không đồng đều, các ngành dệt may - da giày vẫn còn nhiều khó khăn. Sự cạnh tranh gay gắt thu hút khách du lịch giữa các nước Đông Nam Á cũng gây không ít thách thức cho tiêu dùng du lịch Việt Nam.

Các chuyên gia nhấn mạnh các chính sách như tiếp tục gia hạn chính sách miễn giảm thuế VAT đến hết nửa đầu năm nay, hay các chính sách tài khóa tiền tệ hỗ trợ nền kinh tế và doanh nghiệp sẽ tiếp tục đóng vai trò bệ đỡ quan trọng giúp phục hồi trụ cột tiêu dùng - vốn chiếm khoảng 1 nửa GDP của nước ta.

Thanh Hoa