'Thiêng' - show diễn thực cảnh lấy cảm hứng từ văn hóa tín ngưỡng người Dao

Chương trình nghệ thuật được kỳ vọng sẽ là sản phẩm văn hóa-du lịch độc đáo, có khả năng tạo việc làm, đem lại thu nhập, và quan trọng hơn cả là tiếp thêm niềm tự hào cho cộng đồng. (Ảnh: BTC)

Hành trình tìm đất dựng bản, nghi lễ cấp sắc, trang phục, dân ca, triết lý sống của người Dao sẽ được sân khấu hóa trong chương trình nghệ thuật “Thiêng” diễn ra vào tháng 11 tại Sa Pa, Lào Cai.

Chia sẻ với báo chí ngày 23/9 tại Hà Nội, tác giả kịch bản Hà Văn Thắng cho hay “Thiêng” là một dự án nghệ thuật ca múa nhạc, trình diễn thị giác quy mô lớn, lấy cảm hứng từ kho tàng văn hóa của cộng đồng người Dao ở Sa Pa.

Tác phẩm khắc họa sự gắn bó giữa đất, nước, lửa, tình yêu và tín ngưỡng, đồng thời tôn vinh tính thiêng trong các nghi lễ truyền thống, đặc biệt là nghi lễ cấp sắc, biểu tượng cho sự trưởng thành và đạo lý sống của người Dao.

Kết cấu chương trình gồm 6 màn-11 cảnh, thời lượng khoảng 65 phút: Đất (Tìm đất, Lập bản, Dựng nhà), Nước (Cầu mưa-Nước về), Lửa (Bếp hồng-Lửa thiêng), Tình yêu (Giao duyên-Rước dâu), Thiêng (Cấp sắc 7 đèn-Cấp sắc 12 đèn-Tiễn thánh về trời), Kết (Ngợi ca bản sắc, niềm tin và tinh hoa văn hóa Dao).

Chương trình hướng tới mục tiêu gìn giữ, trao truyền và quảng bá những giá trị tinh hoa của người Dao, thông qua nghệ thuật trình diễn kết hợp công nghệ hiện đại như ánh sáng, sắp đặt sân khấu, 3D mapping, nhưng vẫn tôn trọng nguyên bản văn hóa.

Đây cũng là cơ hội để chính người Dao trực tiếp tham gia, kể câu chuyện của chính dân tộc mình bằng ngôn ngữ nghệ thuật. Lời dẫn song ngữ Việt-Dao, Việt-Anh sẽ giúp mở rộng tiếp cận với khán giả quốc tế.

Chương trình hướng tới mục tiêu gìn giữ, trao truyền và quảng bá những giá trị tinh hoa của người Dao. (Ảnh: BTC)

Tác giả Hà Văn Thắng có nhiều năm công tác trong ngành Văn hóa, ông trăn trở với nỗi lo truyền thống sẽ bị mai một, nhưng rồi, trong những lần hòa mình vào bản làng, tham dự các nghi lễ, ông cảm nhận rõ tình yêu tha thiết mà đồng bào dành cho núi rừng, cho con người, và cho những giá trị cha ông để lại. Chính tình yêu ấy cho ông niềm tin nbếu được gìn giữ bằng trái tim, bằng trách nhiệm, và có sự đồng hành của cộng đồng, thì những giá trị ấy sẽ còn mãi.

Song, ý tưởng kịch bản thôi chưa đủ để biến các chất liệu văn hóa thành một vở diễn lớn. Vậy là tác giả Hà Văn Thắng và đạo diễn Đặng Xuân Trường đã bắt tay để tạo dựng “Thiêng” thành một cuộc thực hành văn hóa sống động.

“Thiêng” theo cách nhìn của Đặng Xuân Trường, là nghệ thuật thị giác hình ảnh và ánh sáng, kết hợp với nghệ thuật sắp đặt sân khấu, cùng âm nhạc, vũ đạo, thực hành tín ngưỡng và những truyền thuyết, tình ca.

Đạo diễn lựa chọn âm nhạc dựa trên các nhạc cụ truyền thống của người Dao, dùng đạo cụ là mặt nạ, tranh thờ, kiếm, dao, nong nia, chày cối, trang phục nguyên bản của người Dao, đặc biệt là trang phục trong lễ cấp sắc, lễ cưới, lễ cúng rừng, lễ hội…

Đạo diễn Đặng Xuân Trường chia sẻ với báo chí ngày 23/9. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Nhân dịp này, êkip sáng tạo cũng tổ chức chương trình nghệ thuật “Vũ điệu dưới trăng” giới thiệu những lát cắt văn hóa thông qua các vũ điệu dân gian gắn với đời sống văn hóa, tín ngưỡng đặc sắc, phong phú của các dân tộc Sa Pa.

Người Dao đỏ huyền bí trong điệu múa Vạn Phù của thầy cúng, rực rỡ trong sắc phục cô dâu, rộn ràng trong nhịp trống và tiếng kèn pí lè.

Người Mông mạnh mẽ với múa khèn, múa gậy sênh tiền; váy xòe xúng xính phô bày vẻ đẹp vừa tinh tế vừa phóng khoáng.

Người Xá Phó độc đáo với tiếng sáo mũi vi vu, tiếng chày giã gạo rộn rã, mang theo nhịp sống lao động và sức mạnh đoàn kết.

Người Tày ngân nga tiếng đàn tính, thầy Then cất lời hát thiêng, phản chiếu đời sống tâm linh và tình yêu quê hương.

Người Giáy duyên dáng trong múa quạt, tựa cánh chim bay giữa mây trời, thể hiện khát vọng tự do và tinh thần vượt khó vươn lên.

Đỉnh cao của vở diễn là "Vũ điệu đoàn kết" của cả năm dân tộc.

Chương trình “Thiêng” diễn ra ngày 7/11 và 14/11. “Vũ điệu dưới trăng” diễn ra ngày 8/11 và 15/11. Chương trình có sự tham gia của 176 nghệ nhân và nhân dân các dân tộc tại Sa Pa, Lào Cai cùng 22 diễn viên chuyên nghiệp thuộc đoàn Nghệ thuật dân tộc tỉnh Lào Cai./.

(Vietnam+)