Thiếu kiểm tra, giám sát trong lĩnh vực khai thác khoáng sản

Một mỏ khoáng sản vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên. Ảnh chụp ban đêm của Đình Sang.

Qua thanh tra, Thanh tra tỉnh nhận thấy, sau khi được cấp giấy phép khai thác khoáng sản, các doanh nghiệp đã thực hiện đầy đủ thủ tục để đưa mỏ vào hoạt động khai thác và thực hiện nghĩa vụ tài chính có liên quan như: cắm mốc các điểm khép góc khu vực khai thác, thông báo bổ nhiệm Giám đốc điều hành mỏ; tiến hành thủ tục thuê đất; nộp ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường, tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường.

Tuy nhiên, công tác quản lý khoáng sản vẫn còn nhiều hạn chế, tồn tại. Việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khoáng sản chưa được thực hiện thường xuyên, đồng bộ.

Đối với công tác kiểm tra, kiểm soát còn nhiều hạn chế, không thường xuyên, dẫn tới chưa kịp thời ngăn chặn, xử lý tình trạng khai thác khoáng sản trái phép; vẫn còn tình trạng khai thác khoáng sản trái phép quy mô nhỏ, lẻ diễn ra tại một số địa phương như: Chư Sê, Chư Prông, Phú Thiện…

Một số địa phương còn thiếu kiên quyết xử lý đối với các trường hợp vi phạm pháp luật trong hoạt động khoáng sản, khai thác khoáng sản trái phép, nhất là xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân liên quan trong công tác quản lý nhà nước, dẫn đến thiếu tính răn đe, phòng ngừa.

Kết quả kiểm tra có 4 dự án khai thác khoáng sản đã được UBND tỉnh quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư, cấp giấy phép khai thác khoáng sản nhưng đến nay chưa hoạt động khai thác.

Đồng thời, có 20 dự án khai thác khoáng sản đã được UBND tỉnh ban hành quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư, dự án có sử dụng đất nông nghiệp tại khu vực nông thôn để làm bãi chứa, mặt bằng sân công nghiệp; chủ đầu tư dự án đã hoạt động khai thác khoáng sản nhưng diện tích đất làm bãi chứa, mặt bằng sân công nghiệp chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sang thành đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp.

Một dự án khai thác khoáng sản (mỏ cát xây dựng tại huyện Chư Păh của Công ty CP Nhi Hoàng Hưng) chưa hoạt động khai thác khoáng sản và chưa lắp đặt trạm cân; 1 dự án khai thác khoáng sản (mỏ cát ở huyện Kông Chro của Công ty CP đá Mang Yang) chưa hoạt động khai thác khoáng sản và lắp đặt trạm cân không đúng vị trí; 3 dự án khai thác khoáng sản (mỏ đất sét xã Ia Sao, thị xã Ayun Pa của Công ty TNHH MTV Hoàng Khánh; mỏ cát của Công ty TNHH MTV Thương mại Hùng Thịnh Gia Lai ở huyện Phú Thiện; mỏ đá xây dựng của Công ty TNHH MTV TMDV Vận tải đá Bảo Thanh ở huyện Kông Chro) lắp đặt trạm cân cân không đúng vị trí…

Có 7 Chủ đầu tư dự án khai thác khoáng sản chậm nộp tiền thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường và tiền thuê đất hơn 1,2 tỷ đồng.

Theo Thanh tra tỉnh Gia Lai, trách nhiệm chính thuộc về Sở Tài nguyên và Môi trường (cũ) nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường và UBND các huyện đã thiếu kiểm tra, giám sát để kịp thời xử lý các vi phạm.

Thanh tra tỉnh Gia Lai kiến nghị UBND tỉnh có văn bản chỉ đạo đối với các sở, ngành, địa phương có liên quan thực hiện hiệu quả công tác tuyên truyền pháp luật về khoáng sản, bảo vệ tài nguyên, an toàn và vệ sinh lao động.

Đồng thời, tỉnh cần có biện pháp quản lý chặt chẽ sản lượng khai thác và đảm bảo nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước của các tổ chức hoạt động khoáng sản trên địa bàn.

UBND tỉnh cũng được đề nghị chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức kiểm tra thường xuyên các tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản; xử lý nghiêm các vi phạm về khoáng sản, đất đai và môi trường theo quy định của pháp luật.

Hải Lộng - Đình Sang