Thiếu năm đóng BHXH, có được hưởng lương hưu khi đủ tuổi?

Trả lời: Căn cứ Điều 54 và Điều 55, Luật BHXH năm 2014 được sửa đổi, bổ sung bởi Điều 219, Bộ Luật Lao động năm 2019 quy định về điều kiện hưởng lương hưu, hầu hết mọi trường đều phải đảm bảo đóng BHXH từ đủ 20 năm trở lên.

Người lao động nếu rơi vào trường hợp đủ tuổi nghỉ hưu, nhưng chưa đủ năm đóng BHXH có thể đóng BHXH một lần cho những năm còn lại để được hưởng lương hưu.

Đối với trường hợp tham gia BHXH bắt buộc

Khoản 4, Điều 15, Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH nêu rõ: Người lao động đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu mà thời gian đóng BHXH bắt buộc còn thiếu tối đa 6 tháng thì người lao động được lựa chọn đóng một lần cho số tháng còn thiếu với mức đóng hằng tháng bằng tổng mức đóng của người lao động và người sử dụng lao động theo mức tiền lương tháng đóng BHXH trước khi nghỉ việc vào quỹ hưu trí và tử tuất để hưởng lương hưu.

Theo đó, người lao động đóng BHXH bắt buộc còn thiếu tối đa 6 tháng thì được đóng một lần cho số tháng còn thiếu để được hưởng lương hưu. Mức đóng hàng tháng bằng tổng mức đóng của người lao động và người sử dụng lao động hàng tháng theo mức tiền lương tháng đóng BHXH trước khi nghỉ việc vào quỹ hưu trí và tử tuất.

Thời điểm người lao động được hưởng lương hưu là tại tháng đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu và đã đóng đủ BHXH cho số tháng còn thiếu.

Trường hợp tham gia BHXH tự nguyện

Người tham gia BHXH tự nguyện được chọn phương thức đóng theo điểm e, khoản 1, Điều 9, Nghị định 134/2015/NĐ-CP để đóng vào quỹ hưu trí, cụ thể: Đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người tham gia BHXH đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu theo quy định, nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng) thì được đóng cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu.

Như vậy, nếu còn thiếu không quá 10 năm đóng BHXH thì người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu được đóng BHXH tự nguyện 1 lần cho những tháng còn thiếu để hưởng lương hưu.

Khoản 4, Điều 10, Nghị định 134/2015/NĐ-CP quy định mức đóng như sau: Mức đóng một lần cho những năm còn thiếu được tính bằng tổng mức đóng của các tháng còn thiếu, áp dụng lãi gộp bằng lãi suất đầu tư quỹ BHXH bình quân tháng do BHXH Việt Nam công bố của năm trước liền kề với năm đóng.

Thời điểm hưởng lương hưu được thực hiện theo khoản 2, Điều 6, Nghị định 134/NĐ-CP: Người lao động được hưởng lương hưu tính từ tháng liền kề sau tháng đóng đủ số tiền cho những năm còn thiếu.

Tuy nhiên, trường hợp này chỉ áp dụng với người lao động còn thiếu không quá 10 năm đóng BHXH. Nếu người lao động còn thiếu trên 10 năm đóng BHXH thì có thể đi làm để tham gia BHXH bắt buộc hoặc đóng BHXH tự nguyện cho đến khi thời gian đóng còn thiếu không quá 10 năm thì được đóng một lần cho những năm còn thiếu để hưởng lương hưu.

Theo quy định, vẫn có trường hợp người lao động chưa đủ 20 năm đóng BHXH vẫn được hưởng lương hưu, đó là: Lao động nữ là cán bộ, công chức cấp xã hoặc là người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn tham gia BHXH khi nghỉ việc mà có từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm đóng BHXH và đủ tuổi nghỉ hưu quy định tại khoản 2, Điều 169 của Bộ luật Lao động thì được hưởng lương hưu.

Theo đó, dù đóng chưa đủ 20 năm BHXH, người lao động vẫn có thể hưởng lương hưu nếu đáp ứng đủ các điều kiện sau:

- Lao động nữ là cán bộ, công chức cấp xã hoặc là người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn;

- Có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm;

- Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định: Từ năm 2021 là đủ 55 tuổi 04 tháng; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 04 tháng cho đến khi đủ 60 tuổi vào năm 2035.

Lan Thanh