Thiếu nguồn nước ngọt trên sông Vu Gia - Thu Bồn

Ngày 20-7, ông Nguyễn Đình Hải, Giám đốc Công ty TNHH MTV Khai thác Thủy lợi tỉnh Quảng Nam cho biết, đơn vị vừa gửi văn bản đến UBND tỉnh Quảng Nam; Sở Nông nghiệp và PTNT Quảng Nam; UBND thị xã Điện Bàn; UBND huyện Duy Xuyên cùng các đơn vị liên quan báo cáo về việc thiếu nguồn nước ngọt trên các sông thuộc hạ lưu hệ thống sông Vu Gia - Thu Bồn, đồng thời đề nghị các bên liên quan cấp tốc thực hiện giải pháp chống hạn.

Diện tích sản xuất của người dân bị thiếu nước, nguy cơ hạn và mất mùa cao

Theo đó, những ngày cuối tháng 6 đầu tháng 7 vừa qua do thủy điện sông Tranh 2 và Đăk Mi 4 phía thượng nguồn sông Thu Bồn có mực nước xấp xỉ mực nước chết khiến lưu lượng dòng chảy về hạ lưu giảm đột ngột.

Bên cạnh đó, cùng với ảnh hưởng của triều cường đầu tháng (tháng 6 âm lịch) làm nước mặn từ biển Cửa Đại - Hội An xâm nhập rất sâu vào các sông thuộc địa bàn các xã Điện Trung, Điện Phước (thị xã Điện Bàn); nhiều đoạn như tại Vòm Cẩm Đồng, xã Điện Phong, nước mặn xâm nhập vào sâu hơn 19km và chưa có xu hướng giảm.

Trong khi đó, dòng chảy cơ bản trên sông Thu Bồn lại có xu hướng tiếp tục giảm thấp (dự báo mực nước Giao Thủy sẽ xấp xỉ hoặc nhỏ hơn 0.30), dẫn đến khả năng nước mặn sẽ xâm nhập sâu hơn, thời gian dài hơn (hiện độ mặn tại bể hút trạm bơm Vĩnh Điện, Điện Bàn là 0,50 %)

Ông Nguyễn Đình Hải cũng cho biết, hiện công ty đang khẩn trương tổ chức thực hiện các giải pháp công trình và điều tiết hợp lý như chuyển nước từ các nguồn nước, các công trình thủy lợi khác để bổ sung khẩn cấp cho các vùng thiếu nước, bị nhiễm mặn; tổ chức nạo vét sông Lạc Thành tại ngã ba sông Yên – sông Lạc Thành để có nguồn nước bổ sung nhanh về các đập dâng Bàu Nít và Thanh Quýt (Điện Bàn); thực hiện xả nước của sông Vu Gia qua đập dâng Thanh Quýt về sông Vĩnh Điện để tạo nguồn nước ngọt (choán chỗ) ở thượng lưu đập tạm ngăn mặn Tứ Câu nhằm ngăn nước mặn xâm nhập từ phía sông chính Thu Bồn vào Vòm Cẩm Đồng khi triều lên và cấp nước đẩy mặn từ sông Vĩnh Điện ra sông chính Thu Bồn khi triều rút.

Bên cạnh đó là thực hiện xả nước hồ chứa nước Vĩnh Trinh (huyện Duy Xuyên) về sông Chiêm Sơn và nước hồ Phú Ninh (huyện Phú Ninh) qua cống xả thượng lưu cầu máng Ly Ly kênh chính Bắc Phú Ninh về đập ngăn mặn Duy Thành (Duy Xuyên) với lưu lượng bình quân lớn hơn 01m3/s nhằm ổn định cao trình mực nước thượng lưu Duy Thành luôn +0.10 và bể hút trạm bơm điện Xuyên Đông ở 0.00 (thượng lưu Đập ngăn mặn Gò Nổi), đảm bảo nước tưới ổn định cho hệ các trạm bơm đập dâng Duy Thành và trạm bơm Xuyên Đông của khu tưới thuộc vùng Đông, huyện Duy Xuyên và huyện Quế Sơn.

Công tác vận hành trạm bơm gặp nhiều khó khăn khi xảy ra xâm nhập mặn

“Để có nguồn nước từ sông Vu Gia hỗ trợ về đẩy mặn sông Thu Bồn (trên sông Vĩnh Điện) nhằm chống hạn cho hơn 6.000ha thuộc các địa phương Điện Bàn, Duy Xuyên, Hội An hiệu quả, Sở NN-PTNT Quảng Nam cần xem xét, tham mưu UBND tỉnh Quảng Nam có văn bản gửi thủy điện A Vương gia tăng mức phát điện, cấp nước về. Đồng thời, đôn đốc UBND thị xã Điện Bàn tổ chức thực hiện nạo vét lạch sông La Thọ; UBND huyện Duy Xuyên tổ chức nạo vét lạch Điện Bình về cầu Gò Nổi nhằm chuyển nước hỗ trợ và khơi thông dòng nước ngọt, đẩy mặn”, ông Hải nói.

NGỌC PHÚC