Thiếu nữ Thái Sơn La uyển chuyển trong hội thi trình diễn nghệ thuật xòe

Quảng trường Tây Bắc hôm nay đông vui rộn rã. Hàng nghìn người dân, du khách và các đội xòe đang tụ hội, cùng nhau tham gia các hoạt động trong khuôn khổ Lễ hội hoa Ban TP Sơn La năm 2025.

Cùng Bà đi thi xòe

Bạn Hoàng Thị Hồng, đội thi phường Quyết Tâm, TP Sơn La cho biết, đội thi xòe phường Quyết Tâm có 80 thành viên từ 11 tổ, bản tham gia thi. Để chuẩn bị cho phần thi này, nhiều ngày qua, đội đã tích cực tập luyện và ai cũng có ý thức rất cao, có hôm tập từ 8h đến 11h tối, có hôm trời mưa, gió rét nhưng ai cũng nhiệt tình tập luyện.

Tham gia hội thi xòe năm nay có 12 đội thuộc 12 xã, phường ở TP Sơn La. Mỗi đội thi có 80 thành viên, bao gồm cả nam lẫn nữ, ở nhiều lứa tuổi khác nhau… Trong thời gian tối đa 10 phút, các đội thi sẽ tạo hình trình diễn 6 điệu xòe cổ của người Thái, bao gồm: Điệu “Khắm khen” (cầm tay nhau); “Nhôm khăn” (Tung Khăn); Đổn hôn (Xòe bước tiến lùi); Phá xí (Bổ bốn); Khắm khăn mơi lảu (Nâng khăn mời rượu) và “Ỏm lọm tốp mư” (Đi vòng tròn vỗ tay).

Điệu xòe "Phá xí" (bổ bốn)

Xòe từ bao đời nay là loại hình sinh hoạt văn hóa quan trọng, gắn bó mật thiết với phong tục, tập quán, nghi lễ, lễ hội cũng như đời sống văn hóa, văn nghệ của đồng bào và đã được UNESCO ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, vì vậy, được tham gia trình diễn, giới thiệu về xòe, ai cũng cảm thấy rất tự hào và hạnh phúc.

Chị Cầm Thị Thinh ở đội xòe phường Chiềng An, TP Sơn La bày tỏ, chị và bà con ai cũng rất tự hào khi được lưu giữ, truyền nối, kết nối các phong tục, nét đẹp văn hóa Thái đến các thế hệ và du khách gần xa. Các thành viên đội xòe của Chiềng An tuổi đời từ 6 tuổi đến gần 70 tuổi. Chính quyền và người dân Chiềng An luôn chú trọng việc gìn giữ bản sắc dân tộc, để nó còn mãi...

Mỗi đội thi xòe có nhiều người ở các lứa tuổi khác nhau

Đã nhiều lần được tham gia trình diễn xòe trong các lễ hội mùa xuân, lễ xên bản, xên mường, hay khi liên hoan văn nghệ, trong đám cưới hỏi…. nhưng hôm nay đến Quảng trường Tây Bắc, được chứng kiến hội thi xòe quy mô lớn với sự tham gia của hàng trăm người, bà Cầm Thị Xiên ở xã Mường Chanh, huyện Mai Sơn, Sơn La có một cảm xúc rất đặc biệt.

"Gần 70 tuổi những đây là lần đầu tiên tôi được xem xòe đông vui như thế này, thật là thích. Các điệu xòe rất là đặc sắc, rất đẹp, tôi thấy vui". bà Xiên nói.

Mỗi đội xòe có ít nhất 80 người trở lên

Anh Bùi Anh Sang, du khách đến từ TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh thì cho biết, ở tỉnh Quảng Ninh có đồng bào dân tộc Dao, Sán Chỉ... Nhưng lên Sơn La thấy đồng bào dân tộc Thái có nét đẹp rất riêng và đặc sắc. Anh và các thành viên trong đoàn rất vui khi chuyến tham quan Tây Bắc lần này đúng dịp được trải nghiệm lễ hội hoa Ban của TP Sơn La.

Bà Lù Thị Đoàn, thành viên Ban giám khảo hội thi xòe của TP Sơn La cho biết, mỗi người dân tộc Thái sinh ra và lớn lên trên mảnh đất Sơn La ai cũng luôn tự hào về điệu xòe của dân tộc mình. Việc UNESCO ghi danh nghệ thuật xòe Thái vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại đã chứng minh sức sống mãnh liệt, vị trí đặc biệt quan trọng của di sản văn hóa phi vật thể này của không chỉ đồng bào người Thái, mà còn của chung cộng đồng các dân tộc Việt Nam trong dòng chảy văn hóa đất nước, tăng thêm niềm tự hào về bản sắc văn hóa dân tộc Thái và phát huy tinh thần đoàn kết giữa các dân tộc ở Việt Nam.

Tưng bừng hội xòe mùa Ban trắng

Về các tiêu chí chấm thi xòe, bà Đoàn cho biết, mỗi đội thi phải có 80 người trở lên để đội hình xòe đẹp. Tiêu chí thứ 2 là phải mặc trang phục truyền thống, nhất là trang phục của người Thái cổ. Thứ 3 là khuyến khích các đội xòe có nhiều lứa tuổi. Ngoài ra, xòe phải sáng tạo và xòe phải có hồn mới có thể đạt yêu cầu.

Mặc dù sẽ có nhiều mức giải khác nhau trao cho các đội; song có lẽ được đắm mình vào điệu xòe, được cùng nhau gắn kết để thêm yêu, thêm trân trọng và tự hào; đồng thời, được giới thiệu, quảng bá nét đẹp văn hóa dân tộc mình tới nhiều người, ở nhiều vùng miền khác nhau – đó chính là hạnh phúc nhất với mỗi thành viên ở các đội thi; để rồi, qua thời gian, mỗi người sẽ không ngừng xây dựng và phát triển nghệ thuật xòe ngày thêm đa dạng và đặc sắc.

Một số hình ảnh trong hội thi xòe tại Lễ hội hoa Ban TP Sơn La:

Thủy Thùy/VOV-Tây Bắc