Thiếu sót trong quản lý đất đai, môi trường khoáng sản ở huyện Tân Phú

Nơi thực hiện Dự án Cấp bách xử lý tạm thời sạt lở đất đồi tại khu vực ấp Phú Lâm 3, xã Phú Sơn, huyện Tân Phú. Ảnh:L.An

Kết luận chỉ ra, bên cạnh những kết quả đạt được, việc chấp hành pháp luật trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường ở huyện miền núi này còn nhiều tồn tại, hạn chế.

Cấp giấy và cho chuyển mục đích sử dụng đất không đúng quy định

Tại Kết luận thanh tra số 02/KL-TT ngày 17-2-2025 của Thanh tra Sở Nông nghiệp và môi trường chỉ ra, công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu; việc chấp hành pháp luật về chuyển mục đích sử dụng đất; giải quyết đơn thư tố cáo, khiếu nại, phản ánh, kiến nghị trong lĩnh vực đất đai và xử phạt vi phạm hành chính về lĩnh vực đất đai… đều có tồn tại, hạn chế.

Trong đó, công tác giải quyết hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất, đoàn thanh tra đã tiến hành kiểm tra 59 hồ sơ thì cả 59 hồ sơ có thành phần hồ sơ và biểu mẫu không đúng quy định. 11 hồ sơ, UBND huyện ban hành quyết định duyệt cho phép chuyển mục đích chưa phù hợp; 7 hồ sơ tiếp nhận nhiều năm nhưng đến nay chưa giải quyết dứt điểm và một số tồn tại khác.

Về công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu, qua kiểm tra 43 hồ sơ nộp tại UBND cấp xã cho thấy, tất cả hồ sơ nộp tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả một cửa UBND cấp xã không viết giấy tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả. 24 hồ sơ UBND cấp xã phát hiện dấu hiệu vi phạm hành chính về hành vi không thực hiện đăng ký đất đai lần đầu nhưng không thực hiện xử phạt vi phạm theo quy định. Đáng chú ý, có hơn 2,7 ngàn giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (dạng đồng loạt) đã ký cấp nhưng chưa trao cho người sử dụng đất.

Năm 2022 và 2023 có 6 xã của huyện Tân Phú đã xử lý vi phạm hành chính về lĩnh vực đất đai, cụ thể là tự ý chuyển mục đích sử dụng đất. Kiểm tra 35 hồ sơ xử lý vi phạm thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND huyện thì cả 35 hồ sơ không đúng yêu cầu về thể thức và biểu mẫu, 24 hồ sơ áp dụng tình tiết giảm nhẹ không đúng quy định, 35 hồ sơ không theo dõi đối tượng vi phạm chấp hành quyết định về khắc phục hậu quả. Đối với văn bản xử phạt do chủ tịch UBND cấp xã thực hiện thì 25/25 hồ sơ được kiểm tra không đúng quy định về hình thức và biểu mẫu, 21 hồ sơ xử phạt không đúng thẩm quyền (thuộc quyền chủ tịch UBND huyện); 24 hồ sơ xử phạt chưa theo dõi chấp hành biện pháp khắc phục hậu quả.

Công tác giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo của người dân cũng có các tồn tại là: giải quyết hồ sơ chậm, không đúng thẩm quyền, làm lộ thông tin người tố cáo, áp dụng quy định đã hết hiệu lực thi hành.

Xử phạt vi phạm khoáng sản, thu phí môi trường chưa đúng

Bên cạnh lĩnh vực đất đai, kết luận do Chánh thanh tra Sở Nông nghiệp và môi trường Nguyễn Nho Nguyên ký cũng chỉ ra các tồn tại trong quản lý nhà nước về khoáng sản, môi trường.

Về môi trường, năm 2023 địa phương không xây dựng, ban hành kế hoạch bảo vệ môi trường. Năm 2022 và 2023 huyện kiểm tra 19 cơ sở chăn nuôi và đã ban hành thông báo kết quả kiểm tra nhưng việc ban hành quyết định kiểm tra chưa thực hiện đúng theo quy định; trong biên bản kiểm tra ghi nhận dấu hiệu vi phạm hành chính nhưng người có thẩm quyền đang thi hành công vụ không tiến hành xác minh làm rõ, lập biên bản vi phạm hành chính và chuyển người có thẩm quyền xử phạt để xử lý.

Đối với công tác thu phí bảo vệ môi trường nước thải công nghiệp, còn cơ sở sản xuất chưa thực hiện kê khai, nộp phí bảo vệ môi trường hoặc nộp phí không đầy đủ qua từng năm. Chưa thực hiện tiếp nhận, thẩm định tờ khai phí bảo vệ môi trường đối với nước thải trên cổng thông tin điện tử.

Trong lĩnh vực khoáng sản, UBND huyện chưa phổ biến, triển khai phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác. UBND huyện giao Công an huyện tham mưu, xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực khoáng sản nhưng qua kiểm tra hồ sơ xử phạt cho thấy huyện không theo dõi việc chấp hành biện pháp khắc phục hậu quả; áp dụng không đúng điều khoản xử phạt; áp dụng mức xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả không đúng, thành phần hồ sơ không đúng và không đầy đủ theo quy định.

Từ những tồn tại này, Thanh tra Sở Nông nghiệp và môi trường đề nghị UBND huyện Tân Phú tự rà soát, xác định và xử lý trách nhiệm đối với các cá nhân, tổ chức liên quan; xây dựng kế hoạch và triển khai các giải pháp khắc phục tồn tại. Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh chỉ đạo Văn phòng Đăng ký đất đai - chi nhánh Tân Phú xem xét, xử lý trách nhiệm đối với các cá nhân để xảy ra tồn tại, thiếu sót trong quản lý đất đai.

Ngoài ra, Thanh tra cũng kiến nghị Giám đốc Sở Nông nghiệp và môi trường có văn bản kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo UBND huyện Tân Phú rà soát và tổ chức thực hiện kết luận thanh tra trong quý I-2025. Cùng với đó giao Sở Nội vụ rà soát, tham mưu UBND tỉnh đối với việc xử lý trách nhiệm các tồn tại của UBND huyện Tân Phú và các đơn vị, cá nhân liên quan.

Lê An