Thổ Nhĩ Kỳ bước chân vào thị trường chiến đấu cơ toàn cầu với việc bán 48 chiếc KAAN cho Indonesia

Thỏa thuận này bao gồm hợp tác toàn diện về kỹ thuật sản xuất, chuyển giao công nghệ và lắp ráp nội địa, đánh dấu hoạt động xuất khẩu quốc phòng lớn nhất trong lịch sử Thổ Nhĩ Kỳ và là bước ngoặt quan trọng cho sự gia nhập thị trường máy bay chiến đấu toàn cầu của ngành công nghiệp quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ.

Hợp đồng mua máy bay chiến đấu KAAN của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ bao gồm sự tham gia trực tiếp của Indonesia vào quá trình sản xuất máy bay, với trách nhiệm kỹ thuật chung và năng lực lắp ráp trong nước.

Lịch trình giao hàng 10 năm củng cố cam kết tự lực hiện đại hóa của Indonesia và mang lại chiều sâu chiến lược cho quan hệ quốc phòng song phương.

Tổng thống Recep Tayyip Erdoğan và Prabowo Subianto đã cùng nhau phê chuẩn thỏa thuận này, định vị Thổ Nhĩ Kỳ như một đối thủ cạnh tranh mới trên thị trường toàn cầu vốn trước nay do Mỹ và các cường quốc quốc phòng châu Âu thống trị.

KAAN là máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm nội địa đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ, được phát triển bởi Turkish Aerospace Industries dưới sự giám sát của Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng (SSB).

Được thiết kế cho các hoạt động đa nhiệm trong không phận tranh chấp, KAAN tích hợp các tính năng tàng hình, khoang vũ khí bên trong, radar AESA hiện đại, hệ thống điện tử hàng không điều khiển bằng AI, tìm kiếm và theo dõi hồng ngoại (IRST) và các hệ thống tác chiến điện tử tiên tiến.

Máy bay đã hoàn thành chuyến bay đầu tiên vào ngày 21/2/2024 và hiện đang trong chiến dịch thử nghiệm hướng tới khả năng hoạt động hạn chế vào năm 2028.

Các đơn vị ban đầu được trang bị động cơ GE F110 do Mỹ cung cấp, với kế hoạch chuyển đổi sang động cơ TEI-TF35000 do Thổ Nhĩ Kỳ tự phát triển.

Việc Thổ Nhĩ Kỳ gia nhập thị trường xuất khẩu máy bay chiến đấu đã trực tiếp thách thức sự thống trị lâu dài của các nhà sản xuất phương Tây, bao gồm Mỹ với F-35 Lightning II, Pháp với Dassault Rafale và liên minh Eurofighter với Typhoon.

Cả ba máy bay này đều được quảng bá rầm rộ ở châu Á và Trung Đông. Indonesia trước đây đã cân nhắc cả Rafale và Eurofighter, nhưng cuối cùng đã chọn KAAN nhờ tiềm năng hợp tác sản xuất lâu dài, sự độc lập về công nghệ và vị thế địa chính trị cân bằng.

Quy mô và cấu trúc của thỏa thuận KAAN cho thấy một sự thay đổi lớn hơn trong chiến lược mua sắm quốc phòng toàn cầu.

Các quốc gia như Indonesia đang tìm kiếm các nền tảng máy bay chiến đấu hiệu suất cao, được tiếp cận công nghệ đầy đủ, tham gia vào ngành công nghiệp và chịu ít ràng buộc về chính sách đối ngoại.

Giải pháp của Thổ Nhĩ Kỳ nổi bật nhờ cung cấp các năng lực tiên tiến, đồng thời coi các đối tác là đối tác chiến lược chứ không phải là người dùng cuối chịu các hạn chế xuất khẩu.

Sự tham gia của Indonesia vào chương trình KAAN diễn ra song song với việc giảm đầu tư vào máy bay chiến đấu KF-21 Boramae của Hàn Quốc, trong đó đóng góp của Jakarta không đáp ứng được kỳ vọng ban đầu về tài chính và công nghiệp.

Ngược lại, KAAN mở ra con đường phát triển nhanh hơn hướng tới hiệu suất thế hệ thứ năm, với lợi ích địa phương lớn hơn và đòn bẩy chiến lược.

Thỏa thuận này cũng củng cố vị thế quốc phòng ngày càng mở rộng của Thổ Nhĩ Kỳ, sau thành công trong việc xuất khẩu các hệ thống UAV như Bayraktar TB2 và Akıncı.

Với việc nhiều quốc gia khác, chẳng hạn như Pakistan, Azerbaijan và các nước vùng Vịnh, bày tỏ sự quan tâm đến chiến đấu cơ KAAN, hợp đồng với Indonesia có thể đánh dấu sự khởi đầu của một sự thay đổi lớn hơn trong bối cảnh máy bay chiến đấu toàn cầu.

Thông qua thỏa thuận quan trọng này được công bố tại IDEF 2025, Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định vị thế là một cường quốc hàng không vũ trụ đang lên và giới thiệu chiến đấu cơ KAAN như một giải pháp thay thế có tính cạnh tranh và có chủ quyền cho các máy bay chiến đấu có nguồn gốc từ phương Tây trên trường quốc tế.

Việt Hùng

Theo Armyrecognition