Thổ Nhĩ Kỳ 'ép giá' Iraq trong thỏa thuận dầu mỏ mới
Theo cơ quan giám sát kinh tế Iraq Eco, Iraq và Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt đầu các cuộc thảo luận sơ bộ về một thỏa thuận mới tiềm năng, nhằm nối lại hoạt động xuất khẩu dầu thô thông qua cảng Ceyhan của Thổ Nhĩ Kỳ.

Ảnh Shafaq
Các cuộc đàm phán diễn ra trong bối cảnh Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu tăng phí vận chuyển dầu lên 2,5 đô la một thùng, cao hơn đáng kể so với mức tăng trước đó là 1 đến 1,5 đô la.
Ông Ali Naji, một thành viên của cơ quan này, nói với Shafaq News rằng trước khi hoạt động xuất khẩu bị dừng lại vào năm 2023, Iraq đã bơm khoảng 500.000 thùng mỗi ngày (bpd) qua đường ống Kirkuk-Ceyhan, lấy nguồn từ các mỏ ở cả Kirkuk và Khu vực Kurdistan. Tuy nhiên, hoạt động xuất khẩu đã bị đình chỉ, sau khi Iraq thắng kiện trọng tài quốc tế trước Thổ Nhĩ Kỳ, vì nước này vi phạm thỏa thuận đường ống năm 1973.
Ông Naji cho biết các cuộc đàm phán hiện tại vẫn đang ở giai đoạn đầu, và chưa đạt được các cuộc đàm phán chính thức hay bước vào giai đoạn soạn thảo một thỏa thuận mới. Ông lưu ý rằng đường ống này có công suất xuất khẩu tối đa là 1 triệu thùng/ngày nếu được khôi phục hoạt động hoàn toàn.
Đường ống Kirkuk-Ceyhan, một trong những tuyến xuất khẩu lâu đời nhất của Iraq sang thị trường toàn cầu, đã liên tục gặp phải những trở ngại về an ninh và kỹ thuật trong nhiều thập kỷ, bao gồm nhiều cuộc tấn công phá hoại từ năm 2004 đến năm 2015 gây ra tổn thất và gián đoạn lớn.
Vào ngày 21/7, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã chính thức ký lệnh chấm dứt thỏa thuận dầu mỏ lịch sử với Iraq - thỏa thuận có hiệu lực từ năm 1973.
Thỏa thuận đường ống dẫn dầu Thổ Nhĩ Kỳ-Iraq năm 1973 đã củng cố hơn năm thập kỷ hợp tác năng lượng song phương, cho phép Iraq vận chuyển hàng triệu thùng dầu thô từ Kirkuk đến cảng Ceyhan của Thổ Nhĩ Kỳ. Thỏa thuận này, được cập nhật nhiều lần vào các năm 1976, 1981, 1986 và 2011, đã được gia hạn theo một nghị định thư quan trọng năm 2010, trong đó bao gồm các điều khoản trọng tài quốc tế theo luật pháp Pháp.