Thơ viết bên cửa sổ

Ảnh minh họa/INT.

Từ thủa chân đạp đất, đầu đội trời

Tôi thường mơ có một căn nhà nho nhỏ

Bây giờ tôi đã có được nó

Tôi lại mơ về thời sáng đó, chiều đây

Bây giờ qua cửa sổ, mỗi ngày

Đến thăm tôi là ngọn gió ban mai từ biển cả

Là tiếng chim chiều chiều xác xao về tổ

Là ánh trăng sao những đêm sáng trăng sao

Những người khách hiền từ chẳng bao giờ làm tôi phải đau

Những người khách biết vỗ về tôi sau những chuyến hành trình mệt mỏi

Nỗi buồn mỗi tuổi một dài ra, niềm vui mỗi ngày một ngắn lại

Tôi ngồi tạc hình tôi bên cửa sổ nhà mình

Bao nhiêu điều được mất thủa đầu xanh?

Sợi tóc trắng vô tư rụng trên bàn phím

Cám ơn “khung cửa sổ mười bốn inch” giúp tôi ngày ngày nhìn ra cuộc đời rộng lớn

Để quên đi những phiền muộn quanh mình

Bên cửa sổ thấy lòng mình nhẹ thênh

Mình như có, mình như là chẳng có

Lạ kì thay những chiều như thế

Bỗng nhìn gì cũng thấy yêu thương.

Lê Huy Mậu

Lời bình của Đặng Toán

Hẳn khá nhiều người cũng từng có lúc mơ ước oái oăm, giống nhà thơ:

“Từ thủa chân đạp đất, đầu đội trời

Tôi thường mơ có một căn nhà nho nhỏ

Bây giờ tôi đã có được nó

Tôi lại ngồi mơ về thời sáng đó, chiều đây”.

Nhưng cuộc đời đâu phải lúc nào cũng có thể mơ là được, ước là thấy. Vậy nên, nhiều khi đành phải chấp nhận “nhìn ra cuộc đời” qua “ô cửa sổ mỗi ngày”.

Rất may (và cả hạnh phúc), vẫn thường xuyên có “những vị khách hiền từ” luôn đến thăm tác giả. Những ngọn gió, tiếng chim, cả ánh trăng sao nữa đã vỗ về nhà thơ để cho bao nhiêu mỏi mệt tiêu tan.

Nhưng nếu chỉ vậy thôi thì có lẽ cuộc sống rồi cũng sẽ mau chóng trở nên nhạt nhẽo, nhàm chán, bởi “nỗi buồn mỗi tuổi một dài ra, niềm vui mỗi ngày một ngắn lại”.

Nhưng, lại thêm một may mắn nữa đem niềm vui đến cho tác giả: Nếu qua ô cửa sổ của ngôi nhà thực thể chỉ là thiên nhiên hiền lành nhỏ hẹp. Thì với “khung cửa sổ mười bốn inch” của thời buổi công nghệ thông tin, cả thế giới bỗng hiện lên trước mắt, thỏa sức mà khám phá, đê mê.

Sức nặng của bài thơ, có lẽ dồn cả vào hai khổ cuối:

“Bao nhiêu điều được mất thủa đầu xanh?

Sợi tóc trắng vô tư rụng trên bàn phím

Cám ơn “khung cửa sổ mười bốn inch” giúp tôi ngày ngày nhìn ra cuộc sống

Để quên đi những phiền muộn quanh mình

Bên cửa sổ thấy lòng mình nhẹ tênh

Mình như có mình như là chẳng có

Lạ kì thay những chiều như thế

Bỗng nhìn gì cũng thấy yêu thương”

Phải trải qua rất nhiều “những chuyến hành trình mệt mỏi” mới có thể nhận ra “bao nhiêu điều được mất thủa đầu xanh” cũng chỉ như “sợi tóc trắng vô tư rụng trên bàn phím”. Những chữ, những hình ảnh đối lập “bao nhiêu – sợi”, “được – mất”, “đầu xanh – tóc trắng”, cho thấy những gian nan, nhọc nhằn là không thể đo đếm được.

Tôi rất ấn tượng với câu thơ này “Mình như có mình như là chẳng có”. Ngoài cách điệp từ khá thú vị câu thơ vừa thực vừa như lời tự răn mình, lại cũng như một lời cảnh báo tế nhị với những ai đang mê say trong “thế giới ảo”. Có nhiều điều ngỡ giản đơn song nhiều khi phải trầy trật suốt cả một đời mới mơ hồ cảm nhận được.

Bằng cảm xúc chân thực, câu chữ đơn giản, mộc mạc, với lối thơ tự sự nhẹ nhàng, thủ thỉ, những nghĩ suy, những chiêm nghiệm của tác giả cứ từ từ thấm vào tâm hồn người đọc. Bài thơ là cái nhìn đầy yêu thương, nhân ái trước cuộc sống vốn còn nhiều tất bật, đua chen.