Thông điệp của Thái tử Mohammed bin Salman

Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman đã gửi đi thông điệp mạnh mẽ đến những người chỉ trích trong Hoàng gia bằng cách bắt giam các hoàng thân cao cấp vào cuối tuần này: Có ai dám chống lại ngai vàng kế vị?

Chỉ trong một đêm, lần lượt 3 hoàng tử quyền lực một thời ở nước này bị bắt giam vì nghi ngờ âm mưu đảo chính. Theo Reuters, giới chức an ninh Saudi Arabia đã bắt giữ Hoàng thân Ahmed bin Abdulaziz al-Saud, cựu Thái tử Mohammed bin Nayef và em trai Nawaf bin Nayef. Chính quyền Saudi Arabia đến nay chưa bình luận gì về vụ việc. Các vụ bắt giữ diễn ra tại một thời điểm khủng hoảng đối với Thái tử Mohammed. Ông đã quyết định cho dừng việc hành hương tới thánh địa Mecca gây bất mãn trong thế giới Hồi giáo. Kế hoạch hiện đại hóa nền kinh tế của ông ít tiến triển và chậm hơn dự kiến. Giá dầu giảm vì dịch Covid-19 trong khi chiến dịch quân sự 5 năm nay ở Yemen ngày càng bấp bênh và tiêu tốn nhiều tiền của và nhân lực. Thêm nữa, vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi năm 2018 ở Istanbul khiến ông bị kịch liệt lên án. Vậy mục tiêu của những vụ bắt giữ này là gì?

Theo nhiều nguồn tin, mục tiêu chính là em trai của Quốc vương Salman, Hoàng thân Ahmed bin Abdulaziz. Hoàng thân Ahmed, 78 tuổi, là một trong ba thành viên của Hội đồng Tận trung, gồm các thành viên cấp cao của vương triều, từng phản đối việc phong Thái tử cho ông Mohammed vào năm 2017. Ông Ahmed là em ruột duy nhất còn sống của Quốc vương Salman, là gương mặt được hoàng gia hết sức coi trọng và từng là ứng viên số 1 cho ngôi kế vị. Tuy nhiên, năm 2015, quốc vương Salman gây bất ngờ khi sắp xếp lại trật tự kế vị ngai vàng. Theo đó, ông không chuyển giao ngôi vương theo chiều ngang giữa các con trai của quốc vương Abdul Aziz al-Saud, vị vua đầu tiên của vương triều Al-Saud, mà xoay chuyển thứ tự này theo chiều dọc khi chọn cháu trai Mohammed bin Nayef làm thái tử và con trai Mohammed bin Salman làm phó thái tử vào năm 2015. Hai năm sau, ông phế ngôi của ông Mohammed bin Nayef và đưa con trai Mohammed bin Salman lên làm thái tử chỉ 2 năm sau đó.

Mục tiêu thứ hai, là nhằm đảm bảo sự tuân thủ việc cầm quyền trong vương triều Al-Saud, vốn đã xảy ra những vụ ẩu đả, trước khi Quốc vương Salman trao lại ngôi vị hoặc qua đời. Thứ ba, các vụ bắt giữ cũng là một nỗ lực phủ đầu để đảm bảo Thái tử Mohammed đã ra đi sẽ được Hội đồng Tận trung chấp thuận khi đến thời điểm đó. Đã có nhiều đồn đoán về khả năng Quốc vương Salman, hiện đã 85 tuổi, sẽ sớm nhường ngôi do vấn đề sức khỏe. Tuy nhiên, xét trên tình tình thực tế, việc nhường ngôi sẽ không diễn ra trước khi Saudi Arabia đón tiếp các nhà lãnh đạo thế giới đến dự Hội nghị thượng đỉnh G20 vào tháng 11 tới. đây là sân khấu hoàn hảo để Thái tử Mohammed ra mắt trước khi nhận ngôi vàng. Vì vậy, theo nhiều nguồn tin, thái tử chính xác là đang muốn “còng chân” những người có thể sẽ thách thức việc kế vị của mình tại thời điểm nhạy cảm như thế này.

THANH VĂN