Thống đốc Nguyễn Thị Hồng: Cho vay đặc biệt lãi suất 0%/năm chỉ áp dụng với 2 trường hợp

Cho vay đặc biệt lãi suất 0%/năm 'không dẫn đến rủi ro'

Sáng 10/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng.

Báo cáo tiếp thu, giải trình, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng thông tin về nhóm chính sách chuyển thẩm quyền quyết định cho vay đặc biệt của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), có lãi suất 0%/năm, không có tài sản bảo đảm.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng. Ảnh: QH

Về nguồn tiền để cho vay đặc biệt cũng như cơ chế để kiểm soát, bà Hồng cho biết, việc cho vay đặc biệt được NHNN thực hiện từ nguồn tiền thực hiện chức năng của ngân hàng trung ương về phát hành tiền, không sử dụng nguồn tiền từ ngân sách nhà nước. Do vậy, việc NHNN cho vay đặc biệt có lãi suất 0%/năm không dẫn đến rủi ro ngân sách nhà nước phải bù lãi suất.

“Tuy nhiên, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Chính phủ chỉ đạo cơ quan chủ trì tiếp tục rà soát, phối hợp với các cơ quan có liên quan để rà soát các quy định về xử lý các khoản cho vay đặc biệt của NHNN theo quy định về chế độ tài chính của NHNN”, bà Hồng nêu rõ.

Thống đốc cũng nhấn mạnh, việc cho vay đặc biệt chỉ áp dụng với 2 trường hợp: Tổ chức tín dụng bị rút tiền hàng loạt (để chi trả cho người gửi tiền); cho vay đặc biệt để thực hiện phương án phục hồi, chuyển giao bắt buộc của các tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt. Phương án này chỉ áp dụng sau khi đã thực hiện các biện pháp nghiệp vụ của NHNN như tái cấp vốn, nghiệp vụ thị trường mở...

“Như vậy, hoạt động cho vay đặc biệt của NHNN là hoạt động cần thiết, ngăn chặn hiện tượng rút tiền hàng loạt tại tổ chức tín dụng cũng như hạn chế nguy cơ rủi ro lan truyền sang tổ chức tín dụng khác hoặc để hỗ trợ cho phương án phục hồi, phương án chuyển giao bắt buộc, nhằm tái cơ cấu các tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt”, bà Hồng nêu rõ.

Thống đốc cũng khẳng định, hoạt động cho vay đặc biệt nhằm mục tiêu đảm bảo an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng, an ninh trật tự, an toàn xã hội, không nhằm tạo ra lợi thế cạnh tranh cho các tổ chức tín dụng được vay đặc biệt.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho hay, Luật Các tổ chức tín dụng 2024 đã giao Thống đốc NHNN quy định chi tiết việc cho vay đặc biệt. Thực hiện quy định này, Thống đốc đã ban hành Thông tư số 37 để quy định chi tiết việc cho vay đặc biệt; trong đó, quy định cụ thể mục đích, số tiền, thời hạn, tài sản bảo đảm, điều kiện tài sản bảo đảm, trả nợ vay, trách nhiệm của các bên liên quan...

Tuy nhiên, tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, bà Hồng nêu rõ, sau khi dự thảo luật được ban hành, NHNN sẽ nghiên cứu, rà soát, sửa đổi Thông tư số 37 liên quan đến tiêu chí, điều kiện cho vay đặc biệt với lãi suất 0%/năm, không có tài sản bảo đảm, mục đích sử dụng khoản vay…

Khẩn trương xin ý kiến cơ quan thẩm quyền

Thẩm tra liên quan đến nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho rằng, quy định về lãi suất cho vay đặc biệt của NHNN là nội dung quan trọng, ảnh hưởng đến sự ổn định của hệ thống tổ chức tín dụng, an ninh tài chính – tiền tệ quốc gia và nguồn lực của nền kinh tế.

Các đại biểu tại phiên họp. Ảnh: QH

Do còn có cách hiểu khác nhau giữa các cơ quan, Thường trực Ủy ban đã có công văn gửi Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp để tổng hợp, báo cáo Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội xin ý kiến kết luận của cơ quan có thẩm quyền về nội dung này.

“Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục hoàn thiện quy định về lãi suất cho vay đặc biệt trên cơ sở ý kiến của cấp có thẩm quyền”, ông Mãi nêu rõ.

Tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tán thành việc phân cấp cho vay đặc biệt từ Thủ tướng Chính phủ sang NHNN. Đồng thời, Chủ tịch Quốc hội cũng nhất trí phương án chỉnh lý về việc bỏ quy định chuyển tiếp đối với khoản vay đặc biệt NHNN quyết định trước thời điểm luật này có hiệu lực thi hành.

Đối với lãi suất vay đặc biệt, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đã có công văn gửi Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp. Chủ tịch Quốc hội đề nghị khẩn trương có báo cáo gửi Đảng ủy Quốc hội xin ý kiến cơ quan có thẩm quyền, làm cơ sở cho các cơ quan tiếp tục hoàn thiện quy định về lãi suất cho vay đặc biệt.

Luân Dũng