Thông qua Nghị quyết về Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026

Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương điều hành phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Bảo đảm gắn kết giữa hoạt động giám sát với lập pháp

Nghị quyết về Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026 gồm 2 điều.

Theo đó, tại Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội khóa XVI, Quốc hội sẽ tiến hành xem xét báo cáo kết quả công tác bầu cử ĐBQH khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031; xem xét báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ Mười, Quốc hội khóa XV.

Các đại biểu Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết về Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026. Ảnh: Phạm Thắng

Đồng thời, xem xét các báo cáo của Chính phủ về: Đánh giá bổ sung kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2025, tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2026; về tài chính nhà nước năm 2024; quyết toán ngân sách nhà nước năm 2024; công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2025; tình hình thực hiện mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới năm 2025; việc thực hiện Nghị quyết số 172/2024/QH15 ngày 30/11/2024 của Quốc hội về chủ trương đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam; việc thực hiện Nghị quyết số 187/2025/QH15 ngày 19/02/2025 của Quốc hội về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; việc thực hiện Nghị quyết số 188/2025/QH15 ngày 19/02/2025 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh.

Bên cạnh đó, Quốc hội sẽ tiến hành xem xét các báo cáo khác của các cơ quan hữu quan theo quy định của pháp luật.

Quốc hội thông qua Nghị quyết về Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026. Ảnh: Phạm Thắng

Quốc hội giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội chủ trì ban hành kế hoạch và tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết cùng với việc hoàn thiện dự thảo Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân (sửa đổi) trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ Mười; căn cứ tình hình thực tế, điều chỉnh nội dung tại các kỳ họp trong năm 2026 phù hợp, khả thi, báo cáo Quốc hội khi xây dựng chương trình cụ thể tại từng kỳ họp; nghiên cứu đổi mới công tác chỉ đạo, điều hòa hoạt động giám sát của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội; chỉ đạo việc theo dõi, đôn đốc, tổng hợp kết quả thực hiện các kết luận, kiến nghị sau giám sát; báo cáo kết quả thực hiện Chương trình giám sát của Quốc hội, làm cơ sở cho việc dự kiến Chương trình giám sát của năm tiếp theo, bảo đảm gắn kết giữa hoạt động giám sát với hoạt động lập pháp và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước.

Hướng dẫn Đoàn ĐBQH, ĐBQH thực hiện hoạt động giám sát; hướng dẫn quy trình, thủ tục và tổ chức bồi dưỡng, tập huấn kỹ năng để ĐBQH tăng cường hoạt động giám sát độc lập; tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế, chính sách để huy động sự tham gia hỗ trợ của các chuyên gia trong các hoạt động giám sát.

Nghiên cứu, tổ chức giám sát về việc thực hiện nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính

Theo Báo cáo tóm tắt tiếp thu, giải trình ý kiến ĐBQH về dự kiến Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026 do Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình trình bày, đánh giá kết quả năm 2024 và những tháng đầu năm 2025, các ĐBQH đều thống nhất với những nhận định, đánh giá như trong Tờ trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình trình bày Báo cáo tóm tắt tiếp thu, giải trình ý kiến ĐBQH về dự kiến Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026. Ảnh: Phạm Thắng

Các đại biểu cũng phân tích, làm rõ thêm các tồn tại, hạn chế, khó khăn, vướng mắc cần được quan tâm khắc phục. Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu ý kiến của các ĐBQH để tiếp tục chỉ đạo các cơ quan theo chức năng, nhiệm vụ khắc phục tồn tại, hạn chế, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn, bảo đảm tính phù hợp, khả thi, đáp ứng yêu cầu đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả giám sát trong giai đoạn hiện nay.

Chủ nhiệm Ủy ban Dương Thanh Bình cũng cho biết, đa số ý kiến ĐBQH thống nhất với dự kiến các nội dung trong Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026.

Đồng thời, có ý kiến đề nghị rà soát lại các báo cáo trình Quốc hội xem xét tại 2 kỳ họp để bảo đảm đủ thời gian cho các cơ quan triển khai thực hiện.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, việc bố trí nội dung báo cáo và thời điểm trình Quốc hội trong dự kiến Chương trình giám sát hàng năm được thực hiện trên cơ sở quy định tại các luật, nghị quyết của Quốc hội, đề xuất của Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, các Đoàn ĐBQH, ĐBQH và đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cân nhắc kỹ lưỡng, chỉ đạo rà soát, xin ý kiến các cơ quan có liên quan theo quy trình chặt chẽ, đúng quy định của pháp luật; do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội giữ như dự kiến Chương trình.

Quang cảnh phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Trong quá trình triển khai thực hiện, tùy tình hình thực tế, có thể điều chỉnh nội dung tại các kỳ họp trong năm 2026 bảo đảm phù hợp, khả thi và báo cáo Quốc hội khi xây dựng chương trình cụ thể tại từng kỳ họp; dự thảo Nghị quyết đã bổ sung giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo thực hiện nội dung này.

Có ý kiến đề nghị bổ sung nội dung xem xét báo cáo về việc thực hiện Nghị quyết số 202/2025/QH15 ngày 12/6/2025 của Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và việc tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Tiếp thu ý kiến ĐBQH, dự thảo Nghị quyết đã được chỉnh lý, bổ sung nội dung giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Đoàn ĐBQH, ĐBQH chủ động xây dựng, triển khai thực hiện Chương trình giám sát của mình, trong đó nghiên cứu, tổ chức giám sát các nội dung liên quan đến việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã và việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp bằng các hình thức phù hợp hoặc lồng ghép với các hoạt động giám sát khác, bảo đảm hiệu quả.

Trong năm 2026, căn cứ tình hình thực tế và xét thấy cần thiết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ đề nghị Chính phủ có báo cáo chuyên đề về nội dung này để trình Quốc hội xem xét, thảo luận vào thời điểm phù hợp.

Thụy Vũ