Thông suốt hoạt động xuất, nhập khẩu sau khi hải quan chuyển đổi mô hình
Ngành Hải quan đã chính thức hoạt động theo mô hình mới sau quá trình chuyển đổi. Theo ghi nhận, hoạt động xuất, nhập khẩu trên toàn quốc được thông suốt.

Công chức hải quan cả nước ứng trực 24/24 giờ và 2 ngày cuối tuần để chuyển đổi dữ liệu và đưa hệ thống theo cơ cấu mới đi vào hoạt động. Ảnh: Hải quan Móng Cái
Xử lý ngay khó khăn, vướng mắc phát sinh
Với tinh thần làm việc quyết liệt, nghiêm túc, chỉ trong thời gian 15 ngày từ khi Nghị định 29/2025/NĐ-CP và Quyết định 382/QĐ-BTC có hiệu lực, Cục Hải quan chính thức triển khai tổ chức bộ máy mới trên toàn hệ thống và cấu hình lại hệ thống công nghệ thông tin theo mô hình mới.
Năm 2025 giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính
Trên cơ sở ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính, Cục Hải quan tích cực chủ động chỉ đạo các đơn vị tập trung cải cách thủ tục hành chính; phấn đấu trong năm 2025 đạt chỉ tiêu giảm ít nhất 30% thời gian xử lý, giảm ít nhất 30% chi phí thực hiện thủ tục hành chính, bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết; thực hiện các thủ tục liên quan đến doanh nghiệp trên môi trường điện tử, bảo đảm thông suốt, liền mạch, hiệu quả.
Để đảm bảo hạn chế các vướng mắc phát sinh, thuận lợi cho hoạt động thông quan hàng hóa, ông Lê Đức Thành - Trưởng Ban Công nghệ thông tin và Thống kê hải quan cho hay, Cục Hải quan đã ban hành nhiều chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị thuộc và trực thuộc triển khai thực hiện.
Cụ thể, để chuẩn bị triển khai hệ thống công nghệ thông tin vào ngày 15/3/2025, Cục Hải quan đã thông báo cho cộng đồng doanh nghiệp về việc tạm dừng tiếp nhận thông tin tờ khai trên hệ thống từ 23h00 ngày 14/3/2025 đến 5h00 ngày 15/3/2025; Thông báo bộ mã hải quan tương ứng với tên gọi mới; Thông báo các thay đổi địa chỉ email theo cơ cấu tổ chức mới.
Cục Hải quan chỉ đạo các đơn vị hải quan bố trí cán bộ, công chức trực và phối hợp với Ban Công nghệ thông tin và thống kê hải quan trong quá trình chuyển đổi hệ thống. Đồng thời, tất cả đơn vị bố trí toàn bộ cán bộ, công chức đi làm bình thường trong 2 ngày cuối tuần sau khi chuyển dữ liệu để khớp nối các hoạt động. Các chi cục hải quan địa phương đều bố trí cán bộ, công chức hỗ trợ, hướng dẫn và trả lời khó khăn, vướng mắc của cán bộ, công chức hải quan và doanh nghiệp liên quan đến việc sử dụng hệ thống.
Ông Bùi Tiến Nam - Phó Đội trưởng Hải quan Cảng Sài Gòn khu vực 1 (Chi cục Hải quan khu vực II) cho biết, khi có thông báo từ Cục Hải quan, đơn vị đã thiết lập đường dây thông tin kết nối từ Cục Hải quan, Chi cục Hải quan khu vực tới cửa khẩu và với các đơn vị kinh doanh kho bãi, cảng. Từ đó thông suốt quá trình trao đổi thông tin, nếu phát sinh khó khăn, vướng mắc có thể xử lý ngay.
Ngay từ ngày đầu tiên, Cục Hải quan đã chỉ đạo Hải quan cửa khẩu/ ngoài cửa khẩu thường xuyên rà soát và phân công công chức xử lý ngay hồ sơ trên hệ thống, hồ sơ phải giải quyết hết trong ngày, không để hồ sơ quá hạn theo quy định của Luật Hải quan, không để hồ sơ tồn trên hệ thống không xử lý.
Theo ông Vũ Ngọc Toàn - Đội trưởng Hải quan cửa khẩu Cảng Hải Phòng khu vực 3 (Chi cục Hải quan khu vực III), đêm 14/3, rạng sáng ngày 15/3, đơn vị đã ứng trực từ 0 giờ cho đến 5 giờ sáng. Sau khi chuyển đổi dữ liệu, công chức hải quan trực đã triển khai thông quan ngay 297 bản khai container qua cửa khẩu cảng VICT. Hai ngày cuối tuần, toàn thể cán bộ, công chức hải quan cửa khẩu Cảng Hải Phòng khu vực 3 làm việc bình thường để đảm bảo hệ thống công nghệ thông tin thông suốt. Hiện tại, hàng hóa xuất nhập khẩu mở tại đơn vị đã thông 100%.
Thông quan kịp thời cho doanh nghiệp
Quá trình triển khai hệ thống công nghệ thông tin theo mô hình tổ chức hải quan mới, Cục Hải quan đã đảm bảo việc giải quyết thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, phương tiện vận tải xuất nhập cảnh, quá cảnh được thông suốt, không bị gián đoạn, đảm bảo thông quan hàng hóa nhanh.
Việc chuyển đổi dữ liệu chủ yếu là cập nhật tên Hải quan cửa khẩu/ngoài cửa khẩu theo tổ chức mới và hiện chưa nhận ý kiến vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan. Đối với các đơn vị sáp nhập hoặc chấm dứt hoạt động, Cục Hải quan chỉ đạo khẩn trương rà soát, xử lý hoàn thành thủ tục hải quan đối với các tờ khai còn tồn, chưa thông quan trên hệ thống trước khi chuyển đổi.
Từ 5 giờ 1 phút ngày 15/3/2025, hệ thống đã được chạy thông suốt với bộ mã hải quan tương ứng với tên gọi mới và các thay đổi địa chỉ email theo cơ cấu tổ chức mới, trong suốt quá trình này luôn có các tổ ứng trực để giải quyết ngay các vướng mắc của doanh nghiệp.
Anh Phạm Đức Mạnh - Công ty Vận tải Bách Việt (Hải Phòng) cho biết, mọi khó khăn của doanh nghiệp đều được công chức hải quan hỗ trợ một cách kịp thời, nhanh chóng. Những lô hàng của Công ty đều được thông quan đúng thời hạn, đúng tỷ lệ để phục vụ cho sản xuất kinh doanh.
Còn theo anh Nguyễn Trọng Tài - Công ty Giao nhận vận tải Liên Hợp (TP. Hồ Chí Minh), sau khi cập nhật hệ thống, doanh nghiệp nhận thấy chỉ có thay đổi về tên cơ quan hải quan còn mã cơ quan hải quan không có thay đổi nên việc khai báo vẫn diễn ra bình thường. Trong thời gian đầu triển khai, Công ty vẫn chưa thấy phát sinh lỗi mạng hay ách tắc.
Việc triển khai thông suốt bộ máy mới sẽ tạo tiền đề để ngành Hải quan phấn đấu trong năm nay hoàn thành các mục tiêu đề ra, đặc biệt là tập trung hỗ trợ doanh nghiệp, tạo thuận lợi thương mại.
Chính sách khi gia công hàng cho đối tác nước ngoài
Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Flexserve là doanh nghiệp 100% vốn Việt Nam, có gửi thắc mắc tới cơ quan hải quan, trong đó cho biết đang ký kết hợp đồng gia công với đối tác là doanh nghiệp nước ngoài. Khi đó, đối tác nước ngoài sẽ cung cấp cho công ty máy móc và nguyên liệu. Gia công xong thì sẽ xuất hàng đi nước ngoài hoặc vào kho ngoại quan theo chỉ định của đối tác. Công ty đề nghị được giải đáp chính sách thuế đối với hoạt động này.
Theo Cục Hải quan, căn cứ khoản 1 Điều 3 Luật Thương mại số 36/2005/QH11 quy định hoạt động thương mại là hoạt động nhằm mục đích sinh lợi, bao gồm mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, đầu tư, xúc tiến thương mại và các hoạt động nhằm mục đích sinh lợi khác.
Căn cứ Điều 178 Luật Thương mại số 36/2005/QH11 quy định gia công trong thương mại là hoạt động thương mại, theo đó bên nhận gia công sử dụng một phần hoặc toàn bộ nguyên liệu, vật liệu của bên đặt gia công để thực hiện một hoặc nhiều công đoạn trong quá trình sản xuất theo yêu cầu của bên đặt gia công để hưởng thù lao.
Căn cứ khoản 1 Điều 51 Luật Quản lý ngoại thương số 05/2017/QH14 quy định thương nhân được nhận gia công hàng hóa hợp pháp cho thương nhân nước ngoài, trừ hàng hóa thuộc Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu hoặc hàng hóa tạm ngừng xuất khẩu, tạm ngừng nhập khẩu.
Căn cứ khoản 6 Điều 16 Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu số 107/2016/QH13, khoản 1 Điều 10 Nghị định số 134/2016/NĐ-CP ngày 1/9/2016 được sửa đổi, bổ sung tại khoản 4 Điều 1 Nghị định số 18/2021/NĐ-CP ngày 11/3/2021 của Chính phủ quy định nguyên liệu, vật tư, linh kiện nhập khẩu để gia công sản phẩm xuất khẩu được miễn thuế nhập khẩu. Cơ sở xác định hàng hóa được miễn thuế thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 10 Nghị định số 134/2016/NĐ-CP ngày 1/9/2016 được sửa đổi, bổ sung tại khoản 4 Điều 1 Nghị định số 18/2021/NĐ-CP ngày 11/3/2021 của Chính phủ.
Trường hợp doanh nghiệp nhập khẩu nguyên liệu, vật tư, linh kiện để gia công sản phẩm xuất khẩu thì được miễn thuế nhập khẩu. Cơ sở xác định hàng hóa được miễn thuế thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 10 Nghị định số 134/2016/NĐ-CP ngày 1/9/2016 được sửa đổi, bổ sung tại khoản 4 Điều 1 Nghị định số 18/2021/NĐ-CP ngày 11/3/2021 của Chính phủ. Nguồn: Cục Hải quan