Thông tin tiếp loạt bài 'Ai dọn rác điện năng lượng mặt trời?': Xử lý nghiêm, không hợp thức hóa

Tại Khu công nghiệp Lộc Sơn, nhiều doanh nghiệp lắp hệ thống điện mặt trời trên mái nhà xưởng hoặc cho doanh nghiệp thuê lại mái để lắp hệ thống điện mặt trời

Chỉ một doanh nghiệp đảm bảo thủ tục pháp lý

Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Lâm Đồng vừa báo cáo UBND tỉnh kết quả kiểm tra và đề xuất hướng xử lý các trường hợp để cho bên thứ ba hoạt động dự án điện năng lượng mặt trời trong Khu công nghiệp Lộc Sơn. Vấn đề này đã được Báo Đầu tư phản ánh tại loạt bài “Ai dọn rác điện năng lượng mặt trời?” bắt đầu từ số báo 51, ra ngày 28/4/2023.

Kết quả kiểm tra đã gây “sốc”, khi chỉ có một doanh nghiệp là Công ty TNHH Atlantic Việt Nam hoàn thiện đầy đủ các thủ tục pháp lý cho hệ thống điện mặt trời trên mái. Theo đó, Công ty được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư mã số 9853650311 ngày 10/9/2002, thay đổi lần thứ 10 ngày 31/12/2020. Mục tiêu của dự án là thu mua, chế biến cà phê và ca cao, doanh nghiệp đã điều chỉnh mục tiêu, quy mô của dự án và được cấp phép xây dựng lắp đặt hệ thống điện mặt trời áp mái.

Việc lắp đặt hệ thống điện mặt trời áp mái phục vụ nhu cầu sản xuất và bán điện trong trường hợp lượng điện sản xuất ra cao hơn lượng điện tiêu thụ. Quy mô sản xuất điện mặt trời mái nhà là 749,71 kWp. Vốn đầu tư bổ sung mục tiêu điện mặt trời mái nhà là hơn 10 tỷ đồng (tương đương hơn 438.000 USD). Hệ thống điện mặt trời mái nhà đã được thi công và lắp đặt từ tháng 10/2020 và đấu nối với đơn vị điện lực vào ngày 23/12/2020.

Ngoài Công ty TNHH Atlantic Việt Nam, hàng loạt doanh nghiệp tại Khu công nghiệp Lộc Sơn đã đầu tư xây dựng nhà xưởng hợp tác, cho các doanh nghiệp khác ngoài khu công nghiệp thuê lại để đầu tư và khai thác.

Các cơ quan chức năng vào cuộc

Ngày 27/3, UBND tỉnh Lâm Đồng đã yêu cầu Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh chủ trì, phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Công thương, Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường tổ chức kiểm tra, rà soát, tổng hợp các trường hợp để cho bên thứ 3 hoạt động dự án năng lượng mặt trời (bao gồm cả trên mái nhà, trên đất…) tại Khu công nghiệp Lộc Sơn. Từ kết quả kiểm tra, Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh đánh giá, tham mưu, đề xuất hướng xử lý về đầu tư, xây dựng, đất đai, phòng cháy chữa cháy, tác động môi trường… theo quy định của pháp luật. Kết quả báo cáo, đề xuất UBND tỉnh trước ngày 15/4/2023.

Mới đây, sau khi tiến hành giám sát chuyên đề việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng giai đoạn 2016 - 2021, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng đã đề nghị UBND tỉnh Lâm Đồng chỉ đạo Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh này tăng cường kiểm tra các đơn vị trong khu công nghiệp cho thuê mái nhà để các đơn vị thứ 3 hoạt động dự án năng lượng mặt trời phải đảm bảo các điều kiện về xây dựng, phòng cháy chữa cháy và đánh giá tác động môi trường theo quy định.

Đầu tiên là Công ty cổ phần Công nghệ Xanh Lộc Châu. Theo Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư lần đầu số 8330811306 ngày 4/7/2018, điều chỉnh lần 3 ngày 25/10/2022, dự án có mục tiêu đầu tư là hình thành nhà máy sản xuất gạch nung theo công nghệ tuynel cải tiến. Thế nhưng, Công ty đã hợp tác đầu tư với Công ty cổ phần INCOM Sài Gòn để sản xuất điện trên mái phục vụ sản xuất gạch tuynel.

Theo đó, hệ thống điện trên mái đã được thi công lắp đặt và đấu nối với Công ty Điện lực Lâm Đồng vào ngày 18/12/2020, quy mô công suất 999,63 KWP. Công trình đã được thẩm tra kết cấu công trình và thẩm duyệt về phòng cháy chữa cháy thuộc Công ty cổ phần Công nghệ Xanh Lộc Châu, nhưng chưa được cấp phép xây dựng và điểu chỉnh bổ sung mục tiêu hệ thống điện trên mái cho ngành nghề đầu tư. Công ty này đã sử dụng điện mặt trời trên mái trong sản xuất gạch, phần dư hợp tác bán cho Công ty Điện lực Lâm Đồng.

Thứ hai là Công ty cổ phần Intimex Bảo Lộc. Theo Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư số 1688553187 ngày 4/12/2012, dự án có mục tiêu xây dựng nhà máy chế biến cà phê xuất khẩu, nhưng Intimex Bảo Lộc đã cho Công ty TNHH một thành viên Vĩnh Thịnh (bên thứ 3, chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư vào khu công nghiệp) thuê mái nhà xưởng để lắp đặt tấm pin năng lượng.

Điều này được thể hiện qua Hợp đồng thuê mái công trình số 20:002/TM-INTIMEX ngày 1/6/2020 giữa 2 công ty trên, với diện tích lắp đặt tấm pin năng lượng mặt trời khoảng 4.000 m2, quy mô công suất 684 kWp. Hệ thống điện mặt trời trên mái đã được thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy chữa cháy số 52/TD-PCCCPC07 ngày 19/4/2022 cho chủ đầu tư là Công ty TNHH một thành viên Vĩnh Thịnh và được ký hợp đồng mua bán điện ngày 1/12/2020, nhưng chưa được cấp phép xây dựng.

Thứ ba là Công ty cổ phần Vinasolar Bảo Lộc. Theo Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư số 4361531112 ngày 11/9/2020, mục tiêu là sản xuất lưới thép và gia công khung kèo thép tiền chế. Tuy nhiên, Vinasolar Bảo Lộc đã lắp dựng tấm năng lượng trên mái nhà xưởng số 1 thuộc Nhà máy cán kéo, định hình kim loại Vinasolar, công suất khai thác 1.148,4 kWp, diện tích tấm năng lượng trên mái khoảng 5.900 m2, đã thực hiện đấu nối với Công ty Điện lực Lâm Đồng. Hệ thống điện này chưa được cấp phép xây dựng và điểu chỉnh bổ sung mục tiêu hệ thống điện trên mái cho ngành nghề đầu tư.

Vinasolar Bảo Lộc còn hợp tác Công ty cổ phần JINCA Việt Nam (bên thứ 3, doanh nghiệp chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư vào khu công nghiệp) lắp dựng tấm năng lượng trên mái nhà xưởng số 1, một phần mái nhà xưởng số 2, một phần mái nhà kho, mái nhà làm việc, mái nhà để xe, mái nhà phụ trợ thuộc Nhà máy cán kéo, định hình kim loại Vinasolar, công suất khai thác 1.140,5 kWp, diện tích tấm năng lượng trên mái khoảng 6.300 m2. Hệ thống này đã thực hiện đấu nối với Công ty Điện lực Lâm Đồng ngày 24/12/2020, đã được thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy chữa cháy cho chủ đầu tư là JINCA Việt Nam, chưa được cấp phép xây dựng.

Ngoài ra, Vinasolar Bảo Lộc cũng hợp tác với Công ty cổ phần Resun Việt Nam (bên thứ 3, doanh nghiệp chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư vào khu công nghiệp) lắp dựng tấm năng lượng trên mái nhà xưởng số 2, một phần mái thuộc Nhà máy cán kéo, định hình kim loại Vinasolar, công suất khai thác 1.148,4 kWp, diện tích tấm năng lượng trên mái khoảng 6.000 m2, đã thực hiện đấu nối với Công ty Điện lực Lâm Đồng ngày 17/11/2020. Hệ thống này đã được thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy chữa cháy cho chủ đầu tư là Resun Việt Nam, chưa được cấp phép xây dựng.

Không xử lý theo hướng hợp thức hóa

Hiện tại, các hệ thống điện mặt trời trên mái trên đã được xây dựng, lắp đặt xong toàn bộ các hạng mục, được thỏa thuận đấu nối vào lưới điện và ký hợp đồng mua bán điện với Công ty Điện lực Lâm Đồng.

Đối với Công ty cổ phần Công nghệ Xanh Lộc Châu (đã hợp tác đầu tư với Công ty cổ phần INCOM Sài Gòn để sản xuất điện trên mái phục vụ sản xuất gạch tuynel, còn dư thừa bán cho Công ty Điện lực Lâm Đồng), Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Lâm Đồng kiến nghị xem xét “tạo điều kiện” để doanh nghiệp hoàn thiện thủ tục hồ sơ cho hệ thống điện năng lượng mặt trời trên mái theo quy định để phục vụ đúng mục tiêu dự án đầu tư.

Đối với Intimex Bảo Lộc (đã cho Công ty TNHH một thành viên Vĩnh Thịnh thuê lại mái nhả xưởng đầu tư hệ thống điện năng lượng mặt trời trên mái), Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Lâm Đồng yêu cầu Intimex Bảo Lộc thanh lý hợp đồng cho thuê lại mái nhà xưởng với bên thứ 3, đồng thời tháo gỡ toàn bộ hệ thống điện năng lượng mặt trời trên mái nhà xưởng.

Đối với Vinasolar Bảo Lộc, Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Lâm Đồng cho rằng, Công ty đã triển khai hệ thống điện trên mái với quy mô lớn (tổng quy mô công suất điện 3.437,3 kWp), trong đó trực tiếp ký hợp đồng bán điện là một hợp đồng và hợp tác đầu tư với 2 công ty khác bán điện cho Công ty Điện lực Lâm Đồng, tức là có tham gia bên thứ 3 trong dự án điện năng lượng mặt trời trên mái; sử dụng diện tích đất công nghiệp nhiều (diện tích tấm năng lượng trên mái khoảng 18.200 m2).

Mặt khác, dự án chậm tiến độ thực hiện 8 tháng so với giấy chứng nhận đăng ký đầu tư. Đến thời điểm hiện nay, mục tiêu chính của dự án đầu tư tại Khu công nghiệp Lộc Sơn vẫn chưa thực hiện. Trong khi đó, Công ty đã lắp đặt hoàn thành hệ thống điện năng lượng mặt trời trên mái và đấu nối, hợp đồng mua bán điện từ tháng 12/2020. Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Lâm Đồng đề xuất UBND tỉnh giao cơ quan này rà soát các quy định để xem xét thu hồi dự án đầu tư của Vinasolar Bảo Lộc theo quy định của pháp luật.

Nhiệt Băng