Thu gom, xử lý rác thải tại các chợ nông thôn ở Yên Lạc
Để kết hợp hài hòa giữa phát triển thương mại gắn với bảo vệ môi trường (BVMT), góp phần thúc đẩy hoạt động kinh doanh theo hướng văn minh, các cấp chính quyền trên địa bàn huyện Yên Lạc đã triển khai đồng bộ các biện pháp tuyên truyền, vận động, khuyến khích xã hội hóa công tác thu gom, xử lý rác thải… tại các chợ nông thôn. Vì lẽ đó, hoạt động kinh doanh, mua bán hàng hóa tại các chợ trên địa bàn ngày càng trở nên văn minh, lịch sự.
Trên địa bàn huyện Yên Lạc hiện có 7 chợ truyền thống, thu hút hàng nghìn người dân và hộ tiểu thương kinh doanh, mua sắm hàng hóa mỗi ngày như chợ Lầm (xã Tam Hồng), chợ Rau (xã Liên Châu), chợ Gành Đá (xã Trung Kiên), chợ Lác (xã Tề Lỗ)…
Sau mỗi buổi họp, các chợ này đều tồn tại một khối lượng lớn rác thải, ảnh hưởng không nhỏ đến vệ sinh môi trường (VSMT).
Để thúc đẩy hoạt động thương mại phát triển gắn với BVMT, từ năm 2011 đến nay, 17 xã, thị trấn trên địa bàn huyện đã được quy hoạch 11,2ha đất chôn lấp và xử lý rác thải sinh hoạt phát sinh. Toàn huyện hiện có 61 bãi rác thải hoạt động với tổng diện tích hơn 7ha; 32 HTX Dịch vụ VSMT và 42 Tổ dịch vụ VSMT thực hiện thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải phát sinh; tỷ lệ thu gom rác thải toàn huyện đạt trên 94%.
Trong đó 9 xã, thị trấn của huyện được tỉnh đầu tư lắp đặt lò đốt rác bằng khí tự nhiên quy mô 500kg/giờ; 1 khu xử lý rác thải sinh hoạt tập trung tại xã Tam Hồng được UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư với quy mô xử lý rác thải bằng phương pháp đốt 18.250 tấn/năm, do Công ty TNHH MTV xử lý môi trường Trung Nguyên là chủ đầu tư.
Đồng thời, các Ban quản lý (BQL) chợ thường xuyên vận động, tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho các hộ tiểu thương và người dân về việc giữ gìn VSMT bằng nhiều hình thức như phát thanh trên loa truyền thanh nội, phát tờ rơi, treo nội quy hoạt động tại nơi người dân và tiểu thương dễ quan sát... Việc làm này đã tác động tích cực đến ý thức và thói quen của người dân khi vào chợ kinh doanh, mua bán.
Chợ Lầm xã Tam Hồng hiện nay có 300 hộ đăng ký kinh doanh; lưu lượng người thăm quan, mua sắm hàng ngày từ 700 – 800 người; vào dịp cuối tuần hoặc ngày lễ, Tết, số người đến chợ tăng lên gấp đôi.
Từ năm 2017 đến nay, BQL chợ đã cùng các hộ kinh doanh xây dựng mới các ki - ốt bán hàng lợp mái tôn với diện tích hơn 3.000m2, xây dựng mới gần 500m2 lán gửi xe. Đặc biệt, BQL chợ đã thống nhất về việc thu phí BVMT là 10 nghìn đồng/tháng đối với hộ kinh doanh hàng hóa ít rác thải phát sinh như: Hàng khô, quần áo, vải sợi… và mức thu phí từ 30 – 50 nghìn đồng/tháng đối với các hộ kinh doanh có lượng rác thải phát sinh lớn như: Kinh doanh gia cầm, rau, hoa quả… được 100% tiểu thương ủng hộ.
Sau mỗi buổi họp chợ, chất thải từ hoạt động giết mổ gia cầm, các loại rau xanh, hoa quả bị dập nát, hư thối cho đến các loại bao bì, gói hàng, túi ni lông… đều được các hộ tiểu thương chủ động tập kết tại chỗ để Tổ VSMT của chợ thu gom, vận chuyển đem đi xử lý ngay trong ngày. Do đó, tại đây không xảy ra tình trạng ùn ứ rác thải, phát sinh nguồn ô nhiễm.
Chị Nguyễn Thị Hiền, tiểu thương tại đây cho biết: “Được tuyên truyền nhiều lần nên tôi và các hộ tiểu thương đều hiểu và ủng hộ việc thu phí BVMT do BQL chợ quy định để khu vực kinh doanh của mình luôn sạch đẹp. Không những thế, người dân yên tâm tham gia mua sắm tại chợ nhiều hơn nhờ tâm lý thoải mái, giúp chúng tôi dễ dàng kinh doanh hơn”.
Bà Phạm Thị Mai, Tổ trưởng Tổ VSMT chợ Lầm xã Tam Hồng cho biết: “Chúng tôi thường thu gom rác vào mỗi buổi chiều hằng ngày, ước tính lượng rác thải thu gom tại đây vào khoảng 2 tấn/ngày. Sau đó, rác thải sẽ được đưa đi xử lý bằng phương pháp đốt cháy tại khu xử lý rác thải tập trung do Công ty TNHH MTV xử lý môi trường Trung Nguyên làm chủ đầu tư để đảm bảo VSMT trong chợ và góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng”.
Theo ông Phạm Xuân Phòng, Phó Trưởng BQL chợ Lầm xã Tam Hồng: BQL chợ đã ký hợp đồng với Công ty TNHH MTV xử lý môi trường Trung Nguyên để xử lý triệt để ngay trong ngày sau khi Tổ VSMT của chợ thu gom và vận chuyển về tập kết tại khu xử lý rác thải tập trung.
Việc giữ gìn VSMT ở chợ cũng là một trong những nội dung các tiểu thương phải cam kết khi đăng ký quầy kinh doanh với BQL chợ ngay từ đầu năm. Đến nay, công tác thu gom, xử lý rác thải tại chợ đã đi vào nền nếp, hiệu quả.
Thời gian tới, các cấp chính quyền trên địa bàn huyện Yên Lạc tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các tầng lớp nhân dân trong công tác BVMT, nhất là việc giữ gìn VSMT tại các chợ nông thôn trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Tập trung huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn về đầu tư cho công tác BVMT, thu gom và xử lý rác thải; có chính sách hỗ trợ, khuyến khích các mô hình phát triển sản xuất theo hướng thân thiện với môi trường.
Khuyến khích mọi thành phần kinh tế tham gia các dịch vụ thu gom, tái sử dụng, vận chuyển, tái chế, xử lý chất thải và các dịch vụ khác về BVMT.
Bên cạnh đó, ngành chức năng đẩy mạnh phối hợp với các BQL chợ kiểm tra, giám sát và nhắc nhở hộ tiểu thương cũng như người dân thực hiện tốt nội quy khi tham gia kinh doanh, mua bán tại chợ, nhằm kết hợp hài hòa giữa phát triển thương mại gắn với BVMT.