Thu hoạch quanh năm từ vườn xen canh

Việc trồng xen hiệu quả nhiều giống bơ đã mang lại cho nông dân Trần Văn Xuất nguồn thu quanh năm

Ông Trần Văn Xuất - trú tại tổ dân phố Chi Lăng (thị trấn Nam Ban, huyện Lâm Hà), Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp Nam Ban là người đi đầu trong việc trồng xen canh. Trên diện tích 3 ha gia đình ông trồng xen canh cà phê, bơ và sầu riêng. Sau gần 6 năm liên tục cố gắng, khu vườn này đã cho thu lãi hàng trăm triệu đồng/năm, trở thành mô hình mẫu ở HTX Nông nghiệp Nam Ban.

Năm 1998 gia đình ông bắt đầu trồng và gắn bó với cây cà phê. Khi vị thế cây cà phê không còn như trước ông bắt đầu tìm kiếm các loại cây trồng xen vừa góp phần tạo bóng cho cà phê, vừa tăng thêm thu nhập. Sau nhiều năm liền nghiên cứu, học hỏi và thử nghiệm, đến năm 2014 ông quyết định trồng bơ và sầu riêng. Đối với sầu riêng ông chọn hai giống sầu riêng Thái và Ri6. “Chất lượng quả sầu riêng ở Nam Ban rất tốt và cho thu muộn hơn các khu vực khác. Đó là lợi thế tiêu thụ loại quả này ở Nam Ban” - ông Xuất khẳng định. Đặc biệt, sau thời gian nghiên cứu, ông Xuất nhận thấy thổ nhưỡng khu vực Nam Ban rất phù hợp với cây bơ, thậm chí chất lượng bơ ở đây còn cao hơn nhiều khu vực khác. Bởi vậy ông đã trồng 600 gốc bơ các loại và trong số này có khoảng 400 cây đã bước vào giai đoạn kinh doanh. Thay vì trồng một giống bơ như thường thấy, nông dân Trần Văn Xuất trồng cùng lúc 4 giống bơ khác nhau gồm: bơ 034, bơ Booth, bơ Pin (Pinkerton), bơ Hass. Theo ông Xuất, “việc trồng cùng lúc 4 giống bơ khác nhau sẽ thu hoạch quanh năm. Bơ 034 cho thu hoạch vào tháng 5-6, bơ Booth cho thu hoạch vào tháng 6-7, bơ Pin cho thu từ tháng 8 đến tháng 12. Tiếp đến là bơ Hass cho thu hai vụ với thời gian từ tháng 8, tháng 9 và tháng 1 đến tháng 2 năm sau. “Bơ Pin và bơ Hass có vỏ sần sùi nhưng cơm dẻo, thơm và được đánh giá chất lượng hơn so với các loại bơ khác. Hai loại này mặc dù trái nhỏ nhưng hàm lượng dinh dưỡng rất cao nên được thị trường nước ngoài ưa chuộng. Vừa qua, một tổ công tác của Tập đoàn chăn nuôi, trồng trọt Thái Lan đã đến vườn khảo sát chất lượng để hướng đến đặt hàng”, ông Trần Văn Xuất chia sẻ.

Tuy nhiên, vấn đề khó khăn nhất nếu trồng bơ ở khu vực Nam Ban là bệnh bọ xít muỗi đặc biệt là vào thời điểm cuối năm và đầu năm. Bởi vậy “ngay mỗi lần cây ra mầm non, nông dân phải chú ý xử lý ngay. Ngoài việc sử dụng các loại thuốc được cho phép theo quy chuẩn VietGAP, nông dân còn sử dụng thêm các chế phẩm sinh học khác mới có thể ngăn chặn triệt để loại bọ xít muỗi phát triển và gây hại” - ông Xuất nói. Nhờ duy trì chế độ chăm sóc tốt nên các loại cây trong vườn đều phát triển, trung bình mỗi gốc cho thu về gần 100 kg trái/vụ. Tính riêng bơ, từ đầu năm đến nay, gia đình ông Xuất thu hoạch 15 tấn trái, số còn lại cho thu hoạch từ nay đến cuối năm và dự kiến còn 7-8 tấn trái. Từ đầu năm đến nay, do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 nên giá bơ sụt giảm so với những năm trước, nhưng gia đình ông Xuất vẫn thu lãi hàng trăm triệu đồng.

HTX Nông nghiệp Nam Ban hiện có 35 thành viên với diện tích sản xuất trên 85 ha.

Từ vườn mẫu ban đầu của gia đình ông Xuất đến nay, nhiều thành viên trong HTX đang thực hiện theo hướng đi này. Tuy nhiên, định hướng phát triển của HTX luôn khuyến cáo bà con không trồng ồ ạt, tránh tình trạng “trồng chặt, chặt trồng” như nhiều cây trồng trước đây. Đồng thời, hướng tới sản xuất có trách nhiệm đó là: Trách nhiệm với bà con trong HTX, trách nhiệm với sản phẩm làm ra và trách nhiệm với xã hội để nông sản làm ra thực sự chất lượng và tiếp cận được với các hoạt động xuất khẩu.

Được biết, hiện HTX đang hoàn tất các thủ tục để dự kiến cuối năm nay vườn cây của các thành viên trong HTX sẽ được chứng nhận VietGAP; tiến tới đăng ký mã truy xuất nguồn gốc, xây dựng thương hiệu riêng.

HOÀNG MY