Thu hút đầu tư vào công nghiệp công nghệ cao trông chờ 'làn gió' mới?

Tỉnh định hướng thu hút đầu tư công nghiệp công nghệ cao vào 4 khu công nghiệp đang triển khai. Trong ảnh: Khu công nghiệp Đại An mở rộng là một lựa chọn cho các doanh nghiệp công nghệ cao trong thời điểm hiện nay

Hiện nay, ngành công nghiệp công nghệ cao (CNCNC) ở Hải Dương mới bắt đầu phát triển, chưa đủ sức hấp dẫn nhà đầu tư.

Tụt hậu so với thế giới 2 - 3 thế hệ

Sau 10 năm gắn bó với Hải Dương, tháng 9.2019, Công ty TNHH Hyundai Kefico Việt Nam đã khánh thành thêm nhà máy số 2 và Trung tâm Nghiên cứu & Phát triển tại khu công nghiệp (KCN) Đại An. Tổng vốn đầu tư của công ty là 350 triệu USD. Là nhà máy công nghệ cao nên đòi hỏi các nhà cung cấp thực sự có năng lực và trình độ cao, vì thế công ty đã kéo theo nhiều doanh nghiệp nước ngoài lớn, có uy tín đến đầu tư tại Hải Dương như During, Pretell, Myongshin...

“Sau đại dịch Covid-19, Hải Dương sẽ là điểm đến tiềm năng, có nhiều cơ hội đón đầu dòng vốn đầu tư tái định vị sản xuất của các công ty đa quốc gia. Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và chuyển hướng chiến lược từ thu hút số lượng các dự án FDI sang chất lượng, Hải Dương cần lựa chọn các dự án dịch chuyển thuộc các ngành có công nghệ tiên tiến, hiện đại, giá trị gia tăng cao, năng lượng sạch”, ông Kim Sung Soo, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Huyndai Kefico Việt Nam cho biết.

Từ câu chuyện của Hyundai Kefico, có thể thấy hiệu ứng dây chuyền trong thu hút đầu tư. Để phục vụ nhu cầu của mình, công ty đã kéo thêm nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ (CNHT) vào Hải Dương. Đáng tiếc là cho tới nay, ngoài Hyundai Kefico, chỉ còn Công ty TNHH Công nghiệp Brother Việt Nam (KCN Phúc Điền, Cẩm Giàng) được Bộ Khoa học và Công nghệ cấp giấy chứng nhận là doanh nghiệp công nghệ cao. Công ty Brother Việt Nam cũng đã được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư dự án lần đầu vào tháng 1.2006. Như vậy, sau hơn 10 năm, Hải Dương vẫn “giậm chân tại chỗ” về số lượng doanh nghiệp CNCNC.

Trên địa bàn tỉnh có 11 KCN đã hoạt động sản xuất, kinh doanh, tỷ lệ lấp đầy bình quân đạt gần 84% và 32 cụm công nghiệp, tỷ lệ lấp đầy khoảng 45%. Tuy nhiên, các KCN, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh vẫn chưa quan tâm bố trí các phân khu cho doanh nghiệp CNCNC.

Các doanh nghiệp FDI hiện nay hoạt động tại tỉnh phần lớn đang sử dụng công nghệ trung bình hoặc trung bình tiên tiến so với khu vực. Phần lớn các doanh nghiệp trong tỉnh vẫn đang sử dụng công nghệ tụt hậu so với thế giới 2 - 3 thế hệ, chủ yếu là phân xưởng gia công, lắp ráp, sử dụng lao động giản đơn; nguyên vật liệu, vật tư máy móc chủ yếu nhập khẩu từ nước ngoài.

Hầu hết các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp hiện nay của tỉnh chỉ được hưởng chính sách tương đương quy định chung của Chính phủ, chưa đột phá so với các tỉnh lân cận và trong khu vực đồng bằng sông Hồng. Cách làm của Bắc Ninh là một ví dụ. Bắc Ninh đang áp dụng những ưu đãi đầu tư đặc biệt cho nhà đầu tư hạ tầng KCN, miễn tiền thuê đất 10 năm đầu cho nhà đầu tư hạ tầng và giảm 50% cho những năm hoạt động còn lại của dự án; áp dụng mức thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong 15 năm cho các doanh nghiệp sản xuất thuộc ngành CNCNC.

Có thể thấy các vấn đề nêu trên là những nguyên nhân dẫn tới hạn chế trong thu hút đầu tư CNCNC vào tỉnh.

Hơn 10 năm qua, số lượng doanh nghiệp công nghệ cao ở Hải Dương vẫn dừng lại ở con số 2. Trong ảnh: Công ty TNHH Huyndai Kefico Việt Nam chuyên sản xuất linh kiện cảm biến và cơ cấu chấp hành thông minh dành cho xe ô tô

Xây dựng cơ chế đột phá

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII thể hiện khát vọng phát triển của Hải Dương là trở thành tỉnh công nghiệp hiện đại và là vùng công nghiệp động lực của đồng bằng sông Hồng với 3 trụ cột: CNCNC, công nghiệp dịch vụ, công nghiệp sinh thái. Và để thực hiện được mục tiêu, khát vọng đó thì xây dựng cơ chế đột phá thu hút đầu tư CNCNC, CNHT là yêu cầu của Ban Thường vụ Tỉnh ủy.

Tại cuộc họp Ban Thường vụ Tỉnh ủy tháng 8.2021, chỉ đạo về xây dựng Đề án “Phát triển CNCNC, CNHT giai đoạn 2021-2025”, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Phạm Xuân Thăng yêu cầu đề án đặt một số mục tiêu cao hơn để phấn đấu thực hiện và xác định những giải pháp căn cơ, đột phá, có tầm nhìn xa. Công tác quy hoạch, phát triển hạ tầng các KCN và cụm công nghiệp phải gắn với quy hoạch chung ngoài khu, cụm công nghiệp. Quy định rõ các loại hình KCN, trong đó có KCN chuyên biệt CNCNC. KCN không phải chuyên biệt CNCNC phải dành ít nhất 20% diện tích thu hút CNCNC...

Đề án đề ra mục tiêu đến năm 2025, thu hút khoảng 100 doanh nghiệp; đến năm 2030, phấn đấu đạt khoảng 250 doanh nghiệp CNCNC, công nghệ tiên tiến, công nghệ mới, công nghệ sạch, các doanh nghiệp lắp ráp lớn mang lại giá trị kinh tế cao.

Đề án đề ra 10 nhóm giải pháp thực hiện, trong đó tập trung quy hoạch, phát triển hạ tầng KCN, cụm công nghiệp; cải thiện môi trường đầu tư, thu hút nguồn nhân lực; có cơ chế, chính sách ưu đãi theo quy định chung và hỗ trợ của tỉnh; nâng cao các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp... Nếu được Chính phủ phê duyệt, vùng công nghiệp động lực của tỉnh (dự kiến tại huyện Bình Giang, Thanh Miện) sẽ ưu tiên thu hút các dự án CNCNC, công nghệ tiên tiến, công nghệ mới, công nghệ sạch. Các huyện Kim Thành, Thanh Miện được xây dựng thành những đô thị công nghiệp - dịch vụ - logistics, phát triển mạnh CNCNC, công nghiệp hỗ trợ, sinh thái…

Đề án “Phát triển CNCNC, CNHT giai đoạn 2021-2025” dự kiến sẽ được đưa ra bàn bạc trong kỳ họp sắp tới của HĐND tỉnh.

KIM THANH