Thu ngân sách nhà nước trên địa bàn Hà Nội: Dấu son và triển vọng

Thu ngân sách trên địa bàn Hà Nội năm 2025 đạt 641,71 nghìn tỷ đồng, tăng mạnh so với dự toán. Ảnh: QT

Dấu son năm 2025

Theo báo cáo của UBND thành phố tại Kỳ họp lần thứ 28 HĐND thành phố Hà Nội khóa XVI, Thủ đô đạt kết quả toàn diện, hoàn thành 23/24 chỉ tiêu kinh tế - xã hội, GRDP cả năm ước đạt 8,5%, quy mô khoảng 63,5 tỷ USD và chiếm 12,5% GDP cả nước. Thu ngân sách ước đạt 641,71 nghìn tỷ đồng, tăng mạnh so với dự toán và lập kỷ lục lần đầu vượt 600 nghìn tỷ đồng, tức cao hơn 10 lần so với mức dự toán thu ngân sách nhà nước của thành phố năm 2008 (là 57.358,055 tỷ đồng). Như vậy, năm 2025 là năm thứ 18 liên tiếp Hà Nội vượt mức thu ngân sách nhà nước giao và năm thứ 3 liên tiếp đóng góp trên 20% tổng thu ngân sách nhà nước cả nước so với mức trung bình.

Phải khẳng định rằng, đó là kết quả của chuỗi các nỗ lực hết mình của cả hệ thống chính trị, ngành thuế và cộng đồng doanh nghiệp, người dân trên địa bàn Thủ đô; đặc biệt từ sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao, có định hướng của Trung ương và Thành phố trong việc hoàn thiện thể chế, chính sách thu hút và khuyến khích đầu tư, cải thiện môi trường sản xuất kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp, người nộp thuế phát triển, tạo nguồn thu và đóng góp cho ngân sách.

Đặc biệt, ngay từ đầu năm 2025, cơ quan thuế các cấp đã triển khai đồng bộ, quyết liệt 8 nhóm giải pháp trọng tâm và các nhiệm vụ, chương trình, chuyên đề đã được giao; chủ động đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong quy trình quản lý thuế, từ khâu đăng ký thuế, tuyên truyền hỗ trợ chính sách thuế, kê khai - nộp - hoàn thuế điện tử, biên lai - hóa đơn điện tử; thực hiện khai thuế điện tử và hoàn thuế điện tử 100% trường hợp đối với hàng hóa dịch vụ xuất khẩu và dự án đầu tư; đơn giản hóa thủ tục hành chính thuế, tiết kiệm thời gian và chi phí tuân thủ cho người nộp thuế trên địa bàn; tăng cường thanh kiểm tra các chuyên đề, triển khai hiệu quả các giải pháp quản lý và chống thất thu thuế...

Kết quả thu ngân sách nhà nước ngày càng tăng ở Hà Nội còn nhờ sự phát triển ngày càng mạnh mẽ cả về số lượng, chất lượng và hiệu quả sản xuất kinh doanh, cũng như nâng cao ý thức và trách nhiệm, tuân thủ pháp luật quản lý thuế của cộng đồng doanh nghiệp và các hộ kinh doanh trên địa bàn Thủ đô, trong đó số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm 98%, đóng góp khoảng 50% GRDP của Hà Nội.

Triển vọng năm 2026

Năm 2026, Hà Nội hướng tới mục tiêu tăng trưởng GRDP đạt 11%. Tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn dự kiến 650.111,166 tỷ đồng, tăng 1,3% so với thực hiện năm 2025. Trong đó, thu nội địa ước đạt 610.000 tỷ đồng, chiếm 93,8% tổng thu. Tổng thu ngân sách nhà nước 5 năm 2026-2030 dự kiến đạt 3.695,2 nghìn tỷ đồng, gấp 2,02 lần so với giai đoạn 2021-2025. Tỉ lệ huy động ngân sách nhà nước bình quân đạt 32,3% GRDP; riêng thu từ thuế, phí đạt khoảng 29,6% GRDP. Thu ngân sách địa phương dự kiến đạt 3.477,1 nghìn tỷ đồng, gấp hơn 2 lần so với giai đoạn trước.

Như vậy, nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước năm 2026 tiếp tục gây áp lực lên các sở, ban, ngành, đoàn thể thuộc Thành phố và UBND các xã, phường trong bối cảnh khó khăn nhiều hơn thuận lợi, gắn với việc tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy chính quyền địa phương hai cấp và các biến động thị trường, thiên tai, dịch bệnh trong nước và quốc tế ngày càng khó lường.

Đặc biệt, nguồn thu ngân sách nhà nước trên địa bàn vẫn tiếp tục phụ thuộc chặt chẽ vào kết quả phát triển kinh tế - xã hội và năng lực bộ máy quản lý Nhà nước các cấp trong thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, nuôi dưỡng nguồn thu và mở rộng cơ sở thu, nhất là từ thương mại điện tử, dịch vụ ăn uống, các cửa hàng bán lẻ; xây dựng và triển khai đề án khai thác nguồn lực đất đai theo hình thức PPP; phát triển thương mại, du lịch, tài chính - ngân hàng; xây dựng nền tảng thương mại điện tử quốc gia và hệ thống thanh toán, logistics, truy xuất nguồn gốc hiện đại… Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính thuế; triển khai hiệu quả việc xóa thuế khoán cho các đối tượng hộ kinh doanh; tiếp tục chuyển đổi số, mở rộng triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, giảm chi phí hành chính, cập nhật và bao quát, mở rộng nguồn thu…

Kết quả thu ngân sách nhà nước năm 2026 còn phụ thuộc quan trọng vào kết quả triển khai Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân trên địa bàn; đồng thời tăng cường kỷ cương kỷ luật trong chỉ đạo, điều hành, quản lý thu ngân sách nhà nước theo cả 2 hướng. Trước hết giải quyết hoàn thuế giá trị gia tăng nhanh chóng, kịp thời theo đúng quy định và kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ người nộp thuế duy trì sản xuất, kinh doanh, tạo thuận lợi cho người nộp thuế được gia hạn nợ thuế, giảm thuế giá trị gia tăng, hạn chế thấp nhất số nợ mới phát sinh... Cùng với đó là tăng cường tuyên truyền việc chấp hành pháp luật thuế và quản lý thu ngân sách nhà nước, tăng cường thanh tra, kiểm tra nhằm phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, chuyển giá, trốn thuế, nhất là các hoạt động kinh doanh trên nền tảng số, chuyển nhượng bất động sản, nỗ lực chống thất thu ngân sách.

Những thành quả và kinh nghiệm thu ngân sách nhà nước năm 2025 đang và sẽ tạo đà cho Hà Nội tiếp tục cán đích thành công thu ngân sách nhà nước năm 2026.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Phong