Thứ trưởng Bộ GD-ĐT nói về những ngành đào tạo được xác định trọng điểm
Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Hoàng Minh Sơn đã thông tin về những ngành, lĩnh vực đào tạo trọng điểm bám sát chủ trương, định hướng phát triển của đất nước.
Mới đây, Bộ GD-ĐT công bố quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Trao đổi với VietNamNet, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Hoàng Minh Sơn cho biết, mục đích đầu tiên của quy hoạch này là sắp xếp làm sao để tối ưu hóa về mặt cấu trúc, phân bổ cơ cấu ngành nghề đào tạo của các cơ sở giáo dục đại học. Trên cơ sở đó, có sự đầu tư hiệu quả.
“Trước hết làm sao cho các nhà trường đạt chuẩn về cơ sở vật chất, đặc biệt về diện tích đất, diện tích xây dựng và những điều kiện khác để đạt chuẩn cơ sở giáo dục đại học. Thứ hai, các cơ sở giáo dục đại học được chọn làm trọng điểm (bao gồm đại học quốc gia, đại học vùng, các trường đào tạo trọng điểm về sư phạm, kỹ thuật công nghệ, khoa học sức khỏe,...) được đầu tư trọng tâm, nâng cao chất lượng cũng như uy tín trong nước và quốc tế.
Như vậy, tác động quan trọng nhất của quy hoạch là nâng cao chất lượng đào tạo cũng như mở rộng cơ hội tiếp cận giáo dục đại học với người dân. Trong quá trình đó, nếu một số cơ sở giáo dục đại học đã được sắp xếp, đầu tư mà không đạt chuẩn, theo Nghị quyết 19 sẽ phải sáp nhập, hợp nhất, giải thể”, ông Sơn nói.
Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Hoàng Minh Sơn. Ảnh: Thanh Hùng
Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Hoàng Minh Sơn cho hay, trong quy hoạch này, những ngành, lĩnh vực đào tạo được xác định trọng điểm đều bám sát chủ trương, định hướng phát triển của đất nước.
“Nhìn chung đó là những ngành đào tạo về kỹ thuật công nghệ, khoa học tự nhiên, khoa học sự sống, khoa học cơ bản, khoa học máy tính và công nghệ thông tin, kiến trúc xây dựng. Đó là những ngành STEM - phục vụ phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Bên cạnh đó là những ngành đào tạo giáo viên, sức khỏe và một số lĩnh vực mà theo định hướng phát triển của các vùng kinh tế đã thực hiện theo nghị quyết của Bộ Chính trị và quy hoạch phát triển vùng”, ông Sơn nói.
Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh, quy hoạch để nhà nước đầu tư và khi đầu tư thì có chọn trọng tâm, trọng điểm. Vì vậy, quy hoạch cũng định hướng phát triển đến năm 2030, toàn quốc có từ 50-60 cơ sở giáo dục đại học đào tạo tới trình độ tiến sĩ - trình độ cao nhất của giáo dục đại học, trong đó khoảng 50% phát triển theo định hướng nghiên cứu.
“Nếu không có được khoảng 25-30 trường theo định hướng nghiên cứu thì thực sự sẽ rất khó khăn trong việc phát triển nguồn nhân lực khoa học công nghệ để thực hiện những chiến lược đặt ra, đặc biệt là những định hướng đưa ra trong Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia”, ông Sơn nói.
Trong quy hoạch mạng lưới cũng nhắc đến việc thu hẹp hoặc giảm một số đầu mối. “Trong hệ thống, nếu số đầu mối ít đi thì việc quản lý cũng như đầu tư, giám sát thực hiện sẽ hiệu quả hơn. Theo cơ chế đúng như Luật Giáo dục đại học quy định, trên cơ sở cạnh tranh bình đẳng giữa các trường. Trường nào đào tạo hoặc nghiên cứu tốt, có hiệu quả trong các lĩnh vực, đặc biệt là lĩnh vực trọng điểm thì nhà nước sẽ càng đầu tư tập trung, thay vì đầu tư dàn trải. Và với cơ chế cạnh tranh như vậy, trường nào không đạt chuẩn sẽ có lộ trình bị giải thể.
Ngoài ra, khi muốn phát triển đại học vùng, có thể sẽ tiến hành hợp nhất hay sáp nhập một số trường để tạo ra một đại học vùng hay cơ sở giáo dục đại học khác đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực và với quy mô lớn, để đáp ứng yêu cầu tốt hơn sự phát triển của các vùng và địa phương. Đó cũng là cách để thu hẹp đầu mối. Tuy nhiên, điều quan trọng không phải chỉ là vấn đề giảm số đầu mối mà để tăng cường năng lực cho các trường đại học”, ông Sơn cho biết thêm.
Theo Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Hoàng Minh Sơn, tư tưởng, quan điểm tiếp cận trong quy hoạch lần này là làm sao việc sáp nhập không phải theo một cách cơ học mà trên cơ sở để mạnh hơn. Sáp nhập cũng không phải chỉ để to lên hay giảm đầu mối. Các trường sáp nhập vào nhau để mạnh hơn. Trường nào yếu thì phải giải thể, sáp nhập vào các trường khác để tổ chức lại tốt hơn.
Lãnh đạo Bộ GD-ĐT nhấn mạnh: "Chúng ta không nên chỉ hướng tới một mục tiêu là giảm số lượng mà quan trọng hơn là giảm như thế nào để tăng cường năng lực cho các trường".
