Thứ trưởng Bộ Tư pháp: 'Dữ liệu hoàn thiện đến đâu, cắt giảm thủ tục đến đó'

Cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính (TTHC) dựa trên dữ liệu không chỉ nhằm tinh gọn quy trình, giảm thiểu chi phí xã hội mà còn là giải pháp căn cơ để xây dựng nền hành chính phục vụ, hiện đại, minh bạch. Đây cũng là nhiệm vụ trọng tâm trong triển khai chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh trao đổi với báo chí về việc cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính dựa trên dữ liệu.

PV: Theo ông, các Bộ, ngành cần triển khai những giải pháp trọng tâm nào để bảo đảm tiến độ và tính khả thi trong thực hiện nhiệm vụ rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa TTHC?

- Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh: Trong hướng dẫn gửi các bộ, ngành, địa phương, Bộ Tư pháp nhấn mạnh, việc rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa quy trình thủ tục phải được thực hiện đồng bộ với việc rà soát quy định pháp lý, nhằm đề xuất sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ các quy định pháp luật có liên quan.

Chỉ khi quyết liệt thực hiện đồng bộ cả hai nội dung này, việc thực hiện phương án cắt giảm TTHC dựa trên dữ liệu vào thời điểm ngày 15/11/2025 mới đảm bảo thực chất và phát huy hiệu quả trên thực tế.

Trước yêu cầu hết sức khẩn trương, phạm vi rà soát rộng, áp dụng đối với các bộ và địa phương trên cả nước, Bộ Tư pháp cũng đã yêu cầu Sở Tư pháp các địa phương làm đầu mối giúp UBND tỉnh, thành phố theo dõi, đôn đốc việc thực hiện.

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh. Ảnh: CTV

Đồng thời, Bộ cũng yêu cầu thủ trưởng các tổ chức pháp chế các bộ, cơ quan thuộc Chính phủ phối hợp chặt chẽ trong việc rà soát cả TTHC và quy định pháp luật, tạo cơ sở cho việc ban hành Nghị quyết quy phạm của Chính phủ theo quy định tại Nghị quyết số 206/2025/QH15 của Quốc hội về cơ chế đặc biệt xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật.

Cùng với đó, Bộ Tư pháp sẽ tổ chức các đoàn kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện Công điện số 201 của Thủ tướng tại một số Bộ, ngành, địa phương, nhằm bảo đảm các báo cáo được gửi về Bộ Tư pháp trước thời điểm ngày 31/10/2025 với chất lượng cao nhất theo đúng chỉ đạo tại Công điện của Thủ tướng Chính phủ.

Lộ trình triển khai việc cắt giảm, thay thế giấy tờ bằng dữ liệu điện tử

- PV: Về lộ trình triển khai, theo ông, cần tính toán như thế nào để việc cắt giảm, thay thế giấy tờ bằng dữ liệu điện tử được thực hiện khả thi, đồng bộ và đúng tiến độ?

- Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh: Trên cơ sở các yếu tố bảo đảm về dữ liệu, về tính chính xác và tính khả thi của việc thay thế giấy tờ bằng dữ liệu điện tử, các Bộ, ngành, địa phương cần chủ động đề xuất lộ trình thực hiện cụ thể.

Ví dụ, với 15 loại giấy tờ theo hướng dẫn của Bộ Công an, chúng ta hoàn toàn có thể triển khai ngay từ ngày 15/11/2025. Tuy nhiên, ngoài 15 nhóm giấy tờ đó, vẫn còn rất nhiều loại giấy tờ khác sẽ được hoàn thiện dần cùng tiến độ số hóa, "làm sạch" dữ liệu tại các cơ sở dữ liệu quốc gia và dữ liệu của các Bộ, ngành, địa phương.

Vì vậy, cần xác định rõ nguyên tắc triển khai: Dữ liệu được hoàn thiện đến đâu (trên nguyên tắc “đúng, đủ, sạch, sống, thống nhất, dùng chung") thì đưa vào cắt giảm thủ tục đến đó. Đây phải được coi là giải pháp căn cơ, toàn diện để đơn giản hóa, cắt giảm TTHC trong thời gian tới.

PV: Thưa ông, với những TTHC đặc thù thuộc thẩm quyền cấp tỉnh, cần có cách làm như thế nào để việc thay thế giấy tờ, hồ sơ bằng dữ liệu được triển khai đồng bộ và hiệu quả?

- Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh: Đối với các địa phương có TTHC đặc thù (theo thống kê mới nhất, có 668 thủ tục đã được nêu rõ trong phụ lục do Bộ Tư pháp ban hành), đây là những thủ tục thuộc thẩm quyền xử lý của cấp tỉnh, do Chủ tịch UBND tỉnh chịu trách nhiệm.

Tuy nhiên, Bộ Tư pháp cũng đã đề nghị các địa phương cung cấp thông tin để tổng hợp trong việc thực hiện giải pháp thay thế giấy tờ, hồ sơ bằng dữ liệu điện tử, bảo đảm thống nhất, đồng bộ. Đây sẽ là cơ sở quan trọng để lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất trong thời gian tới.

Tinh thần chung là địa phương phải quán triệt nguyên tắc: Có dữ liệu thì phải sử dụng dữ liệu để thay thế khi giải quyết TTHC cho người dân, doanh nghiệp. Để làm được điều đó, chúng ta cần phát huy hiệu quả vai trò của Tổ công tác Đề án 06 các địa phương, qua đó thực hiện hiệu quả mục tiêu cắt giảm TTHC, tạo thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp, đồng thời giảm thiểu chi phí xã hội trong quá trình thực thi.

PV: Thưa ông, sau thời điểm có báo cáo từ các Bộ, ngành, địa phương, Bộ Tư pháp sẽ triển khai hoạt động ra sao để ngày 15/11/2025 có thể hoàn thành nhiệm vụ được giao?

- Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh: Ngay sau thời điểm 31/10/2025, Bộ Tư pháp sẽ cùng Tổ công tác liên ngành làm việc trực tiếp với từng Bộ, ngành để thống nhất danh mục thủ tục được cắt giảm, đơn giản hóa dựa trên dữ liệu. Đồng thời, tham mưu Chính phủ ban hành Nghị quyết quy phạm để bảo đảm thực thi phương án cắt giảm này.

Trong quá trình đó, sẽ có sự đối chiếu, kiểm tra chéo giữa các Bộ, ngành và địa phương để bảo đảm phương án triển khai khả thi, đồng bộ, thống nhất trên toàn quốc.

PV: Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!

T.Nhung