Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh: Cắt giảm thủ tục hành chính, xây dựng nền hành chính phục vụ

Khẩn trương rà soát, cắt giảm thủ tục hành chính

PV: Thưa Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh, Bộ Tư pháp vừa gửi công văn hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương tập trung rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính (TTHC) dựa trên dữ liệu. Nhiệm vụ này có ý nghĩa như thế nào?

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh: Đây là nhiệm vụ quan trọng nhằm thúc đẩy tăng trưởng, tạo lợi thế cạnh tranh, cải thiện quan hệ giữa các cơ quan hành chính Nhà nước với người dân, doanh nghiệp; bảo đảm tính công khai, minh bạch trong giải quyết công việc của nhân dân, góp phần phòng, chống tham nhũng hiệu quả.

Việc cắt giảm, đơn giản hóa TTHC có ý nghĩa rất lớn trong việc thực hiện quyền con người, quyền công dân, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN minh bạch, hiện đại, từng bước đáp ứng nhu cầu phát triển và hội nhập của đất nước.

Cùng với quá trình cải cách hành chính, việc thực hiện chuyển đổi số theo chủ trương của Đảng đã tạo nền tảng quan trọng để triển khai các nhiệm vụ cắt giảm TTHC. Đến nay, các cơ sở dữ liệu quốc gia và chuyên ngành đã được các Bộ, ngành, địa phương tập trung xây dựng. Điều này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, bởi khi dữ liệu được thay thế, việc yêu cầu người dân, doanh nghiệp xuất trình giấy tờ sẽ không còn cần thiết.

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh trả lời phỏng vấn của các phóng viên.

Thực hiện chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, ngày 22-10-2025, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công điện số 201/CĐ-TTg về việc tập trung rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa TTHC dựa trên dữ liệu, yêu cầu các bộ, ngành, địa phương khẩn trương triển khai công tác rà soát, cắt giảm TTHC. Bộ Tư pháp, với vai trò cơ quan được giao chủ trì, đã chủ động ban hành văn bản hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương, đồng thời xây dựng bộ công cụ hỗ trợ để bảo đảm tiến độ và tính khả thi của nhiệm vụ.

PV: Các bộ, ngành cần triển khai những giải pháp trọng tâm nào để bảo đảm tiến độ và tính khả thi trong thực hiện nhiệm vụ rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa TTHC, thưa Thứ trưởng?

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh: Trong hướng dẫn gửi các bộ, ngành, địa phương, Bộ Tư pháp nhấn mạnh, việc rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa quy trình thủ tục phải được thực hiện đồng bộ với rà soát quy định pháp lý, nhằm đề xuất sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ các quy định pháp luật có liên quan.

Bộ Tư pháp cũng đã yêu cầu Sở Tư pháp các địa phương làm đầu mối giúp UBND tỉnh, thành phố theo dõi, đôn đốc việc thực hiện; đồng thời yêu cầu thủ trưởng các tổ chức pháp chế các bộ, cơ quan thuộc Chính phủ phối hợp chặt chẽ trong việc rà soát cả TTHC và quy định pháp luật. Cùng với đó, Bộ Tư pháp sẽ tổ chức các đoàn kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện.

Bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người dân khi dữ liệu chưa đầy đủ

PV:Để thực thi việc cắt giảm, đơn giản hóa TTHC dựa trên dữ liệu, cần những điều kiện gì về hạ tầng dữ liệu và hệ thống công nghệ thông tin, thưa Thứ trưởng?

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh: Yêu cầu rất quan trọng là bảo đảm điều kiện hạ tầng và dữ liệu. Các Bộ, ngành, địa phương phải làm rõ khả năng, cam kết việc xây dựng, kết nối, chia sẻ dữ liệu bảo đảm "đúng, đủ, sạch, sống, thống nhất, dùng chung". Việc này đòi hỏi hệ thống công nghệ thông tin, hạ tầng, thiết bị đầu cuối phải đồng bộ, thông suốt cùng với việc hướng dẫn nghiệp vụ cho cán bộ trực tiếp giải quyết TTHC, bảo đảm quy trình vận hành trơn tru.

Trong quá trình triển khai, không tránh khỏi việc người dân hoặc doanh nghiệp phản ánh dữ liệu chưa chính xác. Vì vậy, cần tính toán để có quy trình “làm sạch” dữ liệu và cơ chế xử lý đặc thù để bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người dân khi dữ liệu chưa đầy đủ hoặc còn có thông tin sai lệch.

PV: Về lộ trình triển khai, cần tính toán như thế nào để việc cắt giảm, thay thế giấy tờ bằng dữ liệu điện tử được thực hiện khả thi, đồng bộ, đúng tiến độ?

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh: Trên cơ sở các yếu tố bảo đảm về dữ liệu, về tính chính xác và tính khả thi của việc thay thế giấy tờ bằng dữ liệu điện tử, các Bộ, ngành, địa phương cần chủ động đề xuất lộ trình thực hiện cụ thể.

Cần xác định rõ nguyên tắc triển khai: Dữ liệu được hoàn thiện đến đâu (trên nguyên tắc “đúng, đủ, sạch, sống, thống nhất, dùng chung") thì đưa vào cắt giảm thủ tục đến đó.

PV: Với những TTHC đặc thù thuộc thẩm quyền cấp tỉnh, cần có cách làm như thế nào để việc thay thế giấy tờ, hồ sơ bằng dữ liệu được triển khai đồng bộ và hiệu quả?

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh: Đối với các địa phương có TTHC đặc thù (theo thống kê mới nhất, có 668 thủ tục đã được nêu rõ trong phụ lục do Bộ Tư pháp ban hành), đây là những thủ tục thuộc thẩm quyền xử lý của cấp tỉnh, do Chủ tịch UBND tỉnh chịu trách nhiệm. Tuy nhiên, Bộ Tư pháp cũng đã đề nghị các địa phương cung cấp thông tin để tổng hợp trong việc thực hiện giải pháp thay thế giấy tờ, hồ sơ bằng dữ liệu điện tử bảo đảm thống nhất, đồng bộ.

Tinh thần chung là địa phương phải quán triệt nguyên tắc: Có dữ liệu thì phải sử dụng dữ liệu để thay thế khi giải quyết TTHC cho người dân, doanh nghiệp. Để làm được điều đó, chúng ta cần phát huy hiệu quả vai trò của Tổ công tác Đề án 06 các địa phương, qua đó thực hiện hiệu quả mục tiêu cắt giảm TTHC, tạo thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp, đồng thời giảm thiểu chi phí xã hội trong quá trình thực thi.

Tôi tin rằng với sự quyết tâm của Chính phủ, sự trách nhiệm của các Bộ, ngành và địa phương, việc cắt giảm, đơn giản hóa TTHC dựa trên dữ liệu sẽ đạt được kết quả thực chất, mang lại lợi ích cụ thể cho người dân và doanh nghiệp.

PV: Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!