Thứ trưởng Trương Thanh Hoài: Quản lý truy xuất nguồn gốc thực phẩm trên nền tảng số

Ngày 24/10, tại TP. Hồ Chí Minh, Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương) tổ chức Hội thảo lấy ý kiến góp ý Dự thảo Thông tư quy định về truy xuất nguồn gốc thực phẩm thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Trương Thanh Hoài dự và chủ trì hội thảo. Đồng chủ trì hội thảo có ông Trần Việt Hòa, Cục trưởng Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương). Tham dự hội thảo còn có lãnh đạo Cục Công nghiệp, đại diện các cơ quan quản lý, doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng.

Quang cảnh hội thảo.

Chuyển đổi phương thức quản lý

Phát biểu chỉ đạo hội thảo, Thứ trưởng Trương Thanh Hoài cho biết, Bộ Công Thương đã chủ trì xây dựng Dự thảo Thông tư này với mục tiêu thiết lập một sự chuyển đổi lớn trong phương thức quản lý: Chuyển sang mô hình quản lý tập trung, bắt buộc, dựa trên nền tảng số.

Theo đó, mô hình này sẽ dùng công nghệ để giám sát thường xuyên quy trình sản xuất liên tục theo thời gian thực. Đây là công cụ để vừa đảm bảo chất lượng sản phẩm khi đến tay người tiêu dùng, vừa tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, minh bạch và nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam.

Thứ trưởng Trương Thanh Hoài phát biểu chỉ đạo tại hội thảo.

Theo Thứ trưởng Trương Thanh Hoài, hội thảo lấy ý kiến công khai, minh bạch để đảm bảo Thông tư sẽ có chất lượng tốt nhất, đi vào cuộc sống một cách thiết thực và hiệu quả, tránh tác động không tốt đến hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp trong ngành thực phẩm.

Tại hội thảo, đại diện các cơ quan quản lý, doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng đều đồng thuận, thống nhất rằng việc ban hành Thông tư quy định về truy xuất nguồn gốc thực phẩm là vấn đề cấp thiết, phù hợp với tình hình hiện nay.

Ông Trần Việt Hòa, Cục trưởng Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương) tại hội thảo.

Bên cạnh đó, các đại biểu đã chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn, đồng thời tập trung thảo luận, đóng góp ý kiến thẳng thắn vào 4 nội dung chính, bao gồm: Tính khả thi của các quy định về định danh sản phẩm và cập nhật thông tin theo sự kiện truy xuất; các yêu cầu về công nghệ (QR code động, RFID, NFC) và khả năng đáp ứng của doanh nghiệp; lộ trình áp dụng; các chính sách hỗ trợ; các vấn đề về bảo mật dữ liệu và chi phí tuân thủ.

Chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn về truy xuất hàng hóa, bà Nguyễn Thị Tình, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Kỹ nghệ thực phẩm Việt Nam (Vifon) cho biết, Vifon có riêng một bộ phận chuyên môn về quản lý chất lượng sản phẩm. Đội ngũ này thực hiện công việc thường xuyên, luôn phối hợp cùng các đơn vị trong công ty, các phân xưởng sản xuất để truy vết nguồn gốc sản phẩm cả nội địa lẫn xuất khẩu. Do đó, nếu có bất cứ vấn đề gì về sản phẩm, dữ liệu sẽ được thu thập và gửi về để truy vết một cách thông suốt.

Bên cạnh đó, công ty cũng thực hiện 3 tháng một lần tiến hành truy vết giả định, tự thực hiện để các đơn vị trong nội bộ kiểm tra chất lượng, truy vết từ nguyên liệu đến sản phẩm. Các nội dung kiểm định đều được xây dựng và đưa vào các mục tiêu, phạm vi ứng dụng cho từng giai đoạn khi phát hiện nguy cơ.

Bà Nguyễn Thị Tình, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Kỹ nghệ thực phẩm Việt Nam (Vifon) chia sẻ tại hội thảo.

“Muốn sản phẩm tốt được đưa ra thị trường thì việc truy vết nguồn gốc từ nguyên liệu đến thành phẩm hết sức quan trọng để sản phẩm phải đảm bảo sức khỏe người tiêu dùng. Do đó, mỗi công ty cần chủ động trong công tác xây dựng phương án truy vết nguồn gốc thực phẩm. Khi dự thảo được thống nhất thông qua, người tiêu dùng và cơ quan chức năng cũng dễ dàng hơn trong quản lý thực phẩm, nhất là khi hiện nay các sản phẩm giả, hàng kém chất lượng rất nhiều trên thị trường”, bà Nguyễn Thị Tình nói.

Nhiều đề xuất góp ý dự thảo

Ông Trần Anh Thuy, Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Rượu Phú Lễ cho biết, tại Điều 6, Chương 2 Dự thảo quy định về Vật mang tin (tem, mã QR, chip điện tử...) yêu cầu sử dụng vật mang tin hiện đại như chip điện tử, mã QR cá nhân hóa cho từng sản phẩm sẽ gây tốn kém cho cơ sở nhỏ. Do đó, ông Trần Anh Thuy đề xuất cho phép sử dụng vật mang tin đơn giản như mã QR chung cho từng lô sản xuất, thay vì từng chai. Cho phép in mã QR trên bao bì hoặc nhãn giấy, không bắt buộc vật liệu đặc biệt.

Bên cạnh đó, tại Dự thảo Khoản 3, Điều 7, Chương 2 yêu cầu tất cả nhà cung cấp nguyên liệu phải tham gia hệ thống truy xuất gây khó khăn, đặc biệt với nguồn nguyên liệu địa phương, hộ nông dân. Ông Thuy đề xuất miễn yêu cầu truy xuất với nhà cung cấp nhỏ lẻ, hộ gia đình, nếu có cam kết nguồn gốc rõ ràng. Cho phép doanh nghiệp tự ghi nhận thông tin nhà cung cấp thay vì yêu cầu họ tham gia hệ thống điện tử.

Đại diện các doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng tham dự hội thảo

Đại diện Công ty Cổ phần Rượu Phú Lễ cũng đề xuất quy định kiểm nghiệm định kỳ theo quý hoặc 6 tháng, thay vì từng lô, nếu quy trình sản xuất không thay đổi. Cho phép áp dụng kết quả kiểm nghiệm chung cho nhiều lô nhỏ, nếu cùng nguyên liệu và quy trình.

Tại hội thảo, ông Nguyễn Đại Ngọc, Phó Trưởng phòng Phòng Quản lý Tiêu chuẩn và Kiểm nghiệm (Sở An toàn thực phẩm TP. Hồ Chí Minh) đề xuất xem xét chia nhỏ kế hoạch thực hiện qua từng giai đoạn, xem xét các nhóm sản phẩm ưu tiên để áp dụng trước dựa trên đánh giá nguy cơ. Đề xuất làm rõ nội dung chi tiết tại Điều 5 thông tin liên quan đến Bản tự công bố sản phẩm/Bản công bố sản phẩm theo quy định của pháp luật.

Ông Nguyễn Đại Ngọc, Phó Trưởng phòng Phòng Quản lý Tiêu chuẩn và Kiểm nghiệm (Sở An toàn thực phẩm TP. Hồ Chí Minh).

Đồng thời, đại diện Sở An toàn thực phẩm TP. Hồ Chí Minh cũng kiến nghị, cần nghiên cứu xây dựng lại quy định tại Khoản 3, Điều 7 để chỉ cần nhà sản xuất khai thêm thông tin dữ liệu, không cần thiết nhà bán hàng khai tham gia cung cấp thông tin dữ liệu trên hệ thống truy xuất.

Kết thúc hội thảo, Cục trưởng Cục Công nghiệp Trần Việt Hòa đánh giá cao các ý kiến đóng góp, đề xuất của các đại biểu tham dự. Đồng thời, Cục trưởng cũng đề nghị các đơn vị, doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các ý kiến gửi về Tổ soạn thảo để hoàn thiện Dự thảo, đáp ứng tiến độ và chất lượng đã đề ra.

Hoàng Chiến