Thủ tướng Canada Mark Carney kêu gọi bầu cử sớm

Ông Mark Carney đưa ra lý do cần có một nhiệm kỳ vững chắc để đối phó với mối đe dọa từ Tổng thống Mỹ Donald Trump, người mà ông cáo buộc đang tìm cách "phá vỡ Canada để Mỹ có thể kiểm soát chúng ta".

Những tuyên bố mạnh mẽ này phản ánh sự xấu đi nghiêm trọng trong quan hệ giữa hai nước láng giềng lâu đời, vốn là đối tác thương mại quan trọng. Căng thẳng bùng phát sau khi ông Trump áp thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Canada và thậm chí đe dọa sáp nhập Canada làm bang thứ 51 của Mỹ.

Ông Mark Carney. Ảnh: World Economic Forum

Mặc dù cuộc tổng tuyển cử theo lịch trình dự kiến diễn ra vào ngày 20/10, nhưng Thủ tướng Carney đang tận dụng sự phục hồi đáng kinh ngạc của Đảng Tự do trên các cuộc thăm dò kể từ tháng 1, khi ông Trump bắt đầu đe dọa Canada và cựu Thủ tướng Justin Trudeau tuyên bố từ chức.

Sau khi nhậm chức ngày 14/3, Thủ tướng Carney ban đầu tỏ thái độ ôn hòa, nói rằng ông tôn trọng và có thể làm việc với ông Trump. Tuy nhiên, vào ngày Chủ nhật, ông đã có lập trường cứng rắn hơn nhiều.

"Chúng ta đang đối mặt với cuộc khủng hoảng lớn nhất trong đời mình do các hành động thương mại bất công và đe dọa chủ quyền của Tổng thống Trump", ông Carney phát biểu sau khi được Toàn quyền Canada phê duyệt giải tán Quốc hội và tổ chức bầu cử.

"Chúng ta phải xây dựng một nền kinh tế vững mạnh và một Canada an toàn hơn. Tổng thống Trump cho rằng Canada không phải là một quốc gia thực sự. Ông ấy muốn phá vỡ chúng ta để Mỹ có thể kiểm soát chúng ta. Chúng ta sẽ không để điều đó xảy ra".

Vào ngày 6/3, Tổng thống Trump hoãn áp thuế 25% đối với một số mặt hàng Canada trong 30 ngày, nhưng kể từ đó đã áp thuế lên thép và nhôm, đồng thời đe dọa tiếp tục đánh thuế lên các mặt hàng khác, bao gồm sữa và gỗ, vào ngày 2/4.

Thủ tướng Carney, một cựu Thống đốc Ngân hàng Trung ương hai nhiệm kỳ, không có kinh nghiệm chính trị hay tranh cử, nhưng đã giành được vị trí lãnh đạo Đảng Tự do hai tuần trước nhờ thuyết phục được các thành viên đảng rằng ông là người đủ khả năng đối đầu với ông Trump.

Bây giờ, ông chỉ có 5 tuần để thuyết phục cử tri. Vào ngày Chủ nhật, ông Carney đã công bố kế hoạch cắt giảm 1% thuế thu nhập cho nhóm thu nhập thấp nhất.

Theo các cuộc thăm dò mới nhất, Đảng Tự do, dù bị Đảng Bảo thủ bỏ xa hồi đầu năm, hiện đã vượt lên dẫn trước với cách biệt nhỏ.

"Trước đây, cuộc bầu cử này xoay quanh mong muốn thay đổi. Nhưng giờ đây, nó trở thành cuộc chiến về khả năng lãnh đạo", Darrell Bricker, CEO của Ipsos Public Affairs, nhận xét.

Cao Phong (theo CBS, Reuters, CNN)