Thủ tướng đề nghị ngành Xây dựng thực hiện '5 đảm bảo, 6 đột phá'

Dự Hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và triển khai nhiệm vụ năm 2026 của Bộ Xây dựng, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đánh giá toàn diện kết quả hoạt động của Bộ và ngành Xây dựng trong bối cảnh nhiều khó khăn, thách thức đan xen. Khái quát thành tựu đạt được bằng 32 chữ, Thủ tướng nhấn mạnh: “Thể chế hoàn thiện, quy hoạch đồng bộ, hạ tầng đột phá, chuyển đổi xanh - số, bộ máy tinh gọn, nội bộ đoàn kết, đô thị phát triển, nông thôn đổi mới”. Trên cơ sở đó, người đứng đầu Chính phủ đề nghị Bộ, ngành Xây dựng tập trung thực hiện “5 bảo đảm, 6 đột phá”, đồng thời lưu ý thêm 3 nhiệm vụ quan trọng nhằm phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại cho đất nước.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.

Hội nghị được tổ chức ngày 21/12 theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến tới 34 tỉnh, thành phố, với sự tham dự của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương. Báo cáo tại Hội nghị cho thấy, trong năm 2025, Bộ Xây dựng đã quán triệt và triển khai nghiêm phương châm điều hành của Chính phủ: “Kỷ cương, trách nhiệm; chủ động, kịp thời; tinh gọn, hiệu quả; tăng tốc, bứt phá”, chủ động và quyết liệt ngay từ những ngày đầu năm.

Bộ đã thực hiện khối lượng công việc rất lớn về xây dựng thể chế với 134 văn bản quy phạm pháp luật đã và sẽ hoàn thành trong năm 2025; liên tục xếp hạng nhất trong khối các bộ, ngành về chất lượng cung cấp dịch vụ công; tập trung triển khai các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm trên tất cả các lĩnh vực quản lý và đạt nhiều kết quả nổi bật.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá nhiệm kỳ 2021-2025 là giai đoạn có nhiều khó khăn, thách thức hơn thời cơ, thuận lợi. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng và bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; riêng năm 2025, Việt Nam nằm trong nhóm các quốc gia có mức tăng trưởng cao của khu vực và thế giới. Kết quả này là sự kết tinh của vai trò lãnh đạo của Đảng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận của người dân, doanh nghiệp và sự hợp tác của bạn bè quốc tế.

Trong thành tựu chung đó, Thủ tướng khẳng định có sự đóng góp rất tích cực của Bộ Xây dựng và ngành Xây dựng. Về hoàn thiện thể chế, Bộ đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội thông qua 4 luật, 2 nghị quyết, trong đó có các cơ chế, chính sách đặc thù cho dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội và TP HCM, phát triển nhà ở xã hội; đồng thời trình Chính phủ ban hành 15 nghị định và 1 nghị quyết.

Ngày 21/12, Bộ Xây dựng tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2026.

Về quy hoạch, lần đầu tiên Bộ Xây dựng tham mưu trình Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; tiếp tục rà soát, điều chỉnh các quy hoạch ngành, lĩnh vực và quy hoạch vùng, tỉnh theo hướng thống nhất, đồng bộ, liên thông.

Hạ tầng tiếp tục là điểm nhấn nổi bật với nhiều bước đột phá, từ hạ tầng giao thông, năng lượng, số, đến hạ tầng giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao và an sinh xã hội, tạo động lực tăng trưởng, làm thay đổi diện mạo đất nước, mở rộng không gian phát triển cả ở đô thị và nông thôn. Thủ tướng nhấn mạnh việc thông xe toàn tuyến cao tốc Bắc - Nam từ Cao Bằng đến Cà Mau, đưa tổng chiều dài cao tốc tuyến chính lên gần 3.200 km, cùng hơn 1.700 km đường ven biển; trong nhiệm kỳ 2021-2025 đã hoàn thành hơn 2.000 km cao tốc, gấp đôi kết quả của 20 năm trước đó.

Cùng với đó là việc đón các chuyến bay đầu tiên tại Sân bay Long Thành, nâng cấp các cảng hàng không lớn, khai thác các cảng biển trọng điểm; hình thành những công trình mang tầm vóc quốc gia như Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia, Trung tâm Dữ liệu quốc gia; hoàn thành các dự án năng lượng quan trọng và chuẩn bị triển khai các dự án đường sắt đô thị, đường sắt kết nối quốc tế, đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.

Trong vai trò cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải, Bộ Xây dựng đã tổ chức 22 phiên họp; riêng năm 2025, tổ chức thành công 3 đợt khởi công, khánh thành, thông xe kỹ thuật cho 564 công trình, dự án lớn với tổng vốn đầu tư hơn 5,1 triệu tỷ đồng. Lĩnh vực nhà ở xã hội đạt kết quả nổi bật với hơn 102 nghìn căn hoàn thành trong năm 2025, tạo nền tảng để hoàn thành mục tiêu 1 triệu căn sớm hơn 2 năm so với kế hoạch.

Thủ tướng cũng ghi nhận những kết quả tích cực trong chuyển đổi “xanh - số”, khi Bộ Xây dựng liên tục dẫn đầu về chất lượng cung cấp dịch vụ công, thúc đẩy chuyển đổi số trong giao thông, phát triển đô thị thông minh, nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ cho các dự án lớn. Việc sắp xếp tổ chức bộ máy được thực hiện quyết liệt, tinh gọn từ 42 xuống còn 22 đầu mối; phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, cắt giảm, đơn giản hóa khoảng 45% thủ tục hành chính.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Thủ tướng thẳng thắn chỉ rõ những tồn tại, hạn chế, như quy hoạch và phát triển hạ tầng chưa theo kịp yêu cầu dài hạn; giải ngân đầu tư công và giải phóng mặt bằng ở một số dự án còn chậm; thị trường bất động sản tiềm ẩn rủi ro; phát triển đô thị thông minh, nông thôn xanh, sạch, đẹp cần tiếp tục nỗ lực hơn.

Nhấn mạnh năm 2026 là năm đầu triển khai Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2026-2030 với yêu cầu tăng trưởng cao, Thủ tướng đề nghị Bộ, ngành Xây dựng tập trung thực hiện “5 bảo đảm” gồm thể chế thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản trị thông minh, cách làm thông dụng, hợp tác thông hiểu.

Và “6 đột phá” được Thủ tướng xác định gồm: Thứ nhất, đột phá trong tư duy và tầm nhìn, với tinh thần “nguồn lực bắt nguồn từ tư duy và tầm nhìn”.

Thứ hai, đột phá trong huy động, tập trung nguồn lực, đề xuất cơ chế, chính sách để tiếp tục triển khai xây dựng hạ tầng chiến lược và hoàn thành các dự án, công trình trọng điểm quốc gia, nhất là các dự án giao thông vận tải trọng điểm như dự án đường sắt tốc độ Bắc - Nam; xây dựng trường nội trú tại các xã biên giới, nhà cho người dân chịu ảnh hưởng bởi thiên tai...

Thứ ba, đột phá trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức; xây dựng, kết nối và khai thác dữ liệu ngành xây dựng để phát triển trí tuệ nhân tạo.

Thứ tư, đột phá trong phát triển nhà ở xã hội, bảo đảm sớm hoàn thành 1 triệu căn nhà ở xã hội trong năm 2028, vượt 2 năm so với kế hoạch.

Thứ năm, đột phá phát triển các phương thức giao thông; quy hoạch với tầm nhìn trăm năm, tinh thần là “tiến xa ra biển lớn, đi sâu vào lòng đất và bay cao lên vũ trụ”; từ đó giảm chi phí logistics, chi phí đầu vào, tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm, hàng hóa.

Thứ sáu, đột phá trong khắc phục những tồn tại, hạn chế, nhất là việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công các công trình trọng điểm. Có cơ chế khuyến khích để huy động nguồn lực, đẩy mạnh hợp tác công tư, mạnh dạn áp dụng các hình thức thí điểm, chỉ định thầu với các nhà thầu có năng lực, uy tín, kinh nghiệm, nhưng phải công khai, minh bạch, không tham nhũng, tiêu cực. Tăng cường quản lý nhà nước về hoạt động đầu tư xây dựng, bảo đảm chất lượng, tiến độ, an toàn, hiệu quả và phòng, chống thất thoát, lãng phí.

Cùng với đó, Thủ tướng lưu ý 3 nhiệm vụ trọng tâm: rà soát, hoàn thiện tiêu chuẩn, công nghệ đường sắt tốc độ cao để lựa chọn phương thức đầu tư; khẩn trương thành lập Trung tâm Giao dịch Bất động sản và Quyền sử dụng đất do Nhà nước quản lý; tăng cường giám sát, kiểm toán ngay từ đầu các dự án, phòng ngừa thất thoát, lãng phí, tiêu cực.

Khẳng định phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại là nhiệm vụ chiến lược, vừa cấp bách vừa lâu dài, Thủ tướng nhấn mạnh hạ tầng phải đi trước một bước, tư duy, tầm nhìn và quy hoạch phải mở đường cho phát triển. Với khí thế mới, động lực mới, chuẩn bị bước vào kỷ nguyên phát triển mới, người đứng đầu Chính phủ bày tỏ tin tưởng ngành Xây dựng sẽ tiếp tục đạt những thành tựu cao hơn trong năm 2026 và các năm tiếp theo.

Đình Khương