Thủ tướng: 'Giải phóng mặt bằng tốt, chuẩn bị dự án tốt thì triển khai sẽ tốt'
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các địa phương đặc biệt quan tâm đến công tác tái định cư, hỗ trợ ổn định sản xuất để người dân có nơi ở mới, có công việc mới, sinh kế mới ít nhất bằng và tốt hơn nơi cũ.
Sáng 9/7, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt, chủ trì Hội nghị trực tuyến Phiên họp thứ 3 của Ban Chỉ đạo.
Phát biểu khai mạc phiên họp, Thủ tướng cho biết, Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã xác định: Quan tâm đúng mức phát triển giao thông đường sắt, triển khai xây dựng một số đoạn đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Kết nối đồng bộ hệ thống giao thông với các khu kinh tế, khu công nghiệp, cảng hàng không, cảng biển. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng các tuyến đường sắt đô thị tại Hà Nội và TPHCM, giải quyết các điểm nghẽn về hạ tầng giao thông.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp thứ ba của Ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt. Ảnh: VGP
Kết luận số 49-KL/TW của Bộ Chính trị về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã xác định mục tiêu phát triển giao thông vận tải đường sắt hiện đại, đồng bộ nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững, đáp ứng mục tiêu đến năm 2045 Việt Nam là nước phát triển có thu nhập cao. Vận tải đường sắt đóng vai trò chủ đạo trên hành lang kinh tế Bắc-Nam, các hành lang vận tải chính Đông - Tây và vận tải hành khách tại các đô thị lớn.
Thời gian qua, Quốc hội đã ban hành các Nghị quyết: Nghị quyết số 172/2024/QH15 về chủ trương đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc-Nam; Nghị quyết số 187/2025/QH15 về chủ trương đầu tư Dự án tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và Nghị quyết số 188/2025/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP HCM.
Đặc biệt tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội 15 đã thông qua Luật Đường sắt (sửa đổi) với nhiều cơ chế, chính sách vượt trội để huy động tối đa nguồn lực phát triển đường sắt trong giai đoạn tới.
Theo Thủ tướng, với đặc thù các công trình, dự án đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đường sắt mới có quy mô, tổng mức đầu tư rất lớn, yêu cầu cao về kỹ thuật, đặc biệt đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam lần đầu tiên triển khai tại Việt Nam.

Quang cảnh hội nghị. Ảnh: VGP
Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 609/QĐ-TTg ngày 15/3/2025 thành lập Ban Chỉ đạo các công trình, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt và Quyết định số 24/QĐ-BCĐĐSQG ngày 17/3/2025 ban hành quy chế tổ chức và hoạt động của Ban chỉ đạo để tổ chức triển khai các dự án đường sắt.
Tại Phiên họp lần thứ hai, Thủ tướng Chính phủ - Trưởng Ban Chỉ đạo đã có Kết luận (tại Thông báo số 213/TB-VPCP ngày 4/5/2025), trong đó chỉ ra 3 nhiệm vụ trọng tâm, giao 48 nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành và địa phương để tập trung thực hiện, đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án. Các bộ, ngành, địa phương và các thành viên Ban chỉ đạo đã hết sức trách nhiệm tổ chức triển khai các nhiệm vụ được giao. Thủ tướng đề nghị Bộ Xây dựng có báo cáo kiểm điểm từng nhiệm vụ giao.
Nhận định nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo thời gian tới là hết sức nặng nề, quan trọng, cấp bách, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị các thành viên Ban chỉ đạo tiếp tục phát huy tinh thần trách nhiệm cao, việc giao nhiệm vụ phải bảo đảm 6 rõ: “rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền”; “nhìn xa trông rộng, nghĩ sâu làm lớn”.
Về công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư, Thủ tướng lưu ý các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương triển khai công tác giải phóng mặt bằng, di dời hạ tầng kỹ thuật; trong đó đặc biệt quan tâm đến công tác tái định cư, hỗ trợ ổn định sản xuất để người dân có nơi ở mới, có công việc mới, sinh kế mới ít nhất bằng và tốt hơn nơi cũ.
“Công tác giải phóng mặt bằng tốt, chuẩn bị dự án tốt thì triển khai sẽ tốt, còn giải phóng mặt bằng ách tắc, tái định cư trục trặc thì công việc sẽ ách tắc,” Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng lưu ý các bộ, ngành, địa phương đã được giao nhiệm vụ phải chủ động tổ chức triển khai, không trông chờ, ỷ lại; không vòng vo, sợ trách nhiệm; phải cụ thể hóa thành quyết định, văn bản pháp lý của các bộ, các ngành, không có chậm trễ, vì “Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ đã thống nhất, Quốc hội đã đồng tình, nhân dân thì mong đợi; chỉ bàn làm, không bàn lùi," làm đồng bộ, xuất phát từ lợi ích của Đảng, Nhà nước, nhân dân, chống tiêu cực, lãng phí, lợi ích nhóm.