Thủ tướng giao chỉ tiêu gần 70 nghìn căn nhà ở xã hội, TP.HCM hiện có bao nhiêu căn?
Thủ tướng Chính phủ vừa giao chỉ tiêu hoàn thành nhà ở xã hội trong giai đoạn 2025 - 2030 cho các tỉnh thành. Trong đó, số căn hộ mà TP.HCM phải hoàn thành đến năm 2030 là 69.700.
Xét về con số, theo Sở Xây dựng TP.HCM, từ năm 2021 đến nay, thành phố đã đưa vào sử dụng 5 dự án nhà ở xã hội với quy mô 2.377 căn, 1 dự án nhà lưu trú công nhân (hoàn thành một phần) với quy mô 368 căn.
Ngoài ra, thành phố đang thi công 4 dự án với quy mô 2.874 căn, gồm 3 dự án nhà ở xã hội và 1 dự án nhà lưu trú công nhân. Trong năm 2025, thành phố dự kiến có 4 dự án nhà ở xã hội hoàn thành với quy mô 2.874 căn và 8 dự án khởi công với quy mô 7.945 căn.
Trong số 8 dự án dự kiến khởi công trong năm nay, TP Thủ Đức có 2 dự án thuộc phường Phú Hữu và Trường Thạnh. Quận 12 cũng có 2 dự án tại phường Hiệp Thành và Tân Thới Nhất. Các dự án còn lại nằm trên địa bàn quận Bình Thạnh, Bình Tân và huyện Bình Chánh.

Chỉ tiêu gần 70.000 căn nhà ở xã hội là thách thức không nhỏ với TP.HCM.
Giai đoạn 2021 - 2025, thành phố dự kiến hoàn thành và đưa vào sử dụng 8 dự án nhà ở xã hội và 1 dự án nhà lưu trú công nhân với tổng 5.619 căn.
Bên cạnh đó, thành phố cũng đang xây dựng kế hoạch đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án nhà ở xã hội đối với 3 khu đất do Nhà nước trực tiếp quản lý với quy mô khoảng 3.000 căn.
Những con số trên cho thấy chỉ tiêu gần 70 nghìn căn nhà ở xã hội trong 5 năm tới là thách thức không nhỏ cho TP.HCM. Muốn hoàn thành chỉ tiêu, theo chuyên gia, điều cần làm ngay lúc này là giải quyết bài toán vốn, quỹ đất và thủ tục pháp lý.
Thực tế, những năm qua, để tháo gỡ vướng mắc và đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án nhà ở xã hội, TP.HCM cũng đã lập tổ công tác giải quyết thủ tục đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.
UBND TP.HCM cũng đẩy mạnh xúc tiến đầu tư, làm việc với 11 doanh nghiệp và Liên đoàn Lao động TP. HCM. Đến nay, các doanh nghiệp đã đăng ký đầu tư 40.000 căn hộ nhà ở xã hội.
Bên cạnh đó, TP. HCM cũng lên kế hoạch tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư triển khai dự án trên 3 khu đất nhà nước quản lý với quy mô 3.000 căn hộ.
Hàng loạt dự án nhà ở xã hội gặp vướng mắc cũng đang được TP.HCM tập trung tháo gỡ. Đơn cử như với 953 căn hộ tại khu dân cư Vĩnh Lộc B (huyện Bình Chánh), UBND TP.HCM giao Sở Xây dựng khẩn trương rà soát hồ sơ, Liên đoàn Lao động TP. HCM khẩn trương có văn bản thể hiện ý kiến liên quan trình tự, thủ tục giao cơ quan tiếp nhận quản lý tài sản, đơn vị vận hành, khai thác sau tiếp nhận…
Trong khi đó, đối với 8 khu đất dự kiến xây dựng nhà ở xã hội, UBND TP. HCM giao Sở Quy hoạch Kiến trúc rà soát, đánh giá có phù hợp quy hoạch không để xây dựng nhà ở xã hội cho thuê. Trường hợp không phù hợp thì nghiên cứu, đề xuất cần điều chỉnh nội dung gì để ưu tiên phát triển nhà ở xã hội; có văn bản gửi Sở Xây dựng.
Ngoài ra, HĐND TP.HCM đã ban hành nghị quyết số 9 về hỗ trợ lãi suất cho các dự án đầu tư, trong đó có chính sách hỗ trợ toàn bộ lãi suất vay cho dự án nhà ở xã hội. Thành phố tiếp tục đề xuất cơ chế hỗ trợ chủ đầu tư phù hợp với tình hình thực tế và khả năng ngân sách.
Đang có nhiều giải pháp được đưa ra, tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng vẫn cần thêm những liều thuốc đủ mạnh để đẩy nhanh tốc độ các dự án nhà ở xã hội.
Ông Lê Hữu Nghĩa, Tổng Giám đốc công ty Lê Thành, cho rằng quỹ đất và thủ tục pháp lý là yếu tố then chốt. Ông Nghĩa đề xuất cần phải cải tiến quy trình, làm sao cho thủ tục nhanh chóng và thuận lợi nhất, một dự án nhà ở xã hội có thể hoàn thành trong vòng không quá 15 tháng sẽ là chìa khóa để tăng tốc làm nhà ở xã hội.
Đồng quan điểm, TS. Trần Xuân Lượng, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, đề xuất 4 nhóm giải pháp. Thứ nhất, cần có quỹ đất sạch bố trí cho nhà đầu tư. Thứ hai, giảm các thủ tục hành chính đối với dự án nhà ở xã hội; ưu tiên về pháp lý, thủ tục thẩm tra, thẩm định. Thứ ba, tháo gỡ các vấn đề về nguồn vốn, ngoài nguồn vốn từ bán nhà ở hình thành trong tương lai, huy động vốn từ các tổ chức nước ngoài, từ lượng kiều hối… Thứ tư, giảm lãi suất ưu đãi xuống thấp hơn.
Trong khi đó, theo KTS. Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, Luật Nhà ở sửa đổi lần này cần theo hướng Nhà nước giữ vai trò dẫn dắt, tạo điều kiện thuận lợi, ưu đãi về quỹ đất đai. Các chính sách về quỹ đất phải đủ mạnh để phát triển nhà ở xã hội.