Thủ tướng Hungary thăm Nga, phương Tây dậy sóng

Ngày 5-7, Thủ tướng Hungary - ông Viktor Orban cho biết trên X (trước đây là Twitter) rằng ông đã đến Moscow (thủ đô Nga) để hội đàm với Tổng thống Vladimir Putin, theo hãng tin Reuters.

"Sứ mệnh hòa bình vẫn tiếp diễn. Điểm dừng tiếp theo là Moscow" - ông Orban viết.

Theo đài RT, mục đích chuyến thăm của Thủ tướng Orban là nhằm cùng ông Putin thảo luận cách thiết lập thỏa thuận ngừng bắn và bắt đầu tiến trình đàm phán hòa bình để giải quyết xung đột Ukraine.

Trước khi sang Nga, đầu tuần này, ông Orban cũng đã sang Ukraine gặp Tổng thống Volodymyr Zelensky thảo luận điều này.

Thủ tướng Hungary Viktor Orban (trái) và Tổng thống Vladimir Putin. Ảnh: REUTERS

Ông Orban đến Nga khi Hungary vừa chính thức đảm nhận nhiệm kỳ Chủ tịch luân phiên Liên minh châu Âu (EU) hồi 1-7 vừa qua.

Đây cũng là cuộc gặp đầu tiên của một nhà lãnh đạo EU với ông Putin tại Moscow kể từ tháng 4-2022, hai tháng sau khi Moscow phát động chiến dịch quân sự đặc biệt đối với Ukraine.

Chuyến thăm Nga của ông Orban khiến Ukraine và nhiều lãnh đạo phương Tây lên án mạnh.

Ukraine đã bày tỏ sự phẫn nộ đối với chuyến thăm của ông Orban tới Nga. Ukraine phàn nàn rằng mình đã không được thông báo trước về chuyến thăm này dù thủ tướng Hungary đã thăm và hội đàm trực tiếp với giới chức Kiev trước đó.

Bộ Ngoại giao Ukraine nói rằng quyết định của ông Orban tới Moscow là “do phía Hungary thực hiện mà không có sự tham vấn hoặc phối hợp với Ukraine”. Kiev nhấn mạnh rằng mình phản đối bất kỳ cuộc đàm phán nào liên quan đến chiến sự Nga-Ukraine mà không có sự tham gia trực tiếp của Ukraine.

"Chúng tôi nhắc nhở quý vị rằng đối với đất nước của chúng tôi, nguyên tắc 'không có thỏa thuận nào về Ukraine nếu không có mặt Ukraine tham dự' vẫn không thể lay chuyển. Chúng tôi kêu gọi tất cả các quốc gia tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc này" - Bộ Ngoại giao Ukraine tuyên bố.

Thủ tướng Estonia - bà Kaja Kallas đã cáo buộc thủ tướng Hungary “gieo rắc sự nhầm lẫn” và lợi dụng chức vụ chủ tịch luân phiên của EU để thực hiện chuyến đi trên.

Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel cũng đã lên án chuyến đi của ông Orban, cho rằng Hungary “không có nhiệm vụ hợp tác với Nga thay mặt cho EU”, và nhấn mạnh rằng “không cuộc thảo luận nào về Ukraine có thể diễn ra mà không có Ukraine tham gia".

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nói rằng chỉ có sự đoàn kết và quyết tâm trong 27 quốc gia EU mới mở đường cho một nền hòa bình công bằng và lâu dài ở Ukraine.

Lên tiếng trước các chỉ trích trên, ông Orban khẳng định rằng ông không cần phải được ủy quyền mới bắt đầu tìm kiếm hòa bình, và chỉ ra rằng Hungary có ảnh hưởng chính trị tương đối hạn chế và không chính thức tổ chức các cuộc đàm phán.

Ông Orban giải thích rằng ông hy vọng sẽ thuyết phục được Moscow và Kiev về sự cần thiết phải hợp tác cùng nhau để đạt được thỏa thuận ngừng bắn và khởi động các cuộc đàm phán hòa bình.

Theo thủ tướng Hungary, mặc dù còn cần thêm nhiều bước để chấm dứt chiến tranh và lập trường của Moscow và Kiev vẫn còn quá khác biệt, nhưng chuyến đi của ông là bước đầu tiên để khôi phục đối thoại.

Ngoại trưởng Hungary - ông Peter Szijjarto cũng lên tiếng rằng: "Hungary là một quốc gia độc lập nên tôi không nghĩ chúng ta nên chú ý đến những lời chỉ trích như vậy. Thời gian đã chứng minh rằng nếu không đối thoại, không duy trì các kênh liên lạc thì sẽ không có giải pháp cho cuộc chiến này".

Phần mình, Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg cho biết đã được ông Orban thông báo trước về chuyến thăm Nga.

Ông Stoltenberg cho biết ông Orban đang công du với tư cách là thủ tướng Hungary và sẽ không đại diện cho NATO.

DƯƠNG KHANG