Thủ tướng: Không để học sinh thiếu trường, thiếu lớp, thiếu giáo viên
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh ngành giáo dục không để xảy ra tình trạng học sinh thiếu trường, thiếu lớp, thiếu giáo viên.
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị tổng kết và triển khai phương hướng nhiệm vụ năm học 2025-2026, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao những kết quả ngành giáo dục đã đạt được trong năm qua dù bối cảnh tình hình gặp nhiều khó khăn.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo tại hội nghị. Ảnh: Bộ GD&ĐT
Thành tựu gói gọn trong 36 chữ
Thành tựu của ngành GD&ĐT được Thủ tướng Phạm Minh Chính gói gọn trong 36 chữ. Cụ thể: Thể chế hoàn thiện, bộ máy tinh gọn, chất lượng nâng cao, kỳ thi chuyên nghiệp, giáo viên nâng tầm, hội nhập mở rộng, cơ sở khang trang; khoa học phát triển, tài năng nở sớm.
Đi vào cụ thể từng lĩnh vực, Thủ tướng Phạm Minh Chính chia sẻ, trong năm qua chúng ta đã thông qua Luật Nhà giáo, Nghị quyết phổ cập giáo dục mầm non, miễn học phí cho học sinh công lập và hỗ trợ học phí cho học sinh dân lập. Bên cạnh đó, chúng ta cũng đang lấy ý kiến sửa đổi Luật Giáo dục, Luật Giáo dục Đại học, Luật Giáo dục nghề nghiệp để trình quốc hội khóa tới.
Nét nổi bật trong năm học qua, bộ máy được tinh gọn, thực hiện chính quyền 2 cấp, kết thúc vai trò của cấp huyện. Chất lượng giáo dục nâng cao qua đổi mới đánh giá học sinh, tăng hậu kiểm, giảm tiền kiểm. Các kỳ thi được tổ chức chuyên nghiệp hơn so với năm trước. Tỉ lệ giáo viên đạt chuẩn tăng ở tất cả các cấp học. Việt Nam mở rộng hợp tác giáo dục với hơn 100 quốc gia. Ngành giáo dục đầu tư cơ sở vật chất, nâng cao chất lượng và đạt được những thành tựu nổi bật như tất cả kỳ thi học sinh Việt Nam tham gia đều đạt giải.
Quang cảnh hội nghị tổng kết năm học 2024-2025 và triển khai nhiệm vụ năm học 2025-2026.
8 vấn đề bất cập
Tuy nhiên, Thủ tướng Chính phủ nhìn nhận ngành giáo dục trong năm học 2024-2025 còn gặp nhiều hạn chế, bất cập.
“Vấn đề này tôi lưu ý trong 8 nội dung, gói gọn trong 32 chữ. Cụ thể: Chương trình bất cập, quy mô manh mún, ngành nghề không cân, đạo đức chưa cao, kỹ năng thiếu hụt, giáo viên chưa đủ, mạng lưới chưa thông, kinh phí thụ động” - Thủ tướng Phạm Minh Chính nói.
Trong đó Thủ tướng nhấn mạnh việc triển chương trình giáo dục phổ thông 2018 còn nhiều bất cập. Thủ tướng lưu ý trong chương trình này phải chống tiêu cực tham nhũng đặc biệt là việc in sách và bán sách giáo khoa.
Về giáo dục nghề nghiệp, Thủ tướng đánh giá còn quá manh mún, lạc hậu, thiếu kỹ năng nghề. Ngành nghề hiện nay đào tạo chưa cân xứng, quá tập trung vào kinh tế dẫn đến dư thừa đội ngũ trong khi các lĩnh vực khoa học cơ bản lại thiếu.
“Đặc biệt vấn đề bạo lực học đường và ma túy học đường đang rất đáng báo động. Chúng ta phải chống tình trạng trên nhất là ma túy học đường sẽ giết cả một thế hệ” - Thủ tướng chia sẻ.
Bên cạnh đó, theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, tình trạng thiếu giáo viên vẫn xảy ra. Qua thống kê của Bộ GD&ĐT, trước năm học mới, ngành giáo dục thiếu khoảng 102.000 giáo viên, trong khi đó vẫn chưa tuyển đủ biên chế được giao. Mặt khác, mạng lưới trường lớp còn bất cập, chưa thông, quy hoạch giáo dục đại học còn chậm. Nhiều trường đại học còn thụ động chờ ngân sách nhà nước.
Lấy học sinh, sinh viên làm trung tâm
Cô trò trong ngày tựu trường chuẩn bị năm học mới. Ảnh: NGUYỆT NHI
Từ thực tế trên, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị ngành GD&ĐT phải quán triệt mục tiêu lấy học sinh, sinh viên là trung tâm, là chủ thể; thầy cô giáo là động lực, nhà trường là bệ đỡ, gia đình là điểm tựa và xã hội là nền tảng.
Trước thềm năm học mới, Thủ tướng lưu ý ngành giáo dục đào tạo phải tập trung vào những vấn đề quan trọng sau.
Thứ nhất, chúng ta tập trung chuyển đổi trạng thái coi ngành GD&ĐT là của riêng của ngành thành nhiệm vụ chung, quan trọng của cả hệ thống chính trị, của toàn dân, của toàn xã hội; chuyển trạng thái giáo dục từ trang bị kiến thức sang phát triển năng lực toàn diện của người học.
Thứ hai, mọi tư duy phương pháp, cách tiếp cận, giải quyết vấn đề GD&ĐT phải tiếp tục đổi mới, mạnh mẽ hơn nữa theo hướng mọi công dân tiếp cận bình đẳng với GD&ĐT nhất là người yếu thế, người vùng sâu vùng xa. Vấn đề này cần phải hành động quyết liệt.
Thứ ba, học phải đi đôi với hành, học được làm được, học thật thi thật hiệu quả thật.
Thứ tư, thầy cô phải truyền cảm hứng cho học sinh, sinh viên.
Thứ năm, xây dựng cơ chế huy động nghệ sĩ tham gia hoạt động giáo dục trong nhà trường.
Tại hội nghị, một nhiệm vụ quan trọng được Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh không được để học sinh thiếu trường, thiếu lớp, thiếu giáo viên, thiếu ăn thiếu mặc. Thủ tướng chỉ đạo nơi nào có học sinh phải có giáo viên. Tuy nhiên, vấn đề này phải được thực hiện một cách hợp lý.
Bên cạnh đó, giáo dục đại học phải chú ý đào tạo các ngành mới nổi như trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, đường sắt cao tốc.
Ngoài ra, ngành giáo dục phải tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đẩy mạnh xã hội học tập, học tập suốt đời, hợp tác và hội nhập quốc tế.
Để thực hiện vấn đề trên, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo Bộ Tài chính phải đảm bảo tài chính, lấy đầu tư công dẫn dắt. Bộ Nội vụ phối hợp các đơn vị liên quan khẩn trương kiểm tra tuyển dụng giáo viên, không để thiếu giáo viên.
Bộ Xây dựng kiểm tra quy hoạch quỹ đất xây dựng trường lớp. Công tác quy hoạch, thiết kế trường lớp phải phù hợp với văn hóa, điều kiện, đất đai.
Bộ Văn hóa thể thao tăng cường tuyên truyền, nhất là xây dựng văn hóa bản sắc dân tộc.
Ngoài ra, UBND các tỉnh/thành phải phối hợp với Bộ GD&ĐT, chỉ đạo Sở GD&ĐT tăng cường quản lý nhà nước về giáo dục trên địa bàn.
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn
"Trước thềm năm học mới 2025-2026, ngành GD&ĐT sẽ tập trung phát huy "36 chữ vàng", lưu tâm "32 chữ bạc", phát huy 9 nhóm, lưu ý 8 phần, khắc phục 3 thiếu, thực hiện đột phá chuyển trạng thái, làm tốt các nhiệm vụ được giao".
