Thủ tướng mong doanh nghiệp, hiệp hội tiếp tục đồng hành cùng Việt Nam

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Phiên cấp cao Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam thường niên (VBF) ngày 21/2. (Nguồn: TTXVN)

Phát biểu tại Diễn đàn, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao những ý kiến tâm huyết, "trách nhiệm với Việt Nam, yêu Việt Nam và hiểu Việt Nam", đánh giá khách quan, sát thực tế về những thành tựu, khó khăn, vướng mắc của Việt Nam.

Điểm lại những thành tựu của công cuộc Đổi mới, Thủ tướng cho biết, Việt Nam đang tập trung xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa dựa trên 3 trụ cột chính là xóa quan liêu bao cấp - thực hiện kinh tế nhiều thành phần - hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng.

"Sau 35 năm Đổi mới, Việt Nam đã đạt được những thành tựu quan trọng, có ý nghĩa lịch sử, đất nước chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế, uy tín quốc tế như ngày nay", Thủ tướng khẳng định.

Bốn bài học lớn

Khái quát về quá trình phòng chống dịch và phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam năm 2021, Thủ tướng cho biết, tăng trưởng GDP quý IV đã hồi phục, đưa GDP cả năm tăng 2,58%, kinh tế vĩ mô tiếp tục duy trì ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm… Cùng với đó, Việt Nam bảo đảm an sinh xã hội cho hàng chục triệu người; bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững ổn định chính trị, an ninh, trật tự, an toàn xã hội…

Dù Việt Nam còn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như kinh tế vĩ mô ổn định chưa vững chắc, lạm phát còn nhiều sức ép… Tuy nhiên, Việt Nam đã rút ra được nhiều kinh nghiệm quý báu, bài học lớn từ bối cảnh khó khăn năm 2021.

Thứ nhất, tình hình càng khó khăn, phức tạp, càng phải giữ vững bản lĩnh, đoàn kết, thống nhất, bình tĩnh, kiên trì, sáng suốt lựa chọn con đường, giải pháp phù hợp, tổ chức thực hiện hiệu quả.

Thứ hai, phải xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn, không để đứt gãy các chuỗi cung ứng, phối hợp hài hòa, hợp lý, hiệu quả chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa và các chính sách khác.

Thứ ba, với các vấn đề như dịch bệnh, thiên tai, biến đổi khí hậu, cạn kiệt tài nguyên... là những vấn đề toàn cầu nên cần phải có cách tiếp cận toàn cầu. Muốn vậy, cần kêu gọi đoàn kết quốc tế, đề cao chủ nghĩa đa phương.

"Nếu không có sự giúp đỡ của cộng đồng quốc tế, sự hỗ trợ của cộng đồng doanh nghiệp, chúng tôi sẽ không có đủ vaccine để tiêm cho người dân như hiện nay", Thủ tướng khẳng định.

Thứ tư, các vấn đề hiện nay cũng tác động đến mọi người dân nên cần cách tiếp cận toàn dân, phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc, lấy người dân làm trung tâm, là chủ thể, mục tiêu và động lực phát triển.

"Trên thực tế trong năm 2021 và trong suốt quá trình xây dựng và phát triển đất nước đã cho thấy vai trò của nhân dân rất quan trọng. Chúng tôi cũng xác định rất rõ lấy người dân và doanh nghiệp làm chủ thể, lấy con người là mục tiêu, động lực phát triển", Thủ tướng khẳng định.

Theo Thủ tướng năm 2022, thế giới và Việt Nam phải hồi phục nền kinh tế trong bối cảnh điều kiện bình thường mới. Diễn biến dịch bệnh đang hết sức phức tạp, khó lường, cạnh tranh chiến lược gay gắt trên toàn cầu và trong khu vực, biến đổi khí hậu, thời tiết có nhiều yếu tố bất ổn, khó lường chưa thể dự báo hết.

Việt Nam đã triển khai chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội cùng với chương trình tổng thể phòng chống dịch Covid-19 dựa trên kinh nghiệm đã được đúc kết về phòng chống dịch gồm 3 trụ cột: cách ly, xét nghiệm, điều trị; công thức 5K+vaccine+thuốc+công nghệ+đề cao ý thức người dân; và các biện pháp khác, tăng cường năng lực y tế.

Thủ tướng nhấn mạnh mong muốn các doanh nghiệp, hiệp hội tiếp tục đồng hành, hỗ trợ Việt Nam trong quá trình phục hồi nhanh, phát triển bền vững trên tinh thần đồng cam cộng khổ, lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ.

Thủ tướng giao các Bộ, ngành, cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu, phản hồi và xử lý các ý kiến, kiến nghị xác đáng của cộng đồng nhà đầu tư tại VBF lần này, tháo gỡ các rào cản về thể chế, quy định pháp luật để hỗ trợ tốt hơn cho cộng đồng doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế, qua đó thúc đẩy phát triển và phục hồi chuỗi sản xuất.

Toàn cảnh Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam thường niên (VBF) 2021. (Nguồn: VBF)

Doanh nghiệp "hiến kế" thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

Đại diện cho tiếng nói của cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Phạm Tấn Công dẫn khảo sát do đơn vị này thực hiện năm 2021 cho thấy, có tới 93,9% doanh nghiệp chịu tác động tiêu cực bởi dịch Covid-19.

Số liệu từ Tổng cục Thống kê cũng cho thấy do tác động tiêu cực của dịch Covid-19 cùng với các đợt phong tỏa nghiêm ngặt, giãn cách kéo dài, tổng số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường trong năm 2021 chỉ đạt gần 160 nghìn doanh nghiệp, giảm 10,7%; và có tới 119,8 nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, tăng 17,8% so với năm 2020.

Năm 2022 được dự đoán tiếp tục là một năm đầy thách thức đối với nền kinh tế Việt Nam, cộng đồng doanh nghiệp trong nước ủng hộ và thống nhất cao các trọng tâm điều hành chính sách của Chính phủ.

Để góp phần hiện thực hóa mục tiêu và triển khai hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp mà Chính phủ đã đặt ra, cộng đồng doanh nghiệp trong nước đề xuất một số kiến nghị: Chính phủ và các bộ, ngành địa phương cần tiếp tục tạo thuận lợi cho việc tiếp cận thông tin chính sách, quy định hỗ trợ doanh nghiệp; hỗ trợ để đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin với các thủ tục hành chính, tiến tới giải quyết hoàn toàn thủ tục hành chính trên môi trường mạng; tiếp tục thúc đẩy phát triển thị trường nội địa, thị trường nội ngành; môi trường kinh doanh cần tiếp tục được cải thiện với trọng tâm là cải cách về thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, cắt giảm chi phí cho doanh nghiệp... qua đó, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Đánh giá những kết quả tích cực đã đạt được của nền kinh tế Việt Nam trong năm qua, song theo bà Amy Luinstra, Quyền Giám đốc Quốc gia cấp cao Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) cho rằng, Việt Nam bước vào năm 2022 với không ít thách thức, như tốc độ tăng trưởng giảm, năng suất bị ảnh hưởng, sự đứt gãy của chuỗi giá trị cung ứng, biến đổi khí hậu, sự gia tăng của các khoản vay có nguy cơ ảnh hưởng đến mô hình tăng trưởng quốc gia. Điều này đòi hỏi Việt Nam phải có những thay đổi chiến lược để có nền tảng tốt hơn.

Bà Amy Luinstra cho rằng, các doanh nghiệp cũng cần thảo luận để làm sao nâng quy mô FDI, liên kết, tham gia giữa các doanh nghiệp FDI và trong nước để gia tăng chuỗi cung ứng. Các trụ cột là đổi mới, tăng cường số hóa, nâng cao kỹ năng của lực lượng lao động, thu hẹp khoảng cách của lực lượng lao động, thay đổi để hướng tới tăng trưởng xanh, bền vững.

Theo Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) Alain Cany, lãnh đạo các doanh nghiệp đã đưa ra những tín hiệu lạc quan và tự tin đối với môi trường thương mại và đầu tư “bình thường mới” của Việt Nam, thể hiện qua Chỉ số Môi trường Kinh doanh của EuroCham (BCI), một phong vũ biểu hàng quý của các lãnh đạo doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam đã tăng 42 điểm lên 61 điểm vào tháng 1/2022.

Giờ đây, khi virus Covid-19 đã được dần kiểm soát, với EVFTA đã có hiệu lực và EVIPA sẽ sớm được thực hiện, Việt Nam có cơ hội thu hút một làn sóng FDI mới từ các nhà đầu tư châu Âu đang tìm kiếm một môi trường đầu tư đầy tiềm năng, an toàn và cạnh tranh.

Đại diện EuroCham cũng chỉ ra 5 thách thức chính mà Việt Nam cần giải quyết để khôi phục và phát triển chuỗi cung ứng trong Trạng thái bình thường mới: Vấn đề 1: Điện và Năng lượng cho tương lai của Việt Nam hậu COP 26: Điện và Năng lượng cho tương lai của Việt Nam hậu COP 26; Chăm sóc y tế; Kỹ thuật số; Quy định nhập cảnh cho Người nước ngoài và Du lịch.

Bên cạnh EVFTA, EuroCham cũng tập hợp các khuyến nghị từ 18 tiểu ban ngành nghề thành 5 chủ đề chính: Môi trường kinh doanh/Thương mại và Kinh tế; Phát triển bền vững; Lựa chọn của người tiêu dùng; Sức khỏe - Sắc đẹp; Giải quyết tranh chấp.

"Chúng tôi hy vọng rằng những nhận xét và khuyến nghị này sẽ giúp Việt Nam trở thành một môi trường cởi mở hơn, hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư quốc tế và sẽ thúc đẩy quá trình khôi phục và phát triển chuỗi cung ứng của đất nước trong bối cảnh bình thường mới", Báo cáo của EuroCham nhấn mạnh.

Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam thường niên (VBF) do Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam (WB), Giám đốc khu vực IFC và Chủ tịch VBF đồng chủ trì. Phiên cấp cao có sự tham gia của lãnh đạo các bộ, ngành, đại diện cơ quan ngoại giao, đại sứ quán và các hiệp hội doanh nghiệp trong nước và nước ngoài.

Với chủ đề “Phục hồi kinh tế và Phát triển chuỗi cung ứng trong bối cảnh bình thường mới”, Diễn đàn là cơ hội để cộng đồng doanh nghiệp đóng góp ý kiến, đề xuất những giải pháp nhằm triển khai Nghị quyết số 11/NQ-CP của Chính phủ về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; đồng thời, xác định trách nhiệm của các cơ quan quản lý Nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp trong việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thúc đẩy phát triển khu vực kinh tế tư nhân và đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững của Việt Nam; thể hiện sự đồng hành của Chính phủ cùng cộng đồng doanh nghiệp vượt qua khó khăn, ổn định và phục hồi sản xuất kinh doanh.

Phan Mích