Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dự Phiên khai mạc HNCC ASEAN lần thứ 35 và các hội nghị liên quan

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các Trưởng đoàn tại phiên khai mạc hội nghị. Ảnh: THỐNG NHẤT (TTXVN)

Sáng 3-11, tại Thủ đô Băng-cốc (Thái-lan), Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã cùng các nhà lãnh đạo ASEAN và các Ðối tác tham dự Phiên khai mạc Hội nghị cấp cao (HNCC) ASEAN lần thứ 35.

Trong diễn văn khai mạc, Thủ tướng Thái-lan Pray-út Chan-ô-cha điểm lại những thành tựu ASEAN đạt được trong năm nay với chủ đề “Thúc đẩy quan hệ đối tác vì sự bền vững”, góp phần hiện thực hóa Cộng đồng ASEAN hướng tới người dân. Thủ tướng nước chủ nhà cũng nêu ra những vấn đề ASEAN và thế giới phải đối mặt với những thách thức và bất ổn gia tăng; cho rằng, đi đôi với thúc đẩy tăng trưởng, ASEAN cần giải quyết bài toán phát triển nguồn nhân lực và giữ gìn môi trường, chống rác thải đại dương, ô nhiễm không khí, đánh bắt cá trái phép, thúc đẩy bản sắc ASEAN, liên kết, kết nối với bên ngoài. Cùng với đó là tạo ra một môi trường thuận lợi cho hòa bình và ổn định lâu dài, cùng với việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế năng động và phát triển bền vững. Thủ tướng Thái-lan đề nghị các bên tiếp tục nỗ lực để kết thúc các cuộc đàm phán về Ðối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) trong năm nay để kích thích tăng trưởng kinh tế cũng như thương mại và đầu tư.

Sáng 3-11, tại Băng-cốc (Thái-lan), Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã cùng các nhà lãnh đạo ASEAN và Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường dự HNCC ASEAN - Trung Quốc lần thứ 22. Tại hội nghị, các nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc với hòa bình, an ninh, ổn định và thịnh vượng khu vực. Các nhà lãnh đạo khẳng định nỗ lực đẩy mạnh đối thoại, hợp tác, xây dựng lòng tin, hình thành và tuân thủ các chuẩn mực ứng xử, trong đó có sớm hoàn tất COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp luật pháp quốc tế. Các nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì môi trường hòa bình, an ninh, ổn định, tự do, an toàn hàng hải, hàng không trên Biển Ðông, kiềm chế, không có các hành động làm phức tạp tình hình, đề cao tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, thực hiện nghiêm túc, đầy đủ DOC, cùng nỗ lực xây dựng Biển Ðông thành vùng biển hòa bình, ổn định và hợp tác.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chia sẻ đánh giá của các nhà lãnh đạo về những tiến triển trong quan hệ ASEAN và Trung Quốc. Thủ tướng khẳng định ASEAN luôn coi trọng vai trò của Trung Quốc đối với các nỗ lực duy trì hòa bình, an ninh và ổn định để hợp tác phát triển thịnh vượng khu vực. Thủ tướng ủng hộ việc xác định năm 2020 là năm hợp tác kinh tế số ASEAN - Trung Quốc. Về Biển Ðông, Thủ tướng khẳng định duy trì hòa bình, an ninh và ổn định tuyến hàng hải huyết mạch của thế giới và không gian an ninh, phát triển của khu vực là lợi ích và trách nhiệm chung của mọi quốc gia. Thủ tướng nhấn mạnh quan điểm của Việt Nam về tình hình Biển Ðông là rất rõ ràng, nhất quán, đã được bày tỏ nhiều lần tại các diễn đàn ở các cấp. Thủ tướng khẳng định cần đẩy mạnh các nỗ lực ở cả cấp độ song phương và đa phương đề cao tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, không để lặp lại các hành động đi ngược lại luật pháp quốc tế, tạo môi trường thuận lợi cho các tiến trình xây dựng luật lệ, thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin, giải quyết hòa bình các khác biệt trên cơ sở luật pháp quốc tế, thực hiện nghiêm túc, đầy đủ DOC và nỗ lực hoàn tất COC hiệu quả, hiệu lực, phù hợp luật pháp quốc tế và được cộng đồng quốc tế ủng hộ.

Kết thúc hội nghị, hai bên nhất trí thông qua ba văn kiện gồm Tuyên bố của các nhà lãnh đạo ASEAN - Trung Quốc về Sáng kiến hợp tác thành phố thông minh; Tuyên bố chung ASEAN - Trung Quốc về tăng cường trao đổi và hợp tác truyền thông; Tuyên bố ASEAN - Trung Quốc về gắn kết Kế hoạch tổng thể về kết nối ASEAN (MPAC) và Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI).

Tiếp theo chương trình HNCC ASEAN lần thứ 35 và các hội nghị liên quan, cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã cùng Thủ tướng Ấn Ðộ N.Mô-đi và các nhà lãnh đạo ASEAN tham dự HNCC ASEAN - Ấn Ðộ lần thứ 16. Các nhà lãnh đạo ASEAN hoan nghênh Ấn Ðộ triển khai Chính sách Hành động hướng Ðông, tích cực ủng hộ vai trò trung tâm cũng như nỗ lực liên kết khu vực, xây dựng cộng đồng của ASEAN. Thủ tướng Ấn Ðộ N.Mô-đi khẳng định cam kết mạnh mẽ của Ấn Ðộ với ASEAN. Thủ tướng Ấn Ðộ chia sẻ quan ngại sâu sắc về những diễn biến phức tạp trên Biển Ðông, trong đó có các hoạt động quân sự hóa, các hành vi đi ngược lại luật pháp quốc tế trên biển, nhấn mạnh ủng hộ lập trường của ASEAN, kêu gọi tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982), ủng hộ các nỗ lực xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Ðông (COC) hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chia sẻ đánh giá của các nhà lãnh đạo hai bên về những tiến triển tích cực trong quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Ấn Ðộ thời gian qua. Thủ tướng nhấn mạnh, năm 2020, hai bên sẽ bước vào chu kỳ hợp tác mới với Kế hoạch hành động giai đoạn 2021-2025, cần quan tâm thúc đẩy hơn nữa hợp tác hiệu quả trên các lĩnh vực thuộc quan tâm và lợi ích chung như phát triển kinh tế biển, trong đó có kinh tế biển xanh, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế số, phát triển du lịch... Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của duy trì an ninh và ổn định trên các vùng biển và đại dương, trong đó có Biển Ðông, tuyến hàng hải huyết mạch của thế giới. Thủ tướng khẳng định lại lập trường nguyên tắc của ASEAN về Biển Ðông, nhấn mạnh thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin, hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử, thực hiện nghiêm túc, đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Ðông (DOC) và xây dựng COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp luật pháp quốc tế để duy trì Biển Ðông là vùng biển hòa bình, hợp tác và thịnh vượng.

Chiều 3-11, tại Băng-cốc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng các nhà lãnh đạo ASEAN và Tổng Thư ký Liên hợp quốc A.Gu-tê-rét tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN-Liên hợp quốc (LHQ) lần thứ 10. Tại hội nghị, các nhà lãnh đạo đánh giá cao tầm quan trọng của LHQ và ASEAN trong hợp tác giải quyết các thách thức trên thế giới. Trong bối cảnh tình hình thế giới chuyển biến nhanh chóng, phức tạp, nhiều mối an ninh phi truyền thống, tội phạm mạng, bệnh dịch, biến đổi khí hậu, diễn biến tình hình ở Biển Ðông... hai bên nhấn mạnh nhu cầu hợp tác ứng phó biến đổi khí hậu và thiên tai; chống tội phạm xuyên biên giới, khủng bố, phát triển bền vững, chống nước biển dâng, ô nhiễm, rác thải nhựa; thúc đẩy hợp tác ASEAN với UNESCO và UNICEF. Về Biển Ðông, hội nghị đánh giá có những diễn biến đáng lo ngại, cho rằng các hành động đơn phương đi ngược lại luật pháp quốc tế vừa qua đang ảnh hưởng tiêu cực tới hòa bình, ổn định và an ninh, an toàn và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Ðông; LHQ ủng hộ lập trường ASEAN về Biển Ðông giải quyết các bất đồng bằng đối thoại trên cơ sở luật pháp quốc tế. Hội nghị tin rằng với việc In-đô-nê-xi-a và Việt Nam là Ủy viên không thường trực của Hội đồng Bảo an LHQ năm 2020, ASEAN và LHQ sẽ gia tăng hơn nữa hợp tác, góp phần thúc đẩy hòa bình, an ninh và phát triển bền vững ở khu vực và trên thế giới.

Thay mặt các nước ASEAN, Chủ tịch ASEAN 2019 Thái-lan phát biểu ghi nhận nỗ lực hiện thực hóa 93% mục tiêu trong kế hoạch hành động ASEAN - LHQ, hướng tới thực hiện Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 và SDG 2030; cảm ơn LHQ đã hỗ trợ, khai trương trung tâm nghiên cứu và đối thoại bền vững.

Tổng Thư ký LHQ A.Gu-tê-rét nhấn mạnh tầm quan trọng và vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực, đánh giá cao những thành tựu ASEAN đạt được trong phát triển kinh tế - xã hội, tuy nhiên cho rằng vẫn còn nhiều thách thức cần giải quyết để không ai bị bỏ lại phía sau. Tổng Thư ký LHQ khẳng định, LHQ sẵn sàng hỗ trợ ASEAN, mong muốn ASEAN tiếp tục mục tiêu phát triển bền vững. Về biến đổi khí hậu, Tổng Thư ký LHQ kêu gọi cắt giảm 45% lượng khí thải nhà kính, đánh thuế các-bon, không xây dựng nhà máy nhiệt điện dùng nhiên liệu hóa thạch; nhắc lại cam kết các quốc gia phát triển cung cấp 100 tỷ USD để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu.

Sáng 3-11, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có cuộc gặp trao đổi với Thủ tướng Lào Thoong-lun Xi-xu-lít và Thủ tướng Cam-pu-chia Hun Xen. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao sự phát triển tích cực của mối quan hệ láng giềng hữu nghị truyền thống và hợp tác toàn diện, gắn bó giữa ba nước thời gian gần đây, đề nghị ba nước thúc đẩy các chiến lược, chương trình, hợp tác và kết nối giữa ba nước, Tiểu vùng sông Mê Công cũng như với các đối tác khác, mong muốn ba nước cùng hỗ trợ nhau giữ vững hòa bình, ổn định, độc lập tự chủ và phát triển kinh tế. Ba Thủ tướng đã tập trung thảo luận các nhiệm vụ ưu tiên về kết nối, phát triển bền vững, thúc đẩy thương mại - đầu tư, nâng cao đời sống nhân dân trong khu vực Tam giác phát triển CLV.

Sáng 3-11, tại Băng-cốc, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có cuộc gặp với Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc Lý Khắc Cường. Hai Thủ tướng đã nhấn mạnh coi trọng cao độ việc thúc đẩy mối quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Trung Quốc phát triển ổn định, bền vững, nhất trí các biện pháp tăng cường quan hệ hai nước trong năm 2020, nhân dịp kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, trao đổi đoàn cấp cao và các cấp.Thủ tướng Lý Khắc Cường chúc mừng Việt Nam sẽ đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN 2020 và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ 2020 - 2021, mong muốn thúc đẩy trao đổi, hợp tác đa phương giữa hai nước trong thời gian tới.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chúc mừng những thành tựu to lớn của Trung Quốc trong 70 năm qua, nhất là sau hơn 40 năm cải cách mở cửa; khẳng định Việt Nam luôn coi trọng và mong muốn thúc đẩy quan hệ Việt Nam - Trung Quốc; bày tỏ ủng hộ sự phát triển của Trung Quốc. Thủ tướng cũng đánh giá cao một số tiến triển giữa hai nước trong hợp tác kinh tế, thương mại; đề nghị Trung Quốc tiếp tục có các biện pháp, chính sách cải thiện tình trạng nhập siêu của Việt Nam đang tăng mạnh; thúc đẩy hơn nữa tiện lợi hóa thông quan tại các cặp cửa khẩu; giải quyết các vấn đề tồn tại trong các dự án hợp tác giữa hai nước. Thủ tướng Lý Khắc Cường khẳng định, Trung Quốc hết sức coi trọng quan hệ với Việt Nam, sẵn sàng tăng cường hợp tác với Việt Nam trên nhiều lĩnh vực, nhất là trong bối cảnh tình hình thế giới phức tạp hiện nay. Trung Quốc mong muốn thúc đẩy, củng cố truyền thống hữu nghị, mở rộng hợp tác giữa hai nước, coi trọng giải quyết các vấn đề hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư giữa hai bên, sử dụng tốt các cơ chế để thúc đẩy hợp tác.

Về vấn đề trên biển, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị hai bên kiểm soát tốt bất đồng, không để ảnh hưởng tới quan hệ hai nước; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định tại khu vực; tiếp tục thực hiện nghiêm túc nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai Ðảng, hai nước, Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển Việt Nam - Trung Quốc; kiên trì giải quyết các vấn đề bằng biện pháp hòa bình, phù hợp luật pháp quốc tế, Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982; xử lý tốt vấn đề nghề cá và ngư dân; đề nghị Trung Quốc tôn trọng các hoạt động kinh tế biển bình thường, phù hợp luật pháp quốc tế của Việt Nam; khẳng định Việt Nam kiên quyết, kiên trì bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ, biển đảo theo luật pháp quốc tế; đồng thời tin tưởng rằng vấn đề này sẽ được giải quyết thỏa đáng. Phía Trung Quốc mong muốn kiểm soát tốt bất đồng trên biển, kiềm chế, không để tác động đến tổng thể quan hệ giữa hai nước.

Tiếp Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) C.Gioóc-giê-va chiều 3-11, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao tình cảm và sự hỗ trợ của bà C.Gioóc-giê-va cũng như IMF và Ngân hàng Thế giới dành cho Việt Nam, đề nghị IMF tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong xây dựng chiến lược phát triển, điều hành kinh tế vĩ mô, hiện đại hóa quản trị nền kinh tế. Tổng Giám đốc C.Gioóc-giê-va khẳng định, IMF coi Việt Nam là hình mẫu tăng trưởng mạnh mẽ đi đôi với phát triển bền vững, xóa đói, giảm nghèo, tăng thu nhập và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. IMF mong muốn Việt Nam tiếp tục tăng cường tái cơ cấu, đổi mới mô hình tăng trưởng, tháo gỡ các rào cản, coi trọng tăng trưởng theo chất lượng, tập trung xử lý các vấn đề biến đổi khí hậu và nước biển dâng; cam kết sẽ phối hợp hiệu quả với Việt Nam và ASEAN trong năm 2020.

Tại buổi tiếp Hoàng tử Anh An-đru, Công tước xứ Y-oóc chiều 3-11, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao và mong muốn Hoàng tử tiếp tục đóng góp và hỗ trợ cho việc thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam - Anh cũng như sự phát triển của Việt Nam trên nhiều lĩnh vực, trong đó có thúc đẩy phong trào khởi nghiệp, ứng dụng công nghệ trong kinh doanh, sản xuất, bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế-xã hội ở các địa phương. Hoàng tử cũng hứa sẽ tích cực đóng góp vào sự phát triển quan hệ Việt Nam - Anh bằng các hành động cụ thể, thiết thực, nhất là trong Năm Chủ tịch ASEAN 2020 của Việt Nam.

Cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Phu nhân đã dự chiêu đãi chính thức của Thủ tướng Thái-lan Pray-út Chan-ô-cha và Phu nhân chào mừng các Trưởng đoàn và Phu nhân dự HNCC ASEAN lần thứ 35 và các hội nghị liên quan.