Thừa nhận trách nhiệm trong bộ sách Cánh Diều, Bộ Giáo dục 'tiếp thu và cảm ơn'

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ

Xã hội hóa bước đầu thành công

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ vừa gửi báo cáo tới các đại biểu Quốc hội về vấn đề sách giáo khoa (SGK) năm học 2020-2021, năm học đầu tiên được triển khai chương trình SGK giáo dục phổ thông mới, bắt đầu đối với lớp 1 theo lộ trình quy định tại Nghị quyết 51 của Quốc hội.

Liên quan đến SGK môn Tiếng Việt lớp 1 của bộ sách Cánh Diều, Bộ GD&ĐT thừa nhận có những điểm chưa phù hợp. Đây là 1 trong 5 bộ sách được Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ phê duyệt khi thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới.

Tất cả SGK được Bộ GD&ĐT phê duyệt đều được các nhà trường tổ chức cho giáo viên, tổ bộ môn nghiên cứu đề xuất, thành lập hội đồng đánh giá và quyết định lựa chọn phù hợp với điều kiện triển khai thực hiện tại trường.

Đáng lưu ý, sách Cánh Diều chiếm 32% trong tổng số SGK lớp 1 được các nhà trường trong cả nước lựa chọn.

“Điều này cho thấy thành công bước đầu của chủ trương xã hội hóa biên soạn SGK, không còn sự độc quyền trong xuất bản, phát hành SGK như trước đây”, ông Nhạ nhấn mạnh.

Trước phản ánh về việc SGK môn Tiếng Việt lớp 1 của bộ sách Cánh Diều (Sách của Nhà xuất bản Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh do GS. Nguyễn Minh Thuyết chủ biên) có một số nội dung chưa phù họp, Bộ trưởng đã yêu cầu Hội đồng quốc gia thẩm định SGK môn Tiếng Việt lớp 1 rà soát, kiểm tra, kết luận cụ thể các nội dung theo phản ánh, báo cáo Bộ trưởng.

Với tinh thần cầu thị, trách nhiệm, Hội đồng thẩm định đã nghiêm túc thực hiện các bước rà soát tổng thể nội dung bộ sách, xem xét thấu đáo các nội dung phản ánh của dư luận, có kết luận cụ thể về các nội dung cần chỉnh sửa và đã báo cáo về Bộ theo đúng yêu cầu.

Không sử dụng truyện ngụ ngôn

Dựa trên kết quả báo cáo của Hội đồng thẩm định, Bộ GD&ĐT đã làm việc với Hội đồng thẩm định, Nhà xuất bản Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh và tác giả sách Tiếng Việt lớp 1, bộ Cánh Diều. Tất cả các bên liên quan đều thống nhất tiếp thu tối đa các ý kiến góp ý để chỉnh sửa SGK cho phù hợp hơn.

Cụ thể, chỉnh sửa, bổ sung ngữ liệu để giáo viên có thể thay thế một số đoạn/bài đọc cho phù hợp hơn với học sinh lớp 1 như bài “Cua, cò và đàn cá” trang 115, bài “Hai con ngựa” trang 157, bài “Lừa, thỏ và cọp” trang 163... Đồng thời thay thế một số từ ngữ khó hiểu, ít dùng như từ “nhá”, “nom”, “quà... quà”, “chén”... Hội đồng thẩm định cũng đề nghị tác giả khi chọn văn bản thay thế không sử dụng truyện ngụ ngôn hoặc các đoạn/bài “đa nghĩa”, nên lựa chọn đoạn/bài trong kho tàng Văn học Việt Nam.

Bộ GD&ĐT cũng yêu cầu nhà Nhà xuất bản Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh và tác giả khẩn trương xây dựng phương án chỉnh sửa, hiệu đính để kịp thời, thuận lợi cho giáo viên tổ chức các hoạt động dạy học.

Trước mắt, Bộ có hướng dẫn, hỗ trợ giáo viên sử dụng các ngữ liệu được thay thế, bổ sung để thực hiện hoạt động dạy học các bài nằm trong chương trình Học kì 1; đồng thời khẩn trương hoàn thiện việc điều chỉnh, bổ sung các nội dung trong SGK theo đúng quy định, báo cáo Bộ trưởng xem xét phê duyệt trước ngày 15/11/2020.

Mặc dù việc chỉnh sửa/hiệu đính SGK vẫn thường xuyên được thực hiện đối với các SGK trước đây. Tuy nhiên, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nhấn mạnh, việc để xảy ra bức xúc trong dư luận xã hội về một số điểm chưa phù hợp trong SGK môn Tiếng Việt lớp 1 của bộ sách Cánh Diều có trách nhiệm của Bộ GD&ĐT, Hội đồng thẩm định và tác giả.

Trong đó, công tác truyền thông về việc triển khai thực hiện chương trình, SGK mới chưa tốt, việc phản hồi các phản án về những điểm chưa phù hợp trong SGK môn Tiếng Việt lớp 1 của bộ sách Cánh Diều còn chưa kịp thời.

“Bộ GD&ĐT, Hội đồng thẩm định và tác giả SGK môn Tiếng Việt lớp 1 của bộ sách Cánh Diều trân trọng tiếp thu và cảm ơn các nhà khoa học, giáo viên và cử tri cả nước đã đóng góp nhiều ý kiến quý báu, chỉ ra những nội dung chưa phù hợp trong SGK”, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ bày tỏ, đồng thời mong muốn trong thời gian tới tiếp tục nhận được các ý kiến góp ý để SGK ngày càng hoàn thiện, góp phần triển khai thực hiện thành công chương trình giáo dục phổ thông mới.

Để tiếp tục ghi nhận các thông tin phản ánh về triển khai chương trình, SGK mới, Bộ sẽ mở rộng các kênh đóng góp ý kiến để nắm bắt thông tin trên diện rộng, đa chiều từ giáo viên, cán bộ quản lý, các nhà khoa học và người dân. Trên cơ sở các ý kiến phản ánh, Bộ GD&ĐT sẽ nghiên cứu để kịp thời đề ra các giải pháp bổ sung trong quá trình chỉ đạo tổ chức thực hiện.

Bên cạnh đó, Bộ đã chỉ đạo rà soát tất cả các bộ SGK lớp 1 mới; chỉ đạo các Sở GD&ĐT có giải pháp hỗ trợ các nhà trường, giáo viên, học sinh và phụ huynh học sinh; đẩy mạnh thông tin, truyền thông nhàm tạo đồng thuận xã hội cao trong quá trình triển khai thực hiện chương trình, SGK giáo dục phổ thông mới.

“Thực hiện Nghị quyết số 122/2020/QH14 của Quốc hội, tới đây Bộ GD&ĐT sẽ tổ chức tồng kết, rút kinh nghiệm quá trình xã hội hóa việc biên soạn, phát hành SGK lớp 1; tiếp tục chỉ đạo việc biên soạn, thẩm định SGK từ lớp 2 đến lớp 12 bảo đảm thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới theo lộ trình quy định; hoàn thiện quy trình, chính sách biên soạn SGK phổ thông”, Bộ trưởng cho hay.

Luân Dũng