Thúc đẩy hợp tác, đàm phán nhằm phát triển quan hệ thương mại Việt Nam - Nam Phi

Buổi làm việc tập trung trao đổi sâu rộng về các giải pháp hợp tác nhằm củng cố và phát triển quan hệ thương mại, đầu tư giữa hai nước

Ngày 24/10/2025, tại trụ sở Bộ Công Thương, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long có buổi tiếp và làm việc với Bộ trưởng Bộ Công Thương và Cạnh tranh Cộng hòa Nam Phi Parks Franklyn Mpho Tau.

Tham dự buổi làm việc, về phía Việt Nam có đại diện các đơn vị của Bộ Công Thương gồm: Cục Công nghiệp, Cục Xuất nhập khẩu, Vụ Phát triển thị trường nước ngoài, Vụ Chính sách thương mại Đa biên và Vụ Dầu khí và than. Về phía Nam Phi có đại điện của Vụ phụ trách về Thương mại, Công nghiệp và Đầu tư.

Buổi làm việc tập trung trao đổi sâu rộng về các giải pháp nhằm củng cố và phát triển quan hệ thương mại, đầu tư giữa hai nước. Hai bên cùng đánh giá tổng quan quan hệ thương mại song phương, khẳng định Nam Phi hiện là đối tác thương mại lớn nhất và là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam tại châu Phi.

Cụ thể, năm 2024, tổng giá trị xuất nhập khẩu hai chiều đạt gần 1,7 tỷ USD, ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng 47,2% so với năm 2023. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Nam Phi đạt 773,2 triệu USD, tăng 1,3%, và kim ngạch nhập khẩu đạt 946,3 triệu USD, tăng mạnh 134,1%.

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long và Bộ trưởng Bộ Công Thương và Cạnh tranh Cộng hòa Nam Phi thống nhất các lộ trình cụ thể để tăng cường hợp tác trong thời gian tới

Về cơ cấu hàng hóa, Việt Nam xuất khẩu chủ yếu các sản phẩm điện tử, công nghệ cao và hàng tiêu dùng như điện thoại các loại và linh kiện, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, máy móc thiết bị, dụng cụ và phụ tùng khác, giày dép, hàng dệt may. Chiều ngược lại, Việt Nam nhập khẩu từ Nam Phi các mặt hàng thế mạnh của quốc gia này như hàng rau quả, đá quý và kim loại quý, kim loại thường khác, hóa chất.

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long và Bộ trưởng Bộ Công Thương và Cạnh tranh Cộng hòa Nam Phi thống nhất các lộ trình cụ thể để tăng cường hợp tác trong thời gian tới, trong đó sẽ tổ chức Kỳ họp lần thứ 6 Ủy ban Thương mại Hỗn hợp Việt Nam - Nam Phi tại Việt Nam vào đầu năm 2026. Kỳ họp này sẽ là diễn đàn quan trọng để rà soát, tháo gỡ vướng mắc và đề ra mục tiêu hợp tác mới cho giai đoạn tiếp theo.

Về hợp tác đa phương, Bộ trưởng Bộ Công Thương và Cạnh tranh Nam Phi bày tỏ sự ủng hộ hoàn toàn đối với việc Việt Nam đàm phán ký kết Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) với Khối Liên minh Thuế quan miền Nam châu Phi (SACU). Phía Nam Phi cũng đề nghị Việt Nam tiếp tục làm việc với Ban Thư ký của SACU để sớm thống nhất nội dung đàm phán, tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại khu vực.

Bộ trưởng Bộ Công Thương và Cạnh tranh Nam Phi nhấn mạnh sự cần thiết trong việc củng cố an ninh năng lượng và tầm quan trọng của việc ký kết Bản ghi nhớ (MOU) về hợp tác trong lĩnh vực khoáng sản giữa hai nước. Bộ trưởng Bộ Công Thương và Cạnh tranh Nam Phi cam kết sẽ thúc đẩy nội dung này để hai bên sớm hoàn tất MOU.

Bộ trưởng Bộ Công Thương và Cạnh tranh Cộng hòa Nam Phi Parks Franklyn Mpho Tau bày tỏ sự ủng hộ hoàn toàn đối với việc Việt Nam đàm phán ký kết Hiệp định Thương mại Tự do với Khối Liên minh Thuế quan miền Nam châu Phi

Đặc biệt, việc ký kết dự kiến sẽ diễn ra trước sự chứng kiến của lãnh đạo cấp cao hai nước nhân chuyến thăm của lãnh đạo Việt Nam tới dự Hội nghị G20 tại Johannesburg vào tháng 11/2025.

Bên cạnh đó, Nam Phi với nguồn tài nguyên than dồi dào mong muốn tăng cường hợp tác mua bán than nhằm góp phần thúc đẩy kim ngạch thương mại song phương. Đại diện phía Nam Phi gửi lời mời Việt Nam tích cực tham gia các sự kiện quan trọng về năng lượng được tổ chức tại nước này.

Trong khuôn khổ buổi làm việc, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long đã giới thiệu với phía Nam Phi về Chương trình Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) là thỏa thuận hợp tác giữa Việt Nam và các quốc gia phát triển (Nhóm đối tác quốc tế gồm G7, EU, Đan Mạch, Na Uy) nhằm hỗ trợ Việt Nam thực hiện chuyển dịch năng lượng sạch, giảm phát thải và đạt mục tiêu Net Zero vào năm 2050.

Trong lĩnh vực đầu tư, Bộ trưởng Nam Phi bày tỏ mong muốn Việt Nam đầu tư vào các lĩnh vực tiềm năng tại Nam Phi như: nội thất, ô tô, công nghệ, may mặc, thép...

Trao đổi thêm về nội dung này, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long cho biết, hàng năm Bộ Công Thương Việt Nam có tổ chức các chương trình xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp đưa hàng hóa Việt Nam thâm nhập và mở rộng thị phần trong hệ thống chuỗi siêu thị tại Nam Phi, qua đó khẳng định Việt Nam luôn khuyến khích các doanh nghiệp trong nước đầu tư vào các lĩnh vực Nam Phi quan tâm.

Tiến Thành