Thúc đẩy Khoa học - Công nghệ và Đổi mới sáng tạo: Chuyển đổi số phải nhanh, nhưng bền vững

Việc phát triển KHCN, ĐMST và chuyển đổi số đã trở thành một trong những ưu tiên chiến lược hàng đầu tại Việt Nam. Theo các định hướng mới của Chính phủ, chuyển đổi số cần được thực hiện với tốc độ cao, nhưng đồng thời phải giữ tính bền vững để tạo nền tảng vững chắc cho phát triển kinh tế - xã hội.

Phiên họp thứ 5 của Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06 sáng 15/11.

Một trong những mũi nhọn là xây dựng hạ tầng số. Việt Nam đặt mục tiêu phát triển cơ sở dữ liệu quốc gia, trung tâm dữ liệu trọng điểm và hạ tầng viễn thông hiện đại để hỗ trợ quá trình số hóa toàn diện.

Đây là nền tảng để triển khai các ứng dụng công nghệ cao như Internet vạn vật (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI), và dữ liệu lớn.

Bên cạnh đó, phát triển nhân lực chất lượng cao cũng được coi là “chìa khóa vạn năng”. Bộ Khoa học và Công nghệ nhấn mạnh việc thu hút, đào tạo và trọng dụng những trí thức, chuyên gia công nghệ, đặc biệt trong các lĩnh vực chiến lược như AI, bán dẫn và nghiên cứu cơ bản.

Đổi mới sáng tạo không chỉ là nghiên cứu, mà còn là cơ hội để các doanh nghiệp phát triển. Chính phủ đang thúc đẩy cơ chế hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp KH-CN, đầu tư mạnh vào R&D và khuyến khích các mô hình hợp tác công – tư (PPP).

Điều này giúp nâng cao năng lực nội tại, tạo ra các sản phẩm công nghệ mang tính cạnh tranh quốc tế.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cũng cảnh báo rằng chuyển đổi số nhanh nếu không bền vững dễ gặp rủi ro. Đầu tư công nghệ cao cần đi đôi với hoàn thiện khung pháp lý, bảo vệ sở hữu trí tuệ và đảm bảo nguồn lực nhân lực lâu dài.

Một khía cạnh khác quan trọng là liên kết quốc tế. Việt Nam mong muốn tăng cường hợp tác với các quốc gia, tổ chức toàn cầu trong nghiên cứu công nghệ chiến lược như AI, bán dẫn, công nghệ lượng tử… để tiếp nhận kiến thức, chuyển giao công nghệ và triển khai các dự án quy mô lớn.

Cuối cùng, việc đưa đổi mới sáng tạo vào đánh giá thi đua, khen thưởng cũng được khuyến nghị. Nếu các kết quả chuyển đổi số, sáng tạo được ghi nhận rõ trong hệ thống chính sách, sẽ khích lệ nhiều doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân tham gia mạnh mẽ hơn vào công cuộc công nghệ hóa đất nước.

Việc thúc đẩy KHCN, ĐMST và chuyển đổi số là một sứ mệnh chiến lược của Việt Nam. Tốc độ số hóa rất quan trọng, nhưng thành công thật sự nằm ở việc xây dựng hệ thống bền vững: hạ tầng, nhân lực và cơ chế phù hợp. Nếu thực hiện tốt, Việt Nam sẽ không chỉ bắt kịp xu hướng toàn cầu mà còn tạo ra giá trị nội tại lớn, góp phần đưa nền kinh tế sang một giai đoạn phát triển mới.

Nguyên Bách