Thực hiện quy định về dạy thêm - học thêm: Hướng tới những giá trị tốt đẹp cho giáo dục
Trong báo cáo đánh giá việc thực hiện Thông tư 29 về dạy thêm - học thêm, Bộ Giáo dục Đào tạo (GDĐT) nhận thấy: sau một tháng triển khai, nhiều trường đột ngột dừng dạy thêm ở thời điểm Thông tư có hiệu lực (trong khi đáng nhẽ cần điều chỉnh ngay khi thông tư được ban hành hồi đầu tháng 1), đã gây ảnh hưởng tới tâm lý của học sinh, phụ huynh.

Mỗi ngày đến trường là một ngày vui. Ảnh: Quang Vinh.
Có sự thay đổi lớn về nhận thức
Bộ GDĐT cho hay, đến nay sau một tháng triển khai Thông tư 29, vẫn còn địa phương chậm ban hành văn bản hướng dẫn, ban hành quy định tại địa phương, dẫn tới lúng túng trong triển khai; sự phối hợp giữa các sở, ngành trong triển khai các quy định về dạy thêm ngoài nhà trường có nơi chưa kịp thời nên một bộ phận giáo viên có nhu cầu dạy thêm lo lắng.
Việc chỉ đạo các cơ sở giáo dục điều chỉnh kế hoạch giáo dục của nhà trường để phù hợp với quy định của Thông tư ở một số nơi chưa kịp thời, sẵn sàng từ thời điểm Thông tư ban hành; dẫn tới việc dừng đột ngột việc dạy thêm trong nhà trường, ảnh hưởng tới tâm lý của học sinh, cha mẹ học sinh.
Ngoài ra, những vấn đề khách quan như thiếu cơ sở vật chất trường lớp; cha mẹ học sinh học sinh dựa vào nhà trường, giáo viên do không có đủ thời gian, kiến thức để kèm con học, kỳ vọng vào thành tích học tập cao của con em, áp lực thi cử; học sinh còn chưa thực sự chủ động trong học tập và có thể tự học… cũng tạo nên những băn khoăn khi Thông tư số 29 đi vào triển khai.
Dù vậy, Bộ GDĐT cho rằng quy định mới đã bước đầu tạo ra những chuyển biến tích cực về nhận thức, cách quản lý dạy thêm, học thêm. Học sinh, phụ huynh và giáo viên nhận thức rõ hơn về hệ lụy của dạy thêm, học thêm tràn lan. Nó không chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe thể chất, tinh thần của các em, mà còn ảnh hưởng tới công bằng trong tiếp cận giáo dục, chất lượng dạy chính khóa, gây lãng phí thời gian và tài chính của các gia đình; ảnh hướng tới chất lượng giảng dạy chính khóa, hình thành tư duy môn chính - phụ; sự thụ động của các nhà trường; sự phụ thuộc vào nguồn thu từ chính những học sinh để chi trả bồi dưỡng giáo viên, sửa chữa cơ sở vật chất của nhà trường ... Cha mẹ học sinh đã nhìn nhận rõ vai trò của gia đình trong phối hợp quản lý giáo dục học sinh, không thể phó thác cho nhà trường; thúc đẩy tinh thần, quyết tâm tự học của học sinh tại gia đình.
Để tiếp tục thực hiện hiệu quả Thông tư 29, Bộ GDĐT yêu cầu các trường khảo sát, phân loại học sinh theo trình độ để xếp lớp, xếp giáo viên phù hợp, từ đó hạn chế tình trạng tổ chức ôn tập tràn lan. Cùng đó là việc tiếp tục đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá học sinh theo hướng hình thành phẩm chất, năng lực; không gây áp lực học thêm cho các em. Ngoài chương trình chính khóa, trường có thể tổ chức các buổi tự học cho học sinh, xem xét đưa kết quả tự học thành mục tiêu thi đua, đánh giá trong năm. Với dạy thêm ngoài nhà trường, các Sở cần phối hợp với cơ quan chuyên môn hỗ trợ giáo viên đăng ký dạy thêm; tăng cường thanh tra và xử lý vi phạm.
Hạnh phúc của thầy cô là học sinh không phụ thuộc vào mình
Tại cuộc kiểm tra mới nhất tại Thái Bình, ông Phạm Ngọc Thưởng- Thứ trưởng Bộ GDĐT ghi nhận, đánh giá cao sự đồng thuận, quyết tâm của ngành giáo dục địa phương này trong triển khai thực hiện Thông tư 29. Nhấn mạnh quan điểm “không cấm dạy thêm, học thêm đúng quy định, hiệu quả, nhưng kiên quyết cấm dạy thêm, học thêm tràn lan” ông Thưởng đã thẳng thắn đưa ra những phân tích về hệ lụy của dạy thêm, học thêm tràn lan tới học sinh, giáo viên và việc cần phải làm hết trách nhiệm của nhà trường, giáo viên.
Theo đó, không thể lấy việc học sinh cần học mà tổ chức dạy thêm và thu tiền của học sinh. Giáo viên đã tư vấn chưa, con không cần học, con chỉ cần tự học? Hình như vẫn có nơi chưa làm thế, chưa làm hết trách nhiệm, nên tình trạng dạy thêm, học thêm tràn lan kéo dài…
Khẳng định tinh thần của Thông tư 29 là hướng tới những điều tốt đẹp cho giáo dục, cho học sinh, ông Phạm Ngọc Thưởng cho rằng, thực hiện tốt Thông tư 29 sẽ trả lại những giá trị tốt đẹp cho giáo dục, từ quản lý đến dạy và học; mang lại lợi ích lớn cho giáo viên, học sinh; những quy định của Thông tư sẽ bảo vệ sự tôn nghiêm của nghề giáo, bảo vệ những nhà giáo chân chính. Quan điểm của lãnh đạo Bộ GDĐT là tiến tới trường học không có dạy thêm, học thêm. Những đối tượng học sinh cần bồi dưỡng, bổ trợ, ôn tập như trong quy định của Thông tư 29 cũng phải được rà soát nghiêm túc. Lâu nay dạy thêm, học thêm được coi như việc hàng ngày. Con em tối ngày đi học để học kiến thức, suốt 12 năm, thậm chí vào đại học vẫn lệ thuộc vào thầy cô giáo mà thiếu đi tinh thần tự giác, tự chủ, tự học, thiếu thời gian cho rèn luyện thể chất, kỹ năng… Tại cuộc kiểm tra này, ông Phạm Ngọc Thưởng đồng thời chia sẻ với các giáo viên: “Hạnh phúc của thầy cô là sớm nhất có thể để học sinh không phụ thuộc vào mình”.
Để thực hiện tốt Thông tư 29, Thứ trưởng Bộ GDĐT lưu ý chung, đó là rất cần đồng tâm, quyết tâm, đồng thuận cao trong triển khai. Trong đó, các cấp quản lý giáo dục cần nhận thức đầy đủ các quy định, tinh thần của Thông tư, thấy được hệ lụy trước mắt và lâu dài của dạy thêm, học thêm tràn lan để làm cương quyết, không khoan nhượng, không thỏa hiệp. Ngoài ra, cần có sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa các sở, ngành, địa phương trong triển khai các quy định của Thông tư.
Chú trọng ôn thi cho học sinh cuối cấp
Bộ GDĐT cho biết, qua công tác kiểm tra, các Sở GDĐT đã chỉ đạo các nhà trường rà soát, điều chỉnh kế hoạch giáo dục của nhà trường, tập trung các giải pháp để tiếp tục triển khai cho học sinh lớp 12 ôn thi tốt nghiệp THPT, học sinh lớp 9 ôn tập thi tuyển sinh khi có nguyện vọng theo quy định của Thông tư (lập dự toán nhu cầu kinh phí, điều chỉnh, kiện toàn quy chế chi tiêu nội bộ, giải quyết trước mắt vấn đề về chế độ hỗ trợ giáo viên dạy thêm trong nhà trường theo quy định của Thông tư, điều chỉnh phân công giáo viên...); chỉ đạo tăng cường quản lý công tác dạy học 2 buổi/ngày tại các cơ sở giáo dục theo hướng dẫn của Bộ GDĐT. Các nhà trường đã rà soát lại phân công chuyên môn, tận dụng số giờ của giáo viên chưa bố trí đủ định mức lao động để phân công dạy thêm cho học sinh cuối cấp.