Thực hư nghệ sĩ làm từ thiện

“Bếp Thương Sài Gòn” do Hội Sân khấu TPHCM tổ chức cung cấp cơm cho khu phong tỏa. Ảnh: Tư liệu nghệ sĩ

Nước mắt Thủy Tiên

Nghệ sĩ Ưu tú Hoài Linh mặc dù đã giải ngân số tiền từ thiện tại miền Trung và các cơ quan chức năng cho đến nay cũng không đưa ra một kết luận nào về việc Hoài Linh “biển thủ” tiền từ thiện như một số người trên cộng đồng mạng quy kết. Song câu chuyện làm từ thiện của Hoài Linh, Trấn Thành… vẫn bị mổ xẻ khá nhiều trong các diễn đàn.

Ngày 26/8, ca sĩ Thủy Tiên đã trực tiếp lên sóng livestream để trả lời những thắc mắc của cộng đồng mạng. Cô hầu như không nói được gì nhiều mà buổi phát sóng của cô chìm trong nước mắt. Cựu tuyển thủ Công Vinh đã động viên vợ và cho biết vợ chồng anh không chấp nhận bị “chà đạp”. Anh hứa sẽ có buổi livestream về số tiền trong tài khoản ngân hàng của Thủy Tiên, với sự tham gia của đại diện ngân hàng, để giải đáp thắc mắc của những người đang đặt câu hỏi về sự trung thực của ca sĩ Thủy Tiên trong giải ngân tiền từ thiện.

Ngày 5/9, ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng cũng lên tiếng trên trang xã hội của mình về việc nhiều nghi ngờ đặt ra với ca sĩ trong việc làm từ thiện. Đàm Vĩnh Hưng viết: “Hưng sẽ không đôi co, nói qua nói lại vì không cần thiết và không phù hợp trong lúc cả nước đang vất vả chống dịch. Tất cả những clip linh tinh mà mọi người đang xem là giả mạo và cắt ghép từ 4 tháng trước, thậm chí từ nhiều năm trước”.

Yêu cầu sao kê

Phần lớn các yêu cầu của cộng đồng mạng với Hoài Linh, Thủy Tiên, Trấn Thành… đều là việc in sao kê ngân hàng về thu chi tiền từ thiện, để kiểm tra xem số tiền có đến đúng tay người nhận hay không.

Thủy Tiên đã công khai việc thu chi tiền làm từ thiện của mình nhiều tháng qua. Tổng tiền từ ngân hàng: 177.520.497.816 đồng. Tổng chi tiền mặt thực tế: 178.541.500.000 đồng. Thủy Tiên cho biết việc in sao kê không hề đơn giản khi có hơn 1.000.000 lượt chuyển khoản. Song cô có xác nhận có đóng dấu của 7 tỉnh về số tiền cô đã giải ngân.

Việc yêu cầu in sao kê việc làm từ thiện của Thủy Tiên và các nghệ sĩ khác chính là mấu chốt của vấn đề.

Ca sĩ Thủy Tiên nghẹn ngào khi livestream

Ca sĩ, diễn viên Tây Phong nói với PV Tiền Phong: “Thường thì cá nhân nào đó giàu có đầy đủ sẽ chia sẻ, đây là nấc cuối cùng của người thành đạt. Nhưng đối với không ít người Việt Nam từ lâu từ thiện đã như một “nghề”. Muốn minh bạch thì nhân cách người làm từ thiện phải tốt, sau đó phải có cách kiểm soát hoạt động từ thiện rõ ràng bằng sổ sách chứng từ”.

Trong 1.000.000 lượt người gửi tiền đóng góp từ thiện qua tài khoản của Thủy Tiên, chắc chắn không phải ai trong số đó cũng là những người giàu có. Rất nhiều sự giúp đỡ là “lá lành đùm lá rách”, do đó, yêu cầu sao kê tài khoản thu chi của người quyên góp từ thiện cũng là điều dễ hiểu.

Nhà văn Đại Nhật, một người thường làm từ thiện cho quỹ con lai Hàn Quốc từng nói với phóng viên: “Không phải ở Việt Nam mà nhiều nước khác, nhất là ở Hàn Quốc, người ta cũng luôn đòi hỏi minh bạch về việc sử dụng tiền từ thiện”.

Ai được kiểm tra tài khoản nghệ sĩ, nhà hảo tâm?

Dường như yêu cầu “in sao kê” tiền từ thiện đã thành một làn sóng trong thời gian gần đây.

Khi được yêu cầu công khai chứng từ thu chi làm từ thiện, ông Đoàn Ngọc Hải, gần đây đã hỏi lại rằng: “Bạn cho tôi biết bạn đã ủng hộ quỹ này chưa và ủng hộ bao nhiêu tiền? Ủng hộ khi nào?”. Ông Đoàn Ngọc Hải không phải không có lý, bởi không phải ai cũng có quyền tìm hiểu thông tin tài khoản cá nhân hay tổ chức khác.

Nhà báo, luật sư Hàn Ni cho biết: Quỹ xã hội, từ thiện của các tổ chức có tư cách pháp nhân, được nhà nước cho phép hoạt động. Ngoài các tổ chức được nhà nước cho phép, các tổ chức, cá nhân khác không được vận động từ thiện. Tuy nhiên, “Cá nhân được người khác tin tưởng giao tiền làm từ thiện thì đó là quan hệ dân sự, các bên tự thỏa thuận với nhau, pháp luật tôn trọng sự thỏa thuận đó. Chỉ khi nào có tranh chấp thì các cơ quan nhà nước mới can thiệp xử lý. Do vậy, các tổ chức cá nhân khác không có quyền yêu cầu cá nhân phải công khai tài khoản của họ, mà chỉ những người tham gia gửi tiền mới có quyền đó”.

Vợ chồng nghệ sĩ Việt Hương tặng xe cứu thương cho tuyến đầu

Bật khóc vì làm từ thiện

Mới đây, nghệ sĩ Việt Hương cũng đã “bật khóc” vì trong lúc mỗi ngày nhận mấy trăm tin nhắn nhờ hỗ trợ do khó khăn vì COVID-19 thì cô cũng nhận nhiều tin nhắn “mỉa mai, xúc phạm cả gia đình” chỉ vì cô đi làm từ thiện trong đại dịch. Nhưng nhiều người đã lên tiếng ủng hộ Việt Hương.

Giữa “tâm bão chỉ trích”, Thủy Tiên vẫn tiếp tục hỗ trợ hàng trăm tấn rau quả, thực phẩm cho người nghèo. Ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng nhận hỗ trợ học phí đến năm 18 tuổi cho 100 trẻ mồ côi, khó khăn vì COVID-19…

Dư luận mong những “lùm xùm” trong việc làm từ thiện của một số nghệ sĩ tại TPHCM thời gian qua sẽ sớm được làm sáng tỏ, để việc làm từ thiện, chung tay giúp đỡ cộng đồng được lan tỏa nhiều hơn giữa đại dịch.

Trần Nguyên Anh