Thực tập sinh Việt Nam bắt buộc phải tham gia chế độ bảo hiểm công tại Nhật Bản

Lao động chuẩn bị đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng tại Trung tâm Lao động ngoài nước. (Ảnh Colab)

Cụ thể, Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Nội vụ) cho biết, theo quy định của phía Nhật Bản, tất cả cá nhân sinh sống tại Nhật Bản trong độ tuổi từ 20 đến 59, không phân biệt quốc tịch, đều bắt buộc phải tham gia chế độ bảo hiểm công của Nhật Bản.

Thực tập sinh nước ngoài, bao gồm thực tập sinh Việt Nam, thuộc diện bắt buộc tham gia một trong hai loại hình bảo hiểm lương hưu: Bảo hiểm lương hưu của nhân viên; hoặc bảo hiểm lương hưu toàn dân.

Theo đó, thực tập sinh có trách nhiệm đóng tiền bảo hiểm hoặc nộp hồ sơ xin miễn trừ trong trường hợp gặp khó khăn về tài chính, như thu nhập thấp. Thông thường, nếu thực tập sinh nộp đơn xin miễn trừ tiền bảo hiểm lương hưu, thực tập sinh sẽ được miễn đóng trong khoảng 1 năm sau khi nhập cảnh vào Nhật Bản.

Việc thực tập sinh hiểu rõ nghĩa vụ tham gia và điều khoản miễn trừ của hệ thống lương hưu Nhật Bản trước khi đến Nhật là rất quan trọng. Điều này bảo đảm quyền lợi được chi trả lương hưu khuyết tật trong trường hợp thực tập sinh bị ốm đau hoặc thương tích trong suốt thời gian ở Nhật Bản, gồm cả thời gian tham gia khóa đào tạo sau khi nhập cảnh. Tuy nhiên, phía Nhật Bản cho biết vẫn có trường hợp thực tập sinh chưa hoàn tất thủ tục tham gia bảo hiểm lương hưu trong thời gian tham gia khóa đào tạo sau khi nhập cảnh.

Cục Quản lý lao động ngoài nước đề nghị các doanh nghiệp hoạt động dịch vụ phái cử thực tập sinh Việt Nam sang Nhật Bản thực hiện một số công việc sau.

Thứ nhất, rà soát việc tham gia bảo hiểm lương hưu của toàn bộ thực tập sinh do doanh nghiệp quản lý.

Thứ hai, tổ chức phổ biến, hướng dẫn đầy đủ cho thực tập sinh và người lao động trước khi xuất cảnh về chế độ bảo hiểm công Nhật Bản.

Thứ ba, thực hiện theo đúng tài liệu hướng dẫn của Cục Hưu trí - Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản.

Ngoài ra, Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi của Nhật Bản vừa công bố thông tin về việc điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng của quốc gia này, dự kiến áp dụng sớm nhất vào tháng 10/2025, muộn nhất từ tháng 3/2026.

Cụ thể, tỷ lệ mức tăng lương từ 3,41% đến hơn 8%, tương ứng mức lương tối thiểu vùng từ 180.048 yên tại khu vực Kochi cho đến 215.600 yên tại khu vực Tokyo (tương đương 30,7 triệu đến 36.8 triệu đồng). Việc mức tăng lương cơ bản đáng kể là một tín hiệu tốt cho những thực tập sinh đang tham gia và có nguyện vọng tham gia Chương trình IM Japan đang triển khai tại Việt Nam.

Tại Việt Nam.chương trình đưa thực tập sinh Việt Nam đi thực tập kỹ thuật tại Nhật Bản được thực hiện từ năm 2006 theo Thỏa thuận giữa Bộ Lao động -Thương binh và Xã hội (trước đây) và Tổ chức Phát triển nhân lực quốc tế Nhật Bản (IM Japan).

Tới nay, Trung tâm Lao động ngoài nước (Bộ Nội vụ) hợp tác với IM Japan triển khai phái cử gần 9.200 lượt người lao động sang thực tập kỹ thuật tại Nhật Bản.

Tham gia chương trình này, người lao động được IM Japan đài thọ học phí, tiền ký túc xá trong 4 tháng đào tạo chính thức trước phái cử. Thu nhập bình quân của lao động khoảng 27 triệu đồng/tháng, khi về nước người lao động được hỗ trợ tiền khuyến khích phát triển sự nghiệp tương đương 110 triệu đồng.

Qua 10 tháng đầu năm 2025, Nhật Bản vẫn là thị trường tiếp nhận lao động Việt Nam lớn nhất với 55.049 người, trong đó có 24.388 lao động nữ.

PV