'Thuế quan của ông Trump sẽ mang về cho Mỹ 6 nghìn tỷ USD'

Cố vấn cấp cao Nhà Trắng Peter Navarro - Ảnh: Reuters.

Ông Peter Navarro - cố vấn cấp cao của Nhà Trắng về thương mại và sản xuất - dự báo các kế hoạch thuế quan của Tổng thống Donald Trump sẽ mang về cho quốc khố Mỹ 6 nghìn tỷ USD trong vòng 1 thập kỷ tới.

Theo hãng tin CNN, con số mà ông Navarro đưa ra tương đương với một đợt tăng thuế lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ. Ngay cả sau khi yếu tố lạm phát đã được tính đến, số tiền này vẫn có thể lớn gấp 3 lần đợt tăng thuế của Mỹ vào năm 1942 để trang trải chi phí của Chiến tranh Thế giới thứ hai.

Nhưng ông Navarro khẳng định việc áp thuế quan không phải là tăng thuế mà là giảm thuế, nhắc lại quan điểm của chính quyền Trump bấy lâu nay rằng thuế quan không phải do người tiêu dùng Mỹ trả mà do doanh nghiệp ở các quốc gia khác hoặc chính các quốc gia đó phải trả.

“Thông điệp ở đây là thuế quan là cắt giảm thuế, thuế quan là việc làm, thuế quan là an ninh quốc gia. Thuế quan là điều tuyệt vời cho nước Mỹ. Thuế quan sẽ làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”, ông Navarro nói trên kênh Fox News hôm Chủ nhật.

Nhưng hầu hết các nhà kinh tế cho rằng thuế quan của Mỹ được trả bởi chính doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ thông qua việc họ phải trả mức giá cao hơn đối với hàng hóa nhập khẩu, chứ không phải được trả bởi doanh nghiệp nước ngoài hay các quốc gia khác.

Ngày thứ Tư (2/4), ông Trump sẽ công bố thuế quan có đi có lại lên tất cả các đối tác thương mại của Mỹ. Ngày 3/4, thuế quan 25% mà ông áp lên tất cả ô tô nhập khẩu sẽ có hiệu lực. Ông cũng đã áp thuế quan bổ sung 20% lên hàng hóa Trung Quốc và thuế quan 25% lên Mexico và Canada.

Ông Navarro nói rằng những kế hoạch thuế quan này sẽ tạo tiền đề cho việc Quốc hội thông qua việc cắt giảm thuế trong năm nay. Tuy nhiên, số tiền dự kiến thu được từ thuế quan vẫn sẽ là một đợt tăng thuế khổng lồ đối với người Mỹ trong ngắn hạn, nếu tất cả dự định thuế quan trong đó được thực thi.

Theo ông Navarro, riêng thuế quan đối với hàng hóa ngoài ô tô “sẽ mang về khoảng 600 tỷ USD mỗi năm, tương đương khoảng 6 nghìn tỷ USD trong thời gian 10 năm”. Ông cho biết thêm thuế quan ô tô sẽ mang về thêm 100 tỷ USD mỗi năm.

Hiện chưa rõ ông Navarro đã tính toán con số 700 tỷ USD tiền thu từ thuế quan mỗi năm như thế nào, bởi chi tiết của các kế hoạch thuế quan còn chưa được công bố đầy đủ. Để đạt tới con số mà ông đưa ra, Mỹ sẽ phải áp thuế quan 25% lên hầu như toàn bộ 3,3 nghìn tỷ USD hàng hóa mà nước này nhập khẩu năm 2024, cộng thêm điều kiện là thuế quan không làm người Mỹ thay đổi hành vi mua sắm.

Bởi vậy, giới phân tích cho rằng ở thời điểm hiện tại, chưa ai có thể khẳng định chính xác nước Mỹ sẽ thu được bao nhiêu từ thuế quan. Dù vậy, thuế quan của ông Trump vẫn có khả năng tương đương với một đợt tăng thuế chưa từng có trong lịch sử Mỹ.

Nếu tính theo tỷ lệ phần trăm, đạo luật thuế năm 1942 nhằm huy động ngân sách cho Chiến tranh thế giới thứ hai là cuộc tăng thuế lớn nhất trong lịch sử Mỹ - theo một phân tích vào năm 2006 của Bộ Tài chính nước này. Dự luật này đã huy động được 10 tỷ USD trong một năm vào năm 1942, tương đương 200 tỷ USD ngày nay sau khi điều chỉnh theo lạm phát, bằng 1/3 con số 600 tỷ USD thu thuế quan mỗi năm từ hàng hóa ngoài ô tô mà ông Navarro nói đến

Tuy nhiên, vào thời điểm đó, đợt tăng thuế đó chiếm tỷ trọng lớn hơn nhiều trong tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Mỹ. Theo phân tích của Bộ Tài chính Mỹ, con số này bằng khoảng 5% GDP Mỹ năm 1942, nhưng ngày nay, con số 600 tỷ USD ông Navarro nói đến chỉ bằng khoảng 2% GDP của Mỹ.

Tính theo giá trị tuyệt đối, đợt tăng thuế lớn nhất của Mỹ chưa tính đến yếu tố lạm phát là Đạo luật Chăm sóc sức khỏe hợp túi tiền (ACA), còn được gọi là Obamacare. ACA đã được thông qua vào năm 2009 và vào thời điểm đó, đạo luật này dự kiến tăng thu thuế thêm 486 tỷ USD. Tuy nhiên, con số này là số tiền thuế tăng thêm trong vòng 10 năm, trong khi số tiền dự kiến thu được từ việc áp thuế quan trong 1 năm mà ông Navarro nói tới đã là 700 tỷ USD.

Các nhà phê bình nói rằng thuế quan của ông Trump sẽ làm gia tăng mạnh mẽ chi phí đối với người tiêu dùng Mỹ và sẽ là một rào cản đối với tăng trưởng kinh tế Mỹ.

“Đó chính là thuế. Tiền đó không phải từ trên trời rơi xuống, mà đến từ việc giá hàng hóa tăng. Người Mỹ sẽ phải trả nhiều hơn để mua hàng hóa. Chúng ta đang nói tới việc tăng thuế 700 tỷ USD mỗi năm”, thượng nghị sỹ Mark Warner nói với Fox ngay sau cuộc trả lời phỏng vấn của ông Navarro.

Bình Minh