Thuốc lá lậu vẫn còn bày bán công khai

(ĐTO) Theo quy định tại Điều 8 Nghị định 98/2020/NĐ-CP, hành vi buôn bán, vận chuyển, tàng trữ và giao nhận thuốc lá điếu nhập lậu số lượng dưới 50 bao sẽ bị phạt tiền tới 3.000.000 đồng, phạt gấp đôi nếu là tổ chức. Thế nhưng, hiện nay, tình trạng vi phạm về việc bày bán, kinh doanh thuốc lá lậu vẫn diễn ra công khai, nhất là tại các tiệm tạp hóa, khu dân cư, gây ra những hệ lụy khó lường về sức khỏe cộng đồng và thất thoát ngân sách nhà nước.

VẪN BÀY BÁN CÔNG KHAI

Không khó để bắt gặp tình trạng bán thuốc lá lậu tràn lan, nhất là dọc các tuyến quốc lộ. Việc bố trí từng tủ thuốc để người mua lựa chọn vẫn diễn ra.

Tại các khu dân cư, việc bày bán thuốc lá diễn ra công khai.

Tại các khu dân cư, việc bày bán thuốc lá diễn ra công khai.

Trong vai trò người mua, chúng tôi ghé một tiệm tạp hóa ven đường đoạn xã Bình Thành hỏi mua một cây thuốc Hero (thường là mặt hàng thuốc lá nhập lậu) thì được chủ cửa hàng bán ngay mà không cần hỏi lý do, độ tuổi.

Khu vực bày bán cũng không treo biển thông báo “Không bán thuốc lá cho người dưới 18 tuổi” - một quy định cơ bản của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá.

Hỏi về quy định bày bán thuốc lá, việc kiểm tra của các cơ quan chức năng, chủ tiệm cho biết: “Từ trước đến nay ít thấy cơ quan nào kiểm tra...”. Lời giải thích này đã vô tình bộc lộ sự thiếu hiểu biết hoặc cố tình lách luật; đồng thời phản ánh sự lỏng lẻo trong công tác kiểm tra, giám sát, tạo kẽ hở cho hoạt động buôn bán trái phép.

Không khó để mua thuốc lá nhập lậu tại các tiệm tạp hóa.

Không khó để mua thuốc lá nhập lậu tại các tiệm tạp hóa.

Điều 8, Nghị định 98/2020/NĐ-CP quy định, người có hành vi buôn bán, vận chuyển, tàng trữ và giao nhận thuốc lá điếu nhập lậu số lượng dưới 50 bao, sẽ bị phạt tiền tới 3.000.000 đồng, phạt gấp đôi nếu là tổ chức. Như vậy, dù chỉ buôn bán một bao thuốc lá điếu nhập lậu, người bán có khả năng bị xử phạt số tiền nêu trên. Đồng thời, việc tái phạm các hành vi này còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Thuốc lá lậu thường là mặt hàng không được kiểm soát về chất lượng và độ an toàn. Khi được bày bán công khai, tràn lan, chúng sẽ càng thúc đẩy nhu cầu và mức độ tiếp cận của người dân, đặc biệt là nhóm thanh thiếu niên, vốn là đối tượng thích thử những thứ mới lạ.

Các nghiên cứu cho thấy, thuốc lá lậu tiềm ẩn nguy cơ sức khỏe cao hơn do nguồn gốc không rõ ràng, có thể chứa các chất độc hại không được kiểm định. Việc bày bán công khai này không chỉ vi phạm Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, mà còn tạo ra gánh nặng kép: Ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là nhóm đối tượng dễ bị tổn thương; gây thất thoát thuế lớn cho ngân sách nhà nước, làm ảnh hưởng đến an ninh kinh tế và tạo điều kiện cho tội phạm buôn lậu hoành hành.

Quy định đã có, tuy nhiên, phải chăng vì các nguyên nhân: Lợi nhuận cao, nhất là vào dịp cuối năm khi nhu cầu tăng cao; tâm lý “không ai kiểm tra” do địa bàn xa trung tâm, lực lượng mỏng, khó kiểm soát hết các điểm bán lẻ; mức phạt chưa đủ sức răn đe, khiến người bán không cảm thấy áp lực lớn khi so sánh với lợi nhuận thu được.

Vì vậy, tình trạng bày bán, kinh doanh thuốc lá lậu vẫn diễn ra công khai, bất chấp luật cấm. Hành vi này không chỉ vi phạm nghiêm trọng luật pháp, mà còn trực tiếp tiếp tay cho hoạt động buôn lậu.

CẦN KIỂM TRA, KIỂM SOÁT CHẶT CHẼ VÀ TĂNG CƯỜNG XỬ LÝ

Đồng Tháp là tỉnh giáp khu vực biên giới Campuchia, vì vậy, tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại về thuốc lá vẫn được xem là “điểm nóng” trong những năm qua. Mặc dù có sự phối hợp kiểm tra, kiểm soát của các lực lượng chức năng, với số vụ bắt giữ lên đến hàng trăm vụ mỗi năm.

Một điễm bán thuốc lá dọc Quốc lộ 30

Một điễm bán thuốc lá dọc Quốc lộ 30

Được biết, sau khi sáp nhập tỉnh, các lực lượng chức năng cũng đã tăng cường công tác kiểm tra công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, trong đó có mặt hàng thuốc lá.

Dịp cuối năm luôn là thời điểm buôn lậu thuốc lá diễn biến phức tạp, đặc biệt tại các địa phương khu vực biên giới. Việc tăng cường kiểm tra, kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức cho lực lượng chức năng, đặc biệt khi địa bàn được mở rộng sau sáp nhập đòi hỏi việc kiểm soát nhiều hơn để hạn chế tình trạng buôn lậu thuốc lá.

Trong thời gian tới, cần tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm minh không chỉ các vụ buôn bán thuốc lá nhập lậu có giá trị lớn, mà cả các điểm buôn bán nhỏ lẻ, đặc biệt trong những tháng cuối năm - thời điểm buôn lậu hoạt động mạnh nhất.

Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân hiểu rõ hậu quả pháp lý và tác hại sức khỏe của việc buôn bán, sử dụng thuốc lá lậu; sự phối hợp chặt chẽ hơn giữa các lực lượng chức năng để kiểm soát cả nguồn cung (biên giới) và thị trường tiêu thụ (nội địa); cân nhắc nâng mức phạt để đảm bảo tính răn đe, biến mức phạt tiền trở thành một áp lực thực sự đối với người vi phạm.

THẢO VY

Nguồn Đồng Tháp: https://baodongthap.vn/xa-hoi/202511/thuoc-la-lau-van-con-bay-ban-cong-khai-1051573