Thượng tướng Trần Văn Trà và những trang hồi ký còn dang dở

Tên sách lấy từ hai câu thơ Thượng tướng viết ngay khi hòa bình lập lại - ngắn gọn, cô đọng nhưng chất chứa cả cốt cách một vị tướng quân suốt đời vì nước, đồng thời bao trùm hành trình 30 năm kháng chiến gian khổ, kiên cường và kỳ vĩ của cả dân tộc.

Sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo ở Tịnh Long, Quảng Ngãi, Thượng tướng Trần Văn Trà (1919 - 1996) sớm bước vào con đường cách mạng và gắn bó trọn đời với sự nghiệp giải phóng dân tộc. Từ trận đánh đầu tiên chống quân Pháp ở Cầu Bông ngày 23/9/1945 đến thời khắc quyết định của Chiến dịch Hồ Chí Minh, dấu chân ông đã in đậm trên các chiến trường trọng yếu nhất của Nam Bộ.

Sách do NXB Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản và Omega phát hành

Trong suốt hành trình ấy, ông giữ nhiều trọng trách: Khu trưởng Khu 8; Phó Tư lệnh Nam Bộ; Tư lệnh kiêm Chính ủy Sài Gòn - Gia Định; Tư lệnh Phân liên khu miền Đông; Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam; Tư lệnh Quân giải phóng miền Nam; Trưởng đoàn đại biểu quân sự trong Ban Liên hợp quân sự bốn bên; Phó Tư lệnh Chiến dịch Hồ Chí Minh; Tư lệnh kiêm Chính ủy Quân khu 7; Thứ trưởng Bộ Quốc phòng… Mỗi chức vụ là một trọng trách, đồng thời minh chứng cho sự tin cậy của Đảng, của Quân đội và của nhân dân đối với ông.

Năm 1982, ông nghỉ hưu nhưng vẫn không ngừng cống hiến. Trên cương vị Phó Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Việt Nam, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh TP. Hồ Chí Minh, ông tận tâm chăm lo cho đồng chí, đồng đội. Đặc biệt, ông dành trọn thời gian và tâm huyết cho việc nghiên cứu và tổng kết thực tiễn chiến tranh, để lại khối di cảo quý báu. Trong số đó, công trình “Chặng đường 30 năm B2 Thành đồng” dự kiến gồm 5 tập, nhưng ông chỉ kịp hoàn thành tập 1 và tập 5; các tập 2, 3, 4 vẫn còn dang dở khi ông vĩnh biệt cuộc đời.

Cuốn sách này không chỉ là hồi ký, không chỉ là câu chuyện riêng của Thượng tướng Trần Văn Trà, đó còn là một bức tranh lịch sử về hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ - được kể bằng giọng văn sắc sảo của một người chỉ huy dạn dày trận mạc, xen lẫn những cảm xúc chân thành của chàng trai xứ Quảng rời quê ra trận rồi trở về trong ngày đất nước hòa bình.

Đọc sách, người đọc cảm nhận rõ hơn phẩm chất của một vị tướng luôn có mặt nơi tuyến đầu ác liệt nhất, luôn suy tư, trăn trở vì đất nước và vì những người lính của mình. Những đánh giá chiến lược, những tổng kết sâu sắc, những câu chuyện chưa từng kể… giúp người đọc lý giải vì sao dân tộc ta có thể làm nên chiến thắng vĩ đại trong cuộc trường chinh chống giặc ngoại xâm.

H.Hà