Thượng viện Mỹ đạt thỏa thuận chấm dứt tình trạng đóng cửa chính phủ

Thượng viện Mỹ đã đạt được một thỏa thuận lưỡng đảng nhằm chấm dứt tình trạng chính phủ liên bang bị đóng cửa kéo dài nhiều tuần qua.

Theo nguồn tin am hiểu, thỏa thuận do nhóm nghị sĩ gồm Angus King, Jeanne Shaheen, Maggie Hassan cùng một số thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa chủ trì đàm phán, đã nhận được “đủ sự ủng hộ” từ các thành viên trong Nhóm Nghị sĩ Dân chủ tại Thượng viện để có thể được thông qua.

Tháp kiểm soát tại sân bay Ronald Reagan. Chính phủ Mỹ đóng cửa kéo dài đã khiến hàng trăm chuyến bay bị hủy. Ảnh: Reuters

Một trong những người tham gia thương lượng cho biết, thỏa thuận này được đạt được giữa nhóm đàm phán của đảng Dân chủ, Lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện John Thune và Nhà Trắng. Các thành viên của Ủy ban Phân bổ Ngân sách (Appropriations Committee) cũng đóng vai trò then chốt trong việc hoàn thiện các điều khoản của thỏa thuận.

Theo thỏa thuận, các nhà đàm phán đảng Dân chủ cam kết đảm bảo ít nhất 8 thượng nghị sĩ trong nhóm của họ sẽ bỏ phiếu “thuận” đối với các thủ tục nhằm thúc đẩy gói ngân sách tạm thời, giúp duy trì hoạt động của chính phủ. Điều này đảm bảo ngưỡng 60 phiếu cần thiết để thông qua thủ tục, trước khi tiến tới bỏ phiếu cuối cùng – vốn chỉ cần đa số đơn giản.

Thượng viện dự kiến tiến hành bỏ phiếu trong đêm 9/11 (theo giờ địa phương) nhằm thông qua dự luật ngân sách tạm thời do Hạ viện đề xuất. Dự luật này sẽ là cơ sở cho gói chi tiêu quy mô lớn hơn, cần được Hạ viện phê chuẩn trước khi chính phủ có thể chính thức mở cửa trở lại.

Thỏa thuận này đánh dấu bước đột phá sau nhiều tuần đàm phán kín giữa nhóm nghị sĩ lưỡng đảng, trong đó có Lãnh đạo phe đa số John Thune và Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Như một phần của thỏa thuận nhằm chấm dứt tình trạng đóng cửa chính phủ, ông Thune cam kết với đảng Dân chủ sẽ tổ chức một cuộc bỏ phiếu vào giữa tháng 12 tới về việc gia hạn các khoản trợ cấp theo Đạo luật Chăm sóc sức khỏe hợp túi tiền (ACA), vốn sẽ hết hiệu lực vào cuối năm nếu Quốc hội không hành động. Đảng Dân chủ sẽ được quyền xác định nội dung của dự luật gia hạn này.

Thỏa thuận cũng đảm bảo toàn bộ nhân viên liên bang bị tạm nghỉ trong thời gian chính Thượng nghị sĩ Tim Kaine (đảng Dân chủ, bang Virginia), người tham gia đàm phán điều khoản này, tuyên bố ủng hộ thỏa thuận: “Tôi luôn khẳng định rằng, để có được lá phiếu của tôi, chúng ta cần đi đúng hướng trong việc khắc phục hệ thống y tế do đảng Cộng hòa gây ra và bảo vệ đội ngũ nhân viên liên bang”.

Tuy nhiên, không phải tất cả các nghị sĩ Dân chủ đều đồng tình với thỏa thuận này. Nhiều nghị sĩ theo đường lối cấp tiến tại Thượng viện và một bộ phận lớn Hạ viện, bao gồm cả Lãnh đạo đảng Dân chủ tại Hạ viện Hakeem Jeffries, cho rằng bất kỳ thỏa thuận nào không bao gồm việc gia hạn toàn diện tín dụng thuế trong ACA đều là “chưa đủ”.

“Chúng tôi sẽ không ủng hộ dự luật chi tiêu do đảng Cộng hòa tại Thượng viện đưa ra nếu nó không gia hạn các khoản tín dụng thuế theo ACA. Chúng tôi sẽ đấu tranh chống lại dự luật của đảng Cộng hòa tại Hạ viện, nơi Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson sẽ buộc phải kết thúc ‘kỳ nghỉ kéo dài 7 tuần được tài trợ bằng tiền thuế của người dân’”, ông Jeffries tuyên bố.

Lãnh đạo đảng Dân chủ tại Hạ viện Hakeem Jeffries nhấn mạnh rằng việc gia hạn trợ cấp y tế phải được quy định trong văn bản luật, chứ không chỉ là một cam kết miệng – nhất là khi ông Johnson từ chối cam kết một cuộc bỏ phiếu tương tự tại Hạ viện.

Trong khi đó, Tổng thống Donald Trump tỏ ra lạc quan về khả năng kết thúc tình trạng đóng cửa chính phủ kéo dài nhất trong lịch sử nước Mỹ. “Có vẻ như chúng ta đang rất gần với việc chấm dứt tình trạng đóng cửa”, nhà lãnh đạo Mỹ nói với các phóng viên vào tối 9/11.

Theo một nghị sĩ Dân chủ tại Hạ viện, một số nghị sĩ trung dung trong đảng này dự kiến sẽ bỏ phiếu ủng hộ thỏa thuận.

Thông tin về thỏa thuận được công bố khi khối nghị sĩ Dân chủ tại Thượng viện vẫn đang họp kín để thảo luận hướng đi tiếp theo. Một số nghị sĩ được cho là phản đối, trong đó có Thượng nghị sĩ Bernie Sanders (độc lập, bang Vermont).

Lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Chuck Schumer (đảng Dân chủ, bang New York) – người từng bị chỉ trích hồi tháng 3 vì nỗ lực ngăn chính phủ đóng cửa – tuyên bố ông sẽ phản đối thỏa thuận lần này.

Rời khỏi cuộc họp, Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal (đảng Dân chủ, bang Connecticut) khẳng định: “Không có thỏa thuận nào nếu không giải quyết vấn đề y tế”.

Còn Thượng nghị sĩ Ruben Gallego (đảng Dân chủ, bang Arizona) viết trên mạng xã hội: “Tôi sẽ bỏ phiếu phản đối”.

Tính đến ngày 9/11, chính phủ Mỹ đã đóng cửa 40 ngày liên tiếp và là đợt đóng cửa kéo dài nhất trong lịch sử nước này. Trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump, chính phủ Mỹ cũng từng đóng cửa tới 35 ngày liên tiếp.

Hoàng Phạm/VOV.VN (biên dịch) Theo Politico