Tích cực nâng cao chất lượng xét xử trong tình hình mới

Quang cảnh phiên tòa xét xử trực tuyến của TAND tỉnh. Ảnh: NGỌC DUNG

Nhân kỷ niệm 79 năm Ngày truyền thống TAND (13/9/1945-13/9/2024), Báo Phú Yên có cuộc trao đổi với ông Trần Huy Đức, Bí thư Ban Cán sự đảng, Chánh án TAND tỉnh về nội dung này.

* Thời gian qua, TAND hai cấp của tỉnh không ngừng nỗ lực nâng cao chất lượng công tác xét xử. Kết quả đạt được như thế nào, thưa ông?

- Những năm qua, số lượng các vụ việc mà TAND hai cấp của tỉnh phải thụ lý, giải quyết rất lớn, với tính chất ngày càng phức tạp. Đặc biệt, năm nay số lượng án phải giải quyết tăng 30% so với năm ngoái, riêng TAND tỉnh tăng gần 300 vụ việc. Trong bối cảnh như vậy, Ban Cán sự đảng, lãnh đạo TAND tỉnh đã chủ động nắm bắt tình hình, triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp, đề cao trách nhiệm của mỗi cán bộ, công chức trong thực thi nhiệm vụ. Nhờ đó, dù án tăng nhưng tỉ lệ giải quyết án, chất lượng công tác xét xử vẫn đảm bảo, hạn chế thấp nhất tình trạng án tồn đọng, quá hạn luật định.

Từ ngày 1/10/2023 đến cuối tháng 8 vừa qua, TAND hai cấp thụ lý 6.374 vụ việc các loại án, trong đó đã giải quyết 4.194 vụ việc (so với cùng kỳ năm ngoái, án thụ lý tăng 240 vụ việc, giải quyết tăng 275 vụ việc). Theo đó, các vụ án hình sự đã được xét xử nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật; không có trường hợp kết oan người vô tội. Chất lượng tranh tụng tại phiên tòa tiếp tục được bảo đảm theo hướng thực chất, hiệu quả. Hình phạt áp dụng đối với các bị cáo tương xứng với tính chất, mức độ hành vi phạm tội. Bên cạnh đó, công tác giải quyết án hành chính, vụ việc dân sự, kinh doanh thương mại, lao động được tòa án xét xử nghiêm túc, đúng pháp luật.

TAND hai cấp cũng đưa ra xét xử kịp thời các vụ án dư luận xã hội quan tâm; đặc biệt lãnh đạo, chỉ đạo, đôn đốc đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ án kinh tế, tham nhũng, chức vụ, các vụ án thuộc Danh mục các vụ việc, vụ án Thường trực Tỉnh ủy, thường trực các huyện, thị, thành ủy theo dõi, chỉ đạo, Ban Nội chính Tỉnh ủy theo dõi đôn đốc và Danh mục các vụ án, vụ việc thuộc diện Ban chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tỉnh theo dõi, chỉ đạo, phục vụ hiệu quả nhiệm vụ chính trị của địa phương. Qua đó góp phần tích cực trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, giữ vững an ninh chính trị, TTATXH.

Ông Trần Huy Đức

* Thưa ông, xét xử trực tuyến là một trong những đột phá của hệ thống tòa án trong chuyển đổi số để tiến tới xây dựng mô hình tòa án thông minh, tòa án điện tử. Trong bối cảnh này, TAND hai cấp của tỉnh đã nỗ lực ra sao để đáp ứng quá trình cải cách tư pháp?

- Xét xử trực tuyến là xu hướng tất yếu về tăng cường ứng dụng CNTT trong hoạt động của tòa án, tiến tới việc chuyển đổi số, góp phần xây dựng tòa án điện tử theo tinh thần cải cách tư pháp.

Trong bối cảnh còn nhiều khó khăn về trang thiết bị máy móc, cơ sở vật chất, nhân sự, nhưng dưới sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo TAND tỉnh, năm 2023 TAND hai cấp đã khắc phục khó khăn, tổ chức thành công 170 phiên tòa xét xử trực tuyến, vượt 149 phiên so với quy định của TAND tối cao - dẫn đầu trong Cụm thi đua số 7. Đặc biệt, năm 2024, cùng với tòa án cả nước, TAND hai cấp Phú Yên tiếp tục triển khai nhiều giải pháp đột phá để nâng cao chất lượng xét xử, trong đó có việc tổ chức các phiên tòa trực tuyến, phiên tòa rút kinh nghiệm. Từ ngày 1/10/2023-31/8/2024, số lượng phiên tòa trực tuyến của TAND hai cấp Phú Yên đạt 313 phiên (vượt 164 phiên so với cùng kỳ); trong đó có 29 phiên tòa trực tuyến rút kinh nghiệm theo Chỉ thị 01/2024/CT-TA của Chánh án TAND tối cao (vượt chỉ tiêu TAND tối cao giao). Có thể nói, đây là nỗ lực rất lớn của TAND Phú Yên trong điều kiện còn nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật như hiện nay.

* Để xây dựng đội ngũ cán bộ, thẩm phán vững vàng về bản lĩnh chính trị, giỏi về nghiệp vụ, thực hiện tốt nhiệm vụ xét xử, bảo vệ công lý, Ban Cán sự đảng, lãnh đạo TAND tỉnh đã thực hiện công tác tổ chức cán bộ tòa án như thế nào, thưa ông?

- Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực cho đội ngũ cán bộ, nhất là công chức có chức danh tư pháp để xây dựng đội ngũ công chức tòa án hai cấp ngày càng vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị; thời gian qua, Ban Cán sự đảng TAND tỉnh luôn đặc biệt chú trọng đến các công tác bổ sung, kiện toàn đội ngũ cán bộ có chức danh tư pháp; quy hoạch, điều động, bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo, quản lý; đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ và nâng cao bản lĩnh chính trị cho cán bộ, công chức tòa án… Hằng năm, TAND tỉnh đều xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, lý luận chính trị cho công chức tòa án hai cấp, nhất là các trường hợp đã được phê duyệt quy hoạch đến giai đoạn 2025-2030 để chủ động trong công tác tổ chức cán bộ.

Trong năm 2024, TAND 2 cấp đã cử 76 lượt công chức đi đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ xét xử, thư ký, thẩm tra viên; bồi dưỡng về lý luận chính trị, lãnh đạo, quản lý cấp vụ, cấp phòng, kiến thức QP-AN. Đồng thời cử 24 hòa giải viên tham gia khóa bồi dưỡng nghiệp vụ hòa giải, đối thoại do Học viện Tòa án tổ chức. Hiện nay, đội ngũ thẩm phán, thẩm tra viên, thư ký tòa án và cán bộ, công chức khác cơ bản được củng cố, kiện toàn cả về số lượng và chất lượng.

Để phục vụ cho đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025-2030, năm nay, Ban Cán sự đảng của Tòa án tỉnh đã đẩy mạnh công tác cán bộ, trong đó có việc luân chuyển các chánh án huyện trong thời gian tới không giữ chức vụ quá 2 nhiệm kỳ liên tiếp và không phải là người địa phương.

* Để nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả hoạt động của tòa án, thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị trong tình hình mới, theo ông cần có những giải pháp gì?

- Trước những thách thức lớn như yêu cầu, nhiệm vụ ngày càng cao, số lượng vụ, việc phải giải quyết ngày càng tăng với tính chất đa dạng, phức tạp…, để thực hiện tốt hơn nữa nhiệm vụ chính trị, TAND hai cấp Phú Yên tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm các nghị quyết của Đảng, Quốc hội về công tác tư pháp, nhất là tổ chức thực hiện có hiệu quả chỉ thị của Chánh án TAND tối cao về việc triển khai các nhiệm vụ công tác trọng tâm, triển khai đồng bộ các giải pháp đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các vụ việc, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp, bảo đảm hoàn thành và vượt các chỉ tiêu của Quốc hội và TAND tối cao đề ra.

Đặc biệt hiện nay, Ban Cán sự đảng, lãnh đạo TAND tỉnh triển khai quyết liệt chuẩn bị các điều kiện để thi hành Luật Tổ chức TAND năm 2024, như kiện toàn tổ chức và đội ngũ cán bộ tòa án các cấp, làm tốt công tác tuyển chọn, đào tạo, quy hoạch, bổ nhiệm; chuẩn bị về cơ sở vật chất, trang thiết bị… Qua đó nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động và uy tín của TAND; xây dựng hệ thống tòa án chuyên nghiệp, hiện đại, liêm chính, phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân, đóng góp tích cực vào công cuộc xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong giai đoạn mới.

* Xin cảm ơn ông!

NGỌC QUỲNH (thực hiện)