Tích cực tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án tồn đọng, tạo thêm nguồn lực cho phát triển
Việc tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc cho các dự án là vấn đề khó, rất phức tạp, do đó phải làm thí điểm, từ đó mới mở rộng; 'vừa làm vừa rút kinh nghiệm, mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội, không bỏ lỡ cơ hội', dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm để giải quyết dứt điểm vấn đề này.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị quán triệt, triển khai các Nghị quyết của Quốc hội. (Ảnh: TRẦN HẢI)
Đây là khẳng định của Thủ tướng Phạm Minh Chính khi chủ trì Hội nghị quán triệt, triển khai các nghị quyết của Quốc hội về tháo gỡ vướng mắc đối với các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án; Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi sáng 30/12 tại Trụ sở Chính phủ.
Sáng 30/12, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị quán triệt, triển khai các Nghị quyết của Quốc hội về tháo gỡ vướng mắc đối với các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án; Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Cùng dự có các Phó Thủ tướng Chính phủ; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương.
Theo báo cáo của các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương trên Hệ thống 751, cả nước ghi nhận 2.991 dự án gặp khó khăn, vướng mắc tồn đọng, kéo dài cần tháo gỡ với quy mô diện tích đất khoảng 153.433,5ha, tổng mức đầu tư khoảng 2,46 triệu tỷ đồng. Thời gian qua, Ban chỉ đạo 751 đã rất nỗ lực tham mưu Chính phủ ban hành nhiều giải pháp tháo gỡ thành công kịp thời như: hình thành cơ sở dữ liệu quốc gia về các dự án tồn đọng khó khăn, vướng mắc trên toàn quốc; trình Quốc hội ban hành Nghị quyết 265/2025/QH15 cho phép mở rộng việc áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù tại Điều 3, Điều 4, Điều 5, Điều 6, Điều 7 và Điều 8 của Nghị quyết số 170/2024/QH15 ngày 30/11/2024 của Quốc hội; ban hành các Nghị quyết số 233/NQ-CP ngày 10/12/2024; 34/NQ-CP ngày 13/2/2025; 212/NQ-CP ngày 21/7/2025 của Chính phủ để kịp thời tháo gỡ các dự án về năng lượng, y tế, đô thị; ban hành 8 công điện chỉ đạo tháo gỡ các dự án và 2 nghị định; tổ chức 2 hội nghị toàn quốc; tổ chức nhiều đoàn công tác và làm việc trực tiếp với các địa phương tháo gỡ tại các tỉnh: Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Đồng Nai, Khánh Hòa, Lâm Đồng, Quảng Nam, Thái Nguyên, Bắc Ninh, Quảng Ninh, Thanh Hóa...
Các đại biểu tham dự hội nghị. (Ảnh: TRẦN HẢI)
Phát biểu ý kiến tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, sau thời gian triển khai thực hiện Kết luận 77 của Bộ Chính trị và Nghị quyết 170 của Quốc hội, chúng ta đã đạt được một số kết quả tích cực:
Nhiều vướng mắc đã được xử lý, dự án tiếp tục triển khai mang lại kết quả, giải phóng nguồn lực cho cả Nhà nước, doanh nghiệp và người dân. Đến nay đã tháo gỡ và có định hướng tháo gỡ cho 5.203 dự án; trong đó 3.289 dự án, đất đai với tổng mức đầu tư khoảng 1,67 triệu tỷ đồng, 70 nghìn ha đã được đưa vào khai thác. Trên hệ thống 751 ghi nhận 2.991 dự án có khó khăn, vướng mắc tồn đọng, kéo dài cần tháo gỡ với tổng quy mô hơn 153 nghìn ha với tổng mức đầu tư là 2,46 triệu tỷ đồng. Thủ tướng cho rằng, cần phát huy tinh thần tháo gỡ khó khăn, đồng thời tiếp tục rà soát, cập nhật các dự án tương tự Kết luận 77 và Nghị quyết 170 theo thẩm quyền.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình phát biểu ý kiến tại hội nghị. (Ảnh: TRẦN HẢI)
Đây là quá trình liên tục, tổng thể, thường xuyên, bao trùm; khuyến khích khắc phục hậu quả theo các quy định của Đảng, Nhà nước. Điều này góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025 đạt hơn 8% và hai con số những năm tiếp theo; tạo không gian, dư địa cho sự phát triển, tránh thất thoát, lãng phí tài nguyên đất đai của Nhà nước, người dân, doanh nghiệp; bảo đảm tính kỷ luật, kỷ cương, nghiêm minh của pháp luật; khẳng định năng lực của cấp ủy, chính quyền; góp phần củng cố niềm tin cho nhân dân, doanh nghiệp.
Nghị quyết 170 có nhiều chính sách đặc thù, mang tính đột phá như: Chính sách về điều chỉnh Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp vi phạm về thời hạn sử dụng đất đối với đất sản xuất kinh doanh; Chính sách về tiếp tục sử dụng đất, xác định giá đất, tính thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với các trường hợp đã giao đất, cho thuê đất không đấu giá quyền sử dụng đất, không đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất vi phạm quy định của pháp luật về đất đai; các trường hợp không đủ điều kiện được tiếp tục sử dụng đất để thực hiện dự án; Chính sách xác định lại giá đất do các sai phạm trong xác định giá đất khi tính thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có hướng dẫn, do đó, trên cơ sở này, các địa phương chủ động rà soát, xử lý theo thẩm quyền; tiếp tục cập nhật lên Cổng 751, Cổng Tư pháp quốc gia. Các bộ, ngành tập hợp giải quyết theo thẩm quyền; vượt thẩm quyền báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng phát biểu ý kiến tại hội nghị. (Ảnh: TRẦN HẢI)
Thủ tướng khẳng định, việc tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc cho các dự án là vấn đề khó, rất phức tạp, do đó phải làm thí điểm, từ đó mới mở rộng; “vừa làm vừa rút kinh nghiệm, mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội, không bỏ lỡ cơ hội”, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm để giải quyết dứt điểm vấn đề này; khuyến khích tháo gỡ khó khăn, khắc phục hậu quả theo các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Trên tinh thần đó, triển khai các dự án mới, tránh “vết xe đổ” trước đây.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì trình Chính phủ quy định hướng dẫn các địa phương thực hiện Nghị quyết 170; phối hợp các Bộ: Xây dựng, Tài chính, Tư pháp và các cơ quan có liên quan, khẩn trương rà soát, trình Chính phủ ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện những nội dung còn vướng mắc, chưa rõ, chưa cụ thể. Bộ Tài chính chủ trì phối hợp Thanh tra Chính phủ rà soát, tổng hợp, trình Chính phủ ban hành danh mục dự án, đất đai đáp ứng đủ điều kiện áp dụng cơ chế, chính sách tại Nghị quyết 170, để các địa phương có cơ sở triển khai ngay; sớm trình Chính phủ ban hành Nghị quyết về cơ chế tháo gỡ khó khăn, vướng mắc các dự án BT chuyển tiếp trong tháng 1/2026; khẩn trương chuyển các dự án thuộc thẩm quyền của các bộ, ngành, địa phương để xử lý dứt điểm.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu ý kiến chỉ đạo hội nghị. (Ảnh: TRẦN HẢI)
Các bộ ngành, địa phương khẩn trương đề xuất phương hướng, giải pháp tháo gỡ nhóm vấn đề khó khăn, vướng mắc chưa có quy định của pháp luật, báo cáo rõ về thẩm quyền xử lý. Trên cơ sở đó khẩn trương tham mưu Chính phủ trình các cấp có thẩm quyền cho chủ trương, cơ chế tháo gỡ. Phải xử lý dứt điểm vướng mắc của các dự án thuộc thẩm quyền giải quyết của mình; không né tránh, đùn đẩy trách nhiệm. Người đứng đầu các bộ, ngành địa phương phải chịu trách nhiệm trước Chính phủ về vấn đề này. Bên cạnh đó, những vấn đề gì cần thanh tra, kiểm toán thì vẫn phải tiến hành, không né tránh; phải thường xuyên tăng cường giám sát, kiểm tra.
Các đại biểu tham dự hội nghị. (Ảnh: TRẦN HẢI)
Thủ tướng đề nghị các cấp, các ngành, tập trung xử lý, giải quyết theo thẩm quyền, đề cao trách nhiệm cao nhất, không để tồn đọng kéo dài, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong việc thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Thủ tướng nhấn mạnh, Nghị quyết số 257/2025/QH15 của Quốc hội là chủ trương lớn, có ý nghĩa quan trọng nhằm tiếp tục hoàn thiện thể chế, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển bền vững nền nông nghiệp, bảo đảm an sinh xã hội và phát triển kinh tế-xã hội vùng nông thôn, miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; cần rà soát, để không trùng phạm vi, đối tượng của chương trình này; tăng cường phân cấp, phân quyền, Bộ Tài chính căn cứ khả năng cân đối của trung ương, phân bổ ngay kinh phí từ đầu năm 2026 cho các địa phương để chủ động thực hiện các chương trình.
Khẩn trương xây dựng quy định nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn ngân sách trung ương và tỷ lệ vốn đối ứng của ngân sách địa phương thực hiện Chương trình giai đoạn 2026-2030, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành trong tháng 1/2026, dựa trên “3 bảo đảm”: Ưu tiên đầu tư cho khu vực khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; phân bổ vốn theo nguyên tắc Trung ương giao tổng vốn, địa phương quyết định nội dung đầu tư cụ thể; các bộ, ngành không trực tiếp phê duyệt, chủ trì thực hiện các dự án cụ thể ở địa phương; minh bạch, khách quan dựa trên việc ứng dụng khoa học công nghệ, xây dựng cơ sở dữ liệu và hệ thống giám sát, đánh giá liên thông; tăng cường giám sát cộng đồng. Các bộ, ngành liên quan theo chức năng phải xây dựng cơ sở dữ liệu về việc này.
Bộ Tài Chính chủ động, khẩn trương tham mưu, ban hành các văn bản hướng dẫn về quản lý chương trình, quy định về quản lý vốn sự nghiệp; đẩy nhanh tiến độ giao kế hoạch vốn đầu tư. Các bộ, ngành liên quan tập trung, khẩn trương ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết, định mức, tiêu chuẩn kỹ thuật thực hiện các nội dung của chương trình được giao chủ trì theo chức năng, nhiệm vụ được giao.
Đối với các địa phương, Thủ tướng đề nghị các đồng chí lãnh đạo các tỉnh, thành phố quan tâm, quyết liệt chỉ đạo làm ngay một số nội dung như sau: Tuyên truyền, quán triệt nhận thức của cả hệ thống chính trị, người dân về chủ trương của Đảng, Nhà nước đối với Chương trình này; Tập trung xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp điều kiện thực tiễn của từng vùng, từng địa phương; tránh dàn trải, hình thức, ưu tiên địa bàn khó khăn, vùng lõi nghèo, xã đặc biệt khó khăn; khuyến khích các địa phương huy động nguồn lực ngoài xã hội, nguồn lực của doanh nghiệp để cùng làm với Nhà nước; quyết liệt chỉ đạo, thực hiện chương trình theo tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”, gắn với trách nhiệm người đứng đầu; tập trung xây dựng các mô hình bền vững, tăng trưởng xanh và liên kết chuỗi giá trị; tập trung thay đổi tư duy, nâng cao nhận thức, động viên, khích lệ để người nông dân tự tin thoát nghèo, thi đua làm giàu, sản xuất xanh, bền vững, chuyển đổi số.
Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và tổ chức chính trị-xã hội phối hợp triển khai thực hiện có hiệu quả chương trình gắn với Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; tổ chức tuyên truyền, vận động phát huy vai trò chủ thể của nhân dân tham gia thực hiện chương trình; thực hiện hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội trong quá trình triển khai thực hiện chương trình.
Việc quán triệt 2 nghị quyết có tính cách mạng và đột phá tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV vừa qua có ý nghĩa rất quan trọng; trong đó, Nghị quyết 257/2025/QH15 là nền tảng để hợp nhất nguồn lực, nhân lên sức mạnh, tạo đột phá phát triển nông thôn và bảo đảm an sinh bền vững cho đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; nghị quyết mở rộng Nghị quyết 170/2024/QH15 sẽ gỡ được những nút thắt, giải phóng nguồn lực rất lớn để phát triển đất nước.
