Hướng tới khởi công đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam cuối năm 2026
Bộ Xây dựng yêu cầu đẩy nhanh các bước chuẩn bị, từ giải phóng mặt bằng, lựa chọn tư vấn đến hoàn thiện cơ chế đặc thù, nhằm bảo đảm tiến độ khởi công Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam theo kế hoạch.
Theo chỉ đạo mới nhất của Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh, các đơn vị liên quan cần tập trung cao độ, đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án đường sắt trọng điểm quốc gia, trong đó có Dự án đường sắt tốc độ cao trục Bắc – Nam, nhằm bảo đảm mục tiêu khởi công vào cuối năm 2026.
Bộ Xây dựng yêu cầu đẩy nhanh các bước chuẩn bị, từ giải phóng mặt bằng, lựa chọn tư vấn đến hoàn thiện cơ chế đặc thù, nhằm bảo đảm tiến độ khởi công Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam theo kế hoạch. Ảnh minh họa.
Thông báo kết luận của Bộ trưởng Bộ Xây dựng tại cuộc họp kiểm điểm tiến độ triển khai Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam và Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng cho thấy, trong bối cảnh hiện nay, việc triển khai các dự án đường sắt quốc gia đòi hỏi sự quyết liệt, đồng bộ và tuân thủ nghiêm các mốc tiến độ đã đề ra.
Bộ Xây dựng xác định giải phóng mặt bằng là khâu then chốt, có ý nghĩa quyết định đến thời điểm khởi công dự án. Do đó, yêu cầu cấp bách đặt ra là phải hoàn thành việc bàn giao tim tuyến, mốc giới và phạm vi giải phóng mặt bằng cho các địa phương ngay khi có đủ cơ sở pháp lý. Cùng với đó, các đơn vị liên quan cần chủ động phối hợp xử lý sớm việc di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật như điện, nước, viễn thông… nhằm tránh nguy cơ gây đình trệ toàn bộ dự án.
Đối với Dự án đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, Bộ trưởng Bộ Xây dựng nhấn mạnh đây là giai đoạn then chốt, đòi hỏi phải tuân thủ nghiêm ngặt các mốc thời gian để bảo đảm sự đồng bộ kỹ thuật và tiến độ với phía Trung Quốc. Mọi sự chậm trễ đều có thể ảnh hưởng đến các cam kết song phương và hiệu quả khai thác tổng thể của tuyến.
Theo yêu cầu của Bộ Xây dựng, Ban Quản lý dự án Đường sắt phải hoàn thành công tác khảo sát, thiết kế đối với 16 ga còn lại thuộc dự án thành phần 1, đồng thời phấn đấu lựa chọn nhà thầu thi công trong quý I/2026. Các đơn vị liên quan cần phối hợp chặt chẽ để hoàn thành Báo cáo nghiên cứu khả thi trong tháng 3/2026, làm cơ sở để Việt Nam và Trung Quốc tổ chức thẩm định.
Bên cạnh đó, các đơn vị cần hoàn thiện phương án nối ray nhằm bảo đảm không ảnh hưởng đến việc khởi động đàm phán, ký kết Hiệp định xây dựng công trình cầu đường sắt qua biên giới giữa ga Lào Cai (Việt Nam) và ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc), dự kiến thực hiện trong tháng 3/2026.
Đối với dự án thành phần 2, Bộ Xây dựng yêu cầu hoàn thành công tác lựa chọn nhà thầu tư vấn lập thiết kế kỹ thuật trong tháng 1/2026. Đồng thời, nghiên cứu xây dựng kế hoạch lựa chọn từ 4–5 nhà thầu thi công lớn của Trung Quốc liên danh với các nhà thầu Việt Nam đủ năng lực, kinh nghiệm để triển khai dự án.
Bộ Xây dựng cũng yêu cầu khẩn trương hoàn tất thủ tục, ký hợp đồng tư vấn trước ngày 20/1/2026 nhằm rà soát, tính toán việc chuyển đổi bộ tiêu chuẩn, định mức của Trung Quốc áp dụng cho dự án. Đây sẽ là cơ sở để xây dựng Thông tư về quản lý chi phí, định mức, đơn giá cho dự án thành phần 2.
Đối với Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, Bộ trưởng Bộ Xây dựng giao Vụ Kế hoạch – Tài chính khẩn trương hoàn thiện báo cáo của Bộ về cơ chế đặc thù, phương thức đầu tư và tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư. Cục Kinh tế – Quản lý đầu tư xây dựng được giao chủ trì, phối hợp với chủ đầu tư xây dựng tiến độ chi tiết các công việc nhằm bảo đảm mục tiêu khởi công dự án vào cuối năm 2026, trong đó chú trọng việc vận dụng các cơ chế đặc thù để sớm lựa chọn tư vấn lập Báo cáo nghiên cứu khả thi.
Song song với đó, Bộ Xây dựng yêu cầu tham mưu thành lập các Ban Chỉ đạo của Bộ để triển khai các dự án đường sắt quốc gia. Theo dự kiến, Ban Chỉ đạo phụ trách các tuyến đường sắt kết nối Trung Quốc gồm Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, Hà Nội – Lạng Sơn, Hải Phòng – Hạ Long – Móng Cái và tuyến Sài Gòn – Cần Thơ do Bộ trưởng Bộ Xây dựng làm Trưởng ban, Thứ trưởng Nguyễn Danh Huy làm Phó Trưởng ban thường trực.
Ban Chỉ đạo phụ trách Dự án đường sắt tốc độ cao trục Bắc – Nam cũng do Bộ trưởng Bộ Xây dựng làm Trưởng ban, Thứ trưởng Bùi Xuân Dũng giữ vai trò Phó Trưởng ban thường trực, nhằm bảo đảm sự chỉ đạo tập trung, thống nhất trong quá trình triển khai dự án quan trọng này.
